Μιχάλης Καλκάνης «Δημιουργώ με βάση την εσωτερική μου φωνή, η οποία έχει διάφορες επιρροές» | Συνέντευξη

Ο συνθέτης και κοντραμπασίστας Μιχάλης Καλκάνης μας ξετυλίγει το μαγικό του δημιουργικό “Σύμπαν”. Με αφορμή το κομμάτι “Keed Dreaming”, μοιράζεται μαζί μας σε πρώτη αποκλειστικότητα το “Believe”, το επερχόμενο μουσικό του κομμάτι πάνω στο ποίημα “Πιστεύω” του Τάσου Λειβαδίτη, το οποίο αφηγείται ο ηθοποιός Δημήτρης Καταλειφός! Θα κυκλοφορήσει την Τετάρτη 20 Απριλίου, με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων από την γέννηση του Τάσου Λειβαδίτη, από την High Hop Records!

Ακούστε την συζήτηση που είχε με την Βασιλεία Περόγλου στην εκπομπή “Κάπου στο Σύμπαν” την Δευτέρα 4 Απριλίου 2022.

Ο Μιχάλης Καλκάνης είναι δημιουργός που διακρίνεται για το ταλέντο του και την αισθαντικότητά του! Δημιουργεί ουτοπικούς κόσμους συναισθημάτων, βάζοντάς μας μέσα σε πολυεπίπεδες πολύχρωμες ατμόσφαιρες που ξεχωρίζουν για την λεπτότητά τους και την ομορφιά τους.

Ένας πολύ ευαίσθητος καλλιτέχνης που συνεχώς αφουγκράζεται το συλλογικό αίσθημα που επικρατεί, χαρίζοντάς μας μουσικές που μεταμορφώνουν την πραγματικότητά μας. Ένας αλχημιστής, ο οποίος παραμένει ακλόνητος στην αλήθεια του, την οποία και μας χαρίζει απλόχερα μέσα από τις δημιουργίες του.

«…μας πιάνει ένα πείσμα και θέλουμε να ανακαλύψουμε μέσα μας το τι είναι όμορφο, το τι θέλουμε να ονειρευόμαστε και μετά να το εξωτερικεύσουμε κιόλας»

Πρόσφατα κυκλοφόρησε το “Keep Dreaming”, ίσως ένα από τα πιο φωτεινά κομμάτια που έχουμε ακούσει αυτή την τόσο δυστοπική χρονιά. Μόνο που το ακούς αισθάνεσαι ένα χέρι να σου χτυπάει τον ώμο και όλο σου το βάρος να εξαφανίζεται! Το “Keep Dreaming”, είναι ένα μαγικό κομμάτι που σε καλεί να αφεθείς στην ελπίδα και να δημιουργήσεις ένα πιο όμορφο σύμπαν.

Δείτε εδώ και το video που δημιούργησε ο Κώστας Μπρουμάς για το Keep Dreaming:

«Οι καλλιτέχνες που αντιλαμβανόμαστε τι γίνεται γύρω μας, όχι μόνο εγώ, μας πιάνει ένα πείσμα και θέλουμε να ανακαλύψουμε μέσα μας το τι είναι όμορφο, το τι θέλουμε να ονειρευόμαστε και μετά να το εξωτερικεύσουμε κιόλας. Με τόσα περίεργα που συμβαίνουν γύρω μας, το πείσμα αυτό μεγαλώνει, σε εμένα τουλάχιστον», μας εξηγεί για το πως δημιούργησε το “Keep Dreaming” και όχι μόνο.

Οι δύσκολες εποχές τον πεισμώνουν και τον βάζουν σε μια διαδικασία να υπερβεί τον εαυτό του μέσω της μουσικής. «Έχουμε βέβαια και ως άνθρωποι τις στιγμές που λυγίζουμε αλλά ευτυχώς δημιουργικά, μέχρι στιγμής, όλη αυτή η περίοδος από την πανδημία και έπειτα έχει συμβάλλει στο να επεκταθεί η δημιουργικότητά μου», αναφέρει και σχηματίζεται ένα τεράστιο χαμόγελο σε όλους μας!

Μία διαδικασία που δρα θεραπευτικά στον ίδιο και με το να την μοιράζεται μαζί μας, μοιράζεται και το αποτέλεσμα. Αυτός είναι και ο στόχος της τέχνης και της ψυχαγωγίας.

Δημιουργία ενός συνολικού κλίματος

Από τις πρώτες του δουλειές υπάρχει μία καινοτομία, ενώ δημιουργεί μία ολοκληρωμένη ατμόσφαιρα σε όλα τα κομμάτια του. Ένα από τα χαρακτηριστικά του είναι το πως ξεκινάει να χτίζει ένα ολόκληρο ηχητικό περιβάλλον και να σε βάζει μέσα σταδιακά χωρίς να το καταλάβεις.

