Τα αγάλματα της Αθήνας

Η Ελλάδα είναι η χώρα όπου ειδικά η αγαλματοποιία έφτασε στο υψηλότερο σημείο πνευματικού κάλλους, αξεπέραστο παγκοσμίως μέχρι σήμερα. Κι όμως η χώρα μας έχει γεμίσει με φικαλέες προτομές ιεραρχών ή στρατιωτικών με κομμένα χέρια, λες και η μητέρα που τους γέννησε είχε πάρει θαλιδομίδη κατά τους μήνες της εγκυμοσύνης της και γέννησε παιδιά με φωκομελία. Κι αν εν πάση περιπτώσει η κατάσταση αυτή μπορεί κάπως να δικαιολογηθεί για τις επαρχιακές πόλεις, είναι εντελώς αδικαιολόγητη για την πρωτεύουσα της χώρας. Αναρωτιέμαι αν ο Δήμος Αθηναίων εφαρμόζει κανένα πρόγραμμα καλλωπισμού της πόλης, το οποίο έχει συνταχθεί από κάποια ομάδα καλλιτεχνών ή το Καλλιτεχνικό Επιμελητήριο. Μάλλον το αντίθετο πρέπει να συμβαίνει. Πώς μπορεί όμως ο κάθε δήμαρχος Αθηναίων να φυτεύει αυθαίρετα ανεκδιήγητης αισθητικής προτομές σε μαρμάρινες βάσεις ή να γεμίζει τους ελεύθερους χώρους με γλυπτά απαράμιλλης ασχήμιας. Τι να πρωτοαναφέρει κανείς; Το τεραστίων διαστάσεων τερατώδες μνημείο της εθνικής ομόνοιας που κατέστρεψε την προοπτική της Πλατείας Κλαυθμώνος ή η ακρωτηριασμένη Νίκη (1985) του Κυριάκου Καμπαδάκη (1938-2003), η οποία όχι μόνο δεν κοσμεί αλλά παραμορφώνει με την ασχήμια της την Πλατεία Τερτσέτη-Πολυζωίδη που έχει δημιουργηθεί επί των οδών Σανταρόζα και Πανεπιστημίου απέναντι από το REX; Και τι να πεί κανείς για τα δύο ακατανόητα γλυπτικά συμπλέγματα του Δημήτρη Αρμακόλα (1939-2009) στην οδό Ερμού, που βρίσκονται στο κέντρο δύο μονίμως αποξηραμένων τον τελευταίο καιρό σιντριβανιών, τα οποία γίνονται αποδέκτες κάθε είδους σκουπιδιών; Αμ το γλυπτό ακέφαλης κιθαρωδού, αν δεν απατώμαι, της Πλατείας Κολωνακίου; Και οι ογκώδεις κιτσάτες προτομές αρχαίων τραγικών συγγραφέων (2002) από τον γλύπτη Γεώργιο Καλακαλλά  (γέν. 1938) ή το Μνημείο στη Δραχμή που είχε στήσει ο αλησμόνητης αισθητικής πρώην δήμαρχος κ. Αβραμόπουλος, προβάλλοντας μάλιστα το όνομά του εμφανέστερα από το όνομα του τιμώμενου με την προτομή προσώπου; Ο φυσικού μεγέθους αλλά νανοειδής στην εμφάνιση ορειχάλκινος ανδριάντας του Οδυσσέα Ελύτη από τον γλύπτη Γιάννη Παππά (1913-2005) στην Πλατεία της Δεξαμένης του Κολωνακίου, που παραβαίνει έναν κανόνα από τους πρώτους που μαθαίνουν οι πρωτοετείς γλύπτες ότι για να φαίνεται ένας ανδριάντας φυσικού μεγέθους πρέπει να είναι πολύ μεγαλύτερος του φυσικού; Η ανόητη ολόσωμη ηθοποιός Κυβέλη, που «κοσμεί» ομού με αλλοπρόσαλλες προτομές διασήμων αντρών της σύγχρονης ιστορίας μας, κυρίως δε συγγραφέων, καθώς και τον καθισμένο σε πολυθρόνα ποιητή Κωστή Παλαμά, το κηπάριο γύρω από το επί της οδού Ακαδημίας και Σόλωνος Πνευματικό Κέντρο; Η τερατωδών διαστάσεων κεφαλή της διεθνούς μας Μελίνας Μεκούρη μπροστά από την Πύλη του Αδριανού και η προτομή της εθνικής μας Αλίκης Βουγιουκλάκη στην Πλατεία Μαβίλη, όπου αρκούσε και περίσσευε η προτομή του ποιητή; Και το ανατριχιαστικού γούστου ακαθόριστο σύμπλεγμα προστά στο Πολεμικό Μουσείο ή τα ολόσωμα γλυπτά ιεραρχών στην Πλατεία Μητροπόλεως και του Μακαρίου Γ'(2001) από τον γλύπτη Μέμο Μακρή (1913-1993) στους Αμπελοκήπους, στο δασάκι της οδού Βασιλίσσης Σοφίας; Σχηματίζει κανείς την εντύπωση πως χωρίς συγκεκριμένο οδηγητικό πρόγραμμα ο κάθε δήμαρχος αποφασίζει να τιμήσει ό,τι του κατέβη, σε όποιο μέρος του αρέσει. Επί τη ευκαιρία, πού έχει μεταφερθεί το άγαλμα του ωραίου ορειχάλκινου εφήβου (1939) που έφτιαξε ο Θανάσης Απάρτης (1899-1972) και που, ύστερα από διάφορες θέσεις όπου είχε στηθεί, είχε θεαθεί για τελευταία φορά στο τρίγωνο μπρος από την Αγία Φωτεινή κι ύστερα εξαφανίστηκε από εκεί για άγνωστους λόγους;

Φοίβος Ι. Πιομπίνος piombinos.com