Θεοδόσιος Α’ ο Μέγας

Ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος Α΄ (Flavius Theodosius Augustus), ο αποκληθείς από την Εκκλησία Μέγας, ήταν «ευγενής εξ Ιβήρων» σύμφωνα με τον Λέοντα τον Γραμματικό, αφού γεννήθηκε στην ισπανική επαρχία της Γαλικίας γύρω στο 347 μ.Χ. και πέθανε στο Μιλάνο το 395 μ.Χ. Υπήρξε αρχικά αυτοκράτορας της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (379-392) και κατόπιν μονοκράτορας της Ανατολικής και της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (392-395), ο τελευταίος αυκράτορας που κυβέρνησε την ενιαία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Το 380 μ.Χ. ανακήρυξε τον Χριστιανισμό επίσημη θρησκεία του κράτους του και απαγόρευσε όλες τις ειδωλολατρικές πρακτικές. Το 384 μ.Χ. διέταξε το σφράγισμα εθνικών ιερών ή την κατεδάφιση αρχαίων ναών. Το 391 μ.Χ. ανανέωσε την πλήρη απαγόρευση των θυσιών και των επισκέψεων σε εθνικούς ναούς. Το 392 μ.Χ. κατέστρεψε μάλιστα τον μεγάλο ναό του Σέραπι στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και έθεσε εκτός νόμου τις αρχαίες θρησκείες.
Το μεγάλο ωστόσο έγκλημά του υπήρξε η σφαγή στον Ιππόδρομο της Θεσσαλονίκης το 390 μ.Χ., κατά την οποία οι νεκροί ανήλθαν στους 7.000, σύμφωνα με τον χριστιανό ιστορικό Θεοδώρητο, ή σε 15.000 κατά τον Κεδρηνό, τον Θεοφάνη και άλλους. Η επίσημη δικαιολογία για το πιο αποτρόπαιο εν ψυχρώ έγκλημα μονάρχη στην ιστορία υπήρξε η επιβολή αντιποίνων για το θάνατο του γότθου μισθοφόρου Βουδέριχου, ευνοουμένου του Θεοδοσίου, ο οποίος προσπάθησε να επιβάλει τον εκχριστιανισμό των ελλήνων κατοίκων της Θεσσαλονίκης δια τρομακτικής βίας με αποτέλεσμα την εξέγερση του λαού. Λόγω αυτού του γεγονότος, που σηματοδοτεί την κατά κάποιον τρόπο έναρξη του Μεσαίωνα στη χώρα μας, ο αρχιεπίσκοπος Μεδιολάνων (σημερινού Μιλάνου) Αμβρόσιος του επέβαλε επιτίμιο ακοινωνησίας. Πάλι καλά (!)
Λόγω των εξαιρετικών υπηρεσιών που ο Θεοδόσιος Α΄ προσέφερε στον Χριστιανισμό, ονομάστηκε Μέγας, και η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του κάθε χρόνο στις 17 Ιανουαρίου. Σημειωτέον ότι, παρ’ όλο το διωγμό που υπέστη η αρχαία θρησκεία, επέζησε τουλάχιστον ώς την εποχή του Ιουστινιανού. Οι καταστροφές των αρχαίων ναών που διέταξε ο Θεοδόσιος Α’ θυμίζουν αμιδρώς τις καταστροφές που άφηνε πίσω του το πέρασμα του γερμανικού λαού των Βανδάλων ή που επέφερε η επιδρομή στην Ελλάδα του γερμανικού λαού των Ερούλων, οι οποίοι κατέστρεψαν ολοκληρωτικά την Αθήνα το 267 μ.Χ. Θυμίζει επίσης τις καταστροφές αρχαιοτήτων στην Εγγύς Ανατολή από φανατικούς μουσουλμάνους.

Φοίβος Ι. Πιομπίνος piombinos.com