Αυτό είναι κάτι που διαπιστώνεις από την πρώτη κιόλας ηχογράφηση που έκανε με την γιαγιά του, η οποία τραγούδησε ένα παραδοσιακό τραγούδι και αργότερα ο ίδιος το έντυσε με μουσική. Σε δεύτερο επίπεδο αυτό εξελίχτηκε καταγράφοντας μετανάστες σε χώρους προσευχής στην Αθήνα μαζί με τον φωτογράφο Τάσο Βρεττό στο άλμπουμ “World Echoes in Athens”.

«Θυμάμαι τον εαυτό μου να “μαλώνω” με τον πατέρα μου που ήταν ο πρώτος μου δάσκαλος στο πιάνο, γιατί δεν μελετούσα τόσο πολύ αυτά που είχα να μελετήσω, αλλά δοκίμαζα τα δικά μου!»

«Μου αρέσει πολύ να αιχμαλωτίζω μια ατμόσφαιρα που με δονεί με κάποιο τρόπο και μετά να προσπαθώ να την αγκαλιάσω με δική μου μουσική. Με ιντριγκάρει σαν ιδέα», μας εξηγεί! Κάτι πολύ δύσκολο γιατί με την μουσική του αναδεικνύει τα χρώματα της κάθε ατμόσφαιρας χωρίς να εξαλείφει βασικά της χαρακτηριστικά. Αυτό καταδεικνύει και τον τεράστιο σεβασμό που έχει σε ό,τι έχει καταπιαστεί μέχρι σήμερα.

Από μικρός έγραφε μουσική

Φαίνεται ότι έχει ένα έμφυτο ταλέντο δημιουργίας και αυτό είναι κάτι που τελικά έκανε από μικρός! «Θυμάμαι τον εαυτό μου να “μαλώνω” με τον πατέρα μου που ήταν ο πρώτος μου δάσκαλος στο πιάνο, γιατί δεν μελετούσα τόσο πολύ αυτά που είχα να μελετήσω, αλλά δοκίμαζα τα δικά μου», και με αυτή την δήλωση εξηγούνται πολλά!

«Οπότε θυμάμαι από μικρός να δοκιμάζω, να αυτοσχεδιάζω δικές μου μουσικές! Υπήρχε αυτή η δημιουργική φλόγα ας το πούμε από μικρή ηλικία», μας εξηγεί.

«Υπήρχε και αυτό το δωράκι της δημιουργίας και αισθάνομαι πολύ τυχερός για αυτό, αλλά θέλει πότισμα κι αυτό! Είναι ένα δωράκι που άμα το αφήσεις σε αφήνει! Άμα το ποτίσεις σου δίνει!»

Αυτό είναι κάτι που το παρατήρησε ιδιαίτερα και με την πανδημία. «Ειδικά τα τελευταία χρόνια που ζήσαμε όλα αυτά με τον κορονοϊό, που είχα τον χρόνο να συγκεντρωθώ στον εαυτό μου, να δω τι θέλω να κάνω πραγματικά, τι μουσική θέλω να γράψω. Αυτό το “δεντράκι” της δημιουργικότητας το πότισα, ας το πούμε κι έτσι και έδωσε!»

Πιστεύω

Το επόμενο κομμάτι που θα κυκλοφορήσει και ανήκει στην τελευταία δημιουργική περίοδο είναι το “Believe”. Θα κυκλοφορήσει την Τετάρτη 20 Απριλίου με αφορμή την συμπλήρωση 100 χρόνων από την γέννηση του Τάσου Λειβαδίτη! Ένα πολύ όμορφο ποίημά του, το “Πιστεύω”, το οποίο αφηγείται ο ηθοποιός Δημήτρης Καταλειφός και ο Μιχάλης Καλκάνης “συνομιλεί” μουσικά μαζί του. Είναι η 2η δημιουργική στιγμή της τελευταίας περιόδου που κατέγραψε και θα δημοσιεύσει.

Επειδή είχαμε την χαρά να το ακούσουμε αποκλειστικά, πάθαμε ένα σοκ με την ενορχήστρωση! Όπως πάντα είναι μίνιμαλ και ουσιαστική αλλά το έγχορδο που πρωταγωνιστεί είναι το μπάσο και όχι κάποιου είδους λύρα!

«Βασίζεται πάνω σε έναν αυτοσχεδιασμό στο κοντραμπάσο, το οποίο με παίδευσε αλλά με πολλή χαρά παιδεύτηκα πάνω σε αυτό γιατί είναι σε υψηλή περιοχή στο κοντραμπάσο με το δοξάρι» μας εξηγεί και αν το ακούσετε θα καταλάβετε! Να σημειώσουμε εδώ ότι είναι πολύ δύσκολο, αν όχι ακατόρθωτο, με κοντραμπάσο να βγάλεις τέτοιες μελωδίες.

Το κοντραμπάσο πλαισιώνεται από ένα κρουστό, από keyboards που έγραψε ο ίδιος και ηλεκτρικό μπάσο.

«Τουλάχιστον αυτό προσπαθώ να κάνω, να δημιουργώ με βάση την εσωτερική μου φωνή, την οποία ψάχνω και έχει διάφορες επιρροές»

Επίσης, σημαντικό ρόλο έχει και το video που θα πλαισιώσει το μουσικό κομμάτι από τον σκηνοθέτη Κώστα Μπρουμά, με τον οποίο και έχουν ταιριάξει δημιουργικά, κάτι που φαίνεται από την συνεργασία τους στο “Keep Dreaming”! «Αισθάνομαι σαν να παίζω με έναν μουσικό», δηλώνει για την συνεργασία τους. «Είναι πολύ σημαντικό για εμένα, γιατί η μουσική μου έχει πολλές εικόνες και το να καταφέρνω να έχουν κι αυτές τον δικό τους καλλιτεχνικό χώρο αναδεικνύουν συνολικά το έργο», σημειώνει εκφράζοντας το πόσο τυχερός είναι που συνεργάζονται.

«Το βίντεο θα είναι σε αστικό τοπίο και θέλουμε να δείξουμε πως ξεχνάμε τα ουσιαστικά για τον εαυτό μας και τον ψυχικό μας κόσμο, ζώντας στους ρυθμούς της καθημερινότητας των πόλεων.»

Επιρροές – Έκφραση χωρίς ταμπέλες

Το σημαντικό με τον Μιχάλη Καλκάνη είναι ότι δεν ανήκει σε ένα μουσικό είδος. Έχει συλλέξει νοοτροπίες και δρόμους από αρκετά είδη και τα έχει ενσωματώσει σε ένα δικό του σκεπτικό, με στόχο να εκφραστεί όσο πιο ολοκληρωμένα γίνεται.

«Τουλάχιστον αυτό προσπαθώ να κάνω, να δημιουργώ με βάση την εσωτερική μου φωνή, την οποία ψάχνω και έχει διάφορες επιρροές», κάτι που είναι απολύτως δικαιολογημένο αφού μεγάλωσε σε μία μουσική οικογένεια.

«Συνηθίζω να λέω ότι ο πατέρας μου είναι πιο ροκ από εμένα! Από την μια πήγαινε με την τζιν σαλοπέτα στο Μουσικό και είχε πάντα ένα στυλ δικό του!

Στο σπίτι του μεγάλωσε με κλασσική και παραδοσιακή μουσική. Αργότερα ανακάλυψε την τζαζ ενώ πιο πριν είχε περάσει και από την ροκ στα χρόνια της εφηβείας πειραματιζόμενος με διάφορα μουσικά σχήματα.

«Έτσι μου βγαίνει αυθόρμητα όλα αυτά να τα συνδυάζω», καταλήγει. Βέβαια το “αυθόρμητα” θέλει πάρα πολλή δουλειά για να επιτευχθεί και να συνδυαστεί επιτυχημένα. Πόσο μάλλον να δημιουργήσει ένα δικό του μουσικό μονοπάτι με μία εντελώς προσωπική αισθητική, η οποία δεν παύει να είναι υψηλού επιπέδου ακόμα και στα πιο απαιτητικά αυτιά!

Η οικογένεια Καλκάνη

Μία οικογένεια με ιστορία και πολύ ταλέντο που μεταλαμπαδεύεται και εξελίσσεται. Από τον Μιχάλη Καλκάνη, στον Γιώργο Καλκάνη και αργότερα στον Μιχάλη και Χρήστο, δύο αδέρφια που σίγουρα έχουν εξελίξει το DNA της οικογένειας και το έχουν πάει σε άλλο επίπεδο!

Ο παππούς Μιχάλης Καλκάνης έπαιζε όλα τα πνευστά κυρίως στην ορχήστρα του Μανώλη Χιώτη. «’Ήταν πνευστός του Μανώλη Χιώτη για πολλά χρόνια. Άμα δούμε παλιές ελληνικές ταινίες που παίζει ο Μανώλης Χιώτης, στα πνευστά πίσω, στο κλαρινέτο είναι ο παππούς μου! Τον βλέπω σε καμιά ταινία που και που.»

«Έχω μια κόρη 5 χρονών που είναι όλο Φως το βλέμμα της. Το βλέμμα των παιδιών δηλαδή, αυτή την καθαρότητα, αναρωτιέμαι ποιος είναι ο τρόπος ώστε να το κρατάμε λίγο παραπάνω»

Ο πατέρας του, Γιώργος Καλκάνης είναι κλασσικός πιανίστας και αγαπημένος καθηγητής Φυσικής στο Μουσικό Γυμνάσιο Παλλήνης. Είχα την τιμή να τον έχω καθηγητή και ως γνήσιος καλλιτέχνης μας έκανε το πιο διαδραστικό μάθημα Φυσικής! Ένας άνθρωπος πολύ μπροστά από την εποχή του! Πρωτοποριακός, ανθρώπινος, επαναστάτης και ουσιαστικός!

«Συνηθίζω να λέω ότι ο πατέρας μου είναι πιο ροκ από εμένα! Από την μια πήγαινε με την τζιν σαλοπέτα στο Μουσικό και είχε πάντα ένα στυλ δικό του! Κέρδιζε τους μαθητές με το πόσο δραστήριος ήταν μες την τάξη και με την όρεξή του να μεταδώσει τις γνώσεις του στην Φυσική. Από την άλλη με την μεγάλη του αγάπη για το πιάνο και τις δικές του συνθέσεις», λέει ο ίδιος για τον πατέρα του.

Βέβαια και ο ίδιος ο Μιχάλης (τζούνιορ) είναι ροκ με την έννοια του επαναστατικού, στο επίπεδο της σύνθεσης και της καλλιτεχνικής έκφρασης , καθώς έχει χαράξει σε πείσμα των καιρών και των κανόνων έναν εντελώς δικό του δρόμο. Ο αδερφός του Χρήστος Καλκάνης είναι επίσης ένας καταξιωμένος δεξιοτέχνης μουσικός, κυρίως πνευστός, ενώ δημιουργικά ακολουθεί έναν δικό του δρόμο επίσης, στα πλαίσια της τζαζ – world μουσικής και όχι μόνο.

«Το προσωπικό μου όνειρο είναι η ορχηστρική μουσική να φτάσει σε περισσότερα αυτιά, να πάρει κι άλλο χώρο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό»

Τα δικά του όνειρα

Ο ίδιος μας καλεί να ονειρευτούμε αλλά είναι άξιο απορίας ποια είναι τα δικά του όνειρα! «Ονειρεύομαι έναν κόσμο λίγο πιο κανονικό γιατί δεν μου φαίνεται κανονικός το τελευταίο διάστημα», διαπιστώνει και προκαλώντας το γέλιο μας, καθώς αυτό αποτελεί μια κοινή διαπίστωση!

«Αυτό τον κόσμο που ονειρεύομαι τον βλέπω σε κάποιες στιγμές. Έχω μια κόρη 5 χρονών που είναι όλο Φως το βλέμμα της. Το βλέμμα των παιδιών δηλαδή, αυτή την καθαρότητα. Αναρωτιέμαι ποιος είναι ο τρόπος ώστε να το κρατάμε λίγο παραπάνω», αναφέρει για το παιδί μέσα μας!

Το επόμενο όνειρό του έχει να κάνει με την παιδεία, καθώς , όπως μας λέει όλα ξεκινάνε από εκεί! «Έχω δει κάποια φρέσκα πράγματα, κάποια σχολεία στο εξωτερικό που ξεκινάνε με φανταστικά συστήματα, αυτά τα πράγματα μακάρι να έρθουν κι εδώ, γιατί από την παιδεία ξεκινάνε όλα! Πιστεύω πολύ στην νέα γενιά οπότε είμαι αισιόδοξος πως θα έρθει. Δύσκολα βέβαια, αλλά προσπαθώ να κρατάω την αισιοδοξία μου!»

Ονειρεύεται «έναν κόσμο λίγο καλύτερο! Έναν κόσμο πιο ανθρώπινο, με την καλή έννοια, όπως εννοεί ο καθένας το ανθρώπινο», καταλήγει και το ευχόμαστε!

Και το τελευταίο σε πιο προσωπικό επίπεδο: «Αυτή η μουσική που γράφω, η πιο instrumental, να καταφέρει να φτάσει σε περισσότερο κόσμο! Πιστεύω πολύ σε αυτό! Στην Ελλάδα βασιζόμαστε πολύ στον στίχο, ο οποίος είναι φανταστικός, δεν θέλω να σνομπάρω τον στίχο και ειδικά τον ελληνικό στίχο που έχει πολύ καλά δείγματα. Αλλά πιστεύω ότι υπάρχει χώρος και για περισσότερη ορχηστρική μουσική!» μας εκφράζει τονίζοντας ότι δεν εννοεί μόνο την δική του αλλά και πολλών άλλων καλλιτεχνών και κυρίως νέων καλλιτεχνών που δημιουργούν πολύ όμορφες μουσικές!

«Μου αρέσει πολύ τα πράγματα να έρχονται με έναν φυσικό τρόπο και κάπως αβίαστα!»

«Το προσωπικό μου όνειρο είναι αυτή η μουσική να φτάσει σε περισσότερα αυτιά», καταλήγει επεξηγώντας ότι εννοεί γενικά την ορχηστρική μουσική που δεν είναι ούτε αμιγώς τζαζ, ούτε συγκεκριμένα σε κάποιο είδος αλλά συνδυάζει στοιχεία από πολλά είδη. Στο εξωτερικό ονομάζουν neoclassical την πιο minimal μουσική με κινηματογραφικά στοιχεία. Μια μουσική χωρίς ταμπέλες αλλά γεμάτη συναισθήματα! «Όλα αυτά νομίζω ότι μπορούν να πάρουν κι άλλο χώρο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό», καταλήγει ολοκληρώνοντας.

Το μαγικό με την ορχηστρική μουσική είναι ότι ο ίδιος μπορεί και σκέφτεται με συναισθήματα αφήνοντας ελεύθερο τον εαυτό του χωρίς να τον κατευθύνει με τις λέξεις! «Ο στίχος κάπως καθορίζει τι εικόνες θα κάνεις και φυσικά με δυνατό στίχο μπορεί να είναι πολύ δυνατές οι εικόνες και όμορφες. Με την ορχηστρική μουσική κάνεις τις εικόνες που εσύ θες, το αφήνεις λίγο πιο ανοιχτό το πλαίσιο και έχει αυτό το ενδιαφέρον. Μεταφέρει συναισθήματα, τα οποία εσύ τα αποκωδικοποιείς όπως τα αισθάνεσαι την κάθε στιγμή που τα ακούς! Τουλάχιστον αυτό παθαίνω εγώ με ορχηστρικές μουσικές που μου αρέσουν.»

Σε αυτό το σημείο συνειδητοποιούμε ότι έχεις τεράστια ελευθερία όταν είσαι ακροατής ορχηστρικής μουσικής, άρα είναι ακόμα μεγαλύτερη όταν είσαι δημιουργός. «Είναι η απόλυτη ελευθερία!», συμφωνεί!

Οι ταινίες

Το να ντύνει συναισθήματα, εικόνες και στιγμές είναι κάτι που το πραγματοποιεί απίστευτα. Έως τώρα έχει γράψει μουσική για την μικρού μήκους ταινία “Realität” της Εβίτας Σκουρλέτη.

«Είναι κάτι που θα ήθελα να κάνω αλλά περιμένω να έρθει φυσικά, δεν το κυνηγάω. Σίγουρα νομίζω ότι η μουσική μου θα ταίριαζε και για τέτοιου είδους project», μας αναφέρει και ο ίδιος.

Και μόλις είπε την λέξη που ψάχναμε: «φυσικά». Ίσως τελικά αυτό είναι ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του! Έτσι όπως φυσικά δουλεύει τα ταλέντα του και δημιουργεί και εκφράζεται, έτσι φυσικά ακολουθεί την ροή των καλλιτεχνικών δρώμενων!

«Μου αρέσει πολύ τα πράγματα να έρχονται με έναν φυσικό τρόπο και κάπως αβίαστα!»

Έρχεται και δίσκος!

Το καλοκαίρι θα κυκλοφορήσει νέο άλμπουμ με το Mihalis Kalkanis Group από την United We Fly, το οποίο ηχογραφήθηκε ζωντανά στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών !

Το συγκρότημα αποτελείται από τους Λευτέρη Ανδριώτη (κρητική λύρα), Βασίλης Μπαχαρίδης (ντραμς), Μιχάλη Καλκάνη (κοντραμπάσο), Χρήστο Καλκάνη (κλαρινέτο), Ορέστη Μπενέκα (πιάνο, πλήκτρα).

Σύντομα θα ανακοινωθούν και ημερομηνίες με εμφανίσεις του συγκροτήματος το καλοκαίρι!

Ακολουθήστε τον Μιχάλη Καλκάνη

Facebook | Instagram | Youtube | Bandcamp | Spotify