Μνήμη κυπρίων αγωνιστών

      Στις μέρες μας που μαίνεται ο ακήρυκτος πόλεμος –φαινομενικά οικονομικός, κατ’ ουσίαν όμως πνευματικός-  κατά του Ελληνισμού, τώρα που δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια Μεγάλη Ιδέα που να συνεγείρει τους ΄Ελληνες, ψυχωφελές είναι για όσους αγνοούν την πρόσφατη ιστορία μας,  να μνημονεύσουμε τους Κυπρίους εκείνους που θυσίασαν τη ζωή τους στον απελευθερωτικό αγώνα της πατρίδας τους από το 1955 έως το 1959 με το όραμα να τη δούν να ενώνεται με τη μητέρα Ελλάδα, ένα οραμα που έσβησε με τις προδοτικές Συμφωνίες Λονδίνου  – Ζυρίχης (Φεβρ. 1959), τις οποίες συνυπόγραψαν από την ελληνική πλευρά οι δύο «εθνάρχες»: ο έλληνας πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’.

     Τα παλικάρια που δολοφονήθηκαν από τον αγγλικό στρατό κατοχής της Κύπρου, με κυβερνήτη τον Τζών Χάρντινγκ (μέχρι τις 4/11/1957) και εν συνεχεία τον σερ (!) Χιού Φουτ  –η ιστορία ας τους  κρίνει-  ήταν όλα τους νεότατα και είτε απαγχονίστηκαν ύστερα από δίκη είτε έπεσαν μαχόμενα ως μέλη της αντάρτικης Εθνικής Οργάνωσης Κυπρίων Αγωνιστών (Ε.Ο.Κ.Α.). Οι απαγχονισμένοι, αφού βασανίστηκαν φρικτά, αγωνιστές, όλοι τους από 19 ώς 24 ετών, είναι οι εξής: ο  Μιχαλάκης Καραολής (από το Παλαιχώρι Λευκωσίας, 23 ετών)  μαζί με τον  Ανδρέα Δημητρίου (από τον ΄Αγιο Μάμαντα Λεμεσού, 22 ετών)   μια Πέμπτη του Πάσχα, στις 10/5/1956, ο  Ανδρέας Ζάκος (από  τη Λινού Λευκωσίας, 24 ετών) μαζί με τον Ιάκωβο Πατάτσο (από τη Λευκωσία, 22 ετών) και τον Χαρίλαο Μιχαήλ (22 ετών) στις 9/8/1956, ο Μιχαήλ Κουτσόφτας (22 ετών) μαζί με τον Στέλιο Μαυρομμάτη (εξάδελφο του Ευαγόρα Παλληκαρίδη,  20 ετών) και τον  Ανδρέα Παναγίδη (22 ετών) στις 21/9/1956 και τέλος ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης (από την Τσάδα Πάφου, 19 ετών) στις 14/3/1957.

    Οι πεσόντες σε μάχη είναι οι εξής:

    1) Μάρκος Δράκος (από τη Λεύκα Λευκωσίας, 25 ετών),

    2) Γρηγόρης Αυξεντίου (από τη Λύση Αμμοχώστου, 29 ετών), που οι κατακτητές τον έκαψαν εγκλωβισμένο μέσα σε μιά σπηλιά όπου είχε καταφύγει, κοντά στη Μονή Μαχαιρά, ρίχνοντας εναντίον του βενζίνη και εμπρηστικές βόμβες,

    3) Στυλιανός Λένας (από τα Χανδριά Λεμεσού) και

    4) Κυριάκος Μάτσης (από το Παλαιχώρι Λευκωσίας, 32 ετών) στις 19/11/1958 από τη ρίψη χειροβομβίδων εναντίον του.

    ΄Απαντες  οι προαναφερθέντες  ενταφιάστηκαν μέσα στη φυλακή με την παρουσία μόνο ενός ιερέα, αφού απαγορεύτηκε η δημόσια κηδεία τους για να αποφευχθούν έκτροπα εκ μέρους του κόσμου. Το ελεεινόν όμως είναι ότι απαγορεύτηκε και στους συγγενείς τους, ακόμα και στις μανάδες τους, να παρευρεθούν στην κηδεία των δικών τους. Μόνο μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου μπόρεσαν οι συγγενείς να επισκεφθούν τα «Φυλακισμένα Μνήματα», όπως ονομάστηκαν οι τάφοι των αγωνιστών αυτών.

     Σε μάχη έπεσαν επίσης οι:

1) Παντελής Μόδεστος (από το Λιοπέτρι  Αμμοχώστου, 33 ετών), πρώτος νεκρός του απελευθερωτικού αγώνα,

2) Πέτρος Γιαλλούρος,

3)  Ανδρέας Κάρυος και ο αδελφός του Γεώργιος Κάρυος (από το χωριό Αυγόρου),

4) Χαράλαμπος Μούσκος,

5) Ηλίας Παπακυριακού (από τη Λυθράγκωμη Αμμοχώστου, 22 ετών),

6)  Φώτιος Πήττας (από το χωριό Φρέναρος Αμμοχώστου, 24 ετών),

7)  Χρήστος Σαμάρας (από το Λιοπέτρι  Αμμοχώστου, 33 ετών) και

8)  Μάκης Γεωργαλλάς  (από το Μαραθόβουνο Αμμοχώστου, στις 31/12/1956).

    Οι αγωνιστές Ανδρέας Κάρυος, Ηλίας Παπακυριακού, Φώτιος Πήττας καιΧρήστος Σαμάρας  κάηκαν μέσα σ’ ένα νέο «Χάνι της Γραβιάς», έναν  αχυρώνα του χωριού Λιοπέτρι, όπου είχαν οχυρωθεί, και τον οποίο πυρπόλησαν οι ΄Αγγλοι στις 2/9/1958. Εξάλλου στις 5/7/1958 οι ΄Αγγλοι συνέλαβαν ένα παιδί στο χωριό Αυγόρου και πυροβόλησαν εναντίον των αμάχων του χωριού, φονεύοντας τον Παναγιώτη Ζαχαρία και τη Λουκία Παπαγεωργίου, έγκυο και μητέρα έξι παιδιών.

        Να υπενθυμήσουμε   πως  την προηγουμένη της εκτέλεσης του Καραολή και τουΔημητρίου πραγματοποιήθηκε πρωτοφανούς έντασης διαδήλωση στο κέντρο της Αθήνας, κατά την οποία σημειώθηκαν βίαιες συγκρούσεις μεταξύ της καραμανλικής αστυνομίας και των διαδηλωτών, πού κατέληξαν στο θάνατο 4 ατόμων και τον τραυματισμό 200.

      Ας μη λησμονούμε πως όλοι οι μαχητές της Ε.Ο.Κ.Α. αγωνίστηκαν και θυσίασαν τη ζωή τους για την ΄Ενωση της Κύπρου με τη μητέρα Ελλάδα, όχι για μια Κύπρο ως κεχωρισμένο ανεξάρτητο κράτος, όπως  τελικά την κατάντησαν οι επαίσχυντες Συμφωνίες  Λονδίνου – Ζυρίχης. Ας μη λησμονούμε επίσης  πως  καθ’  όλη τη διάρκεια του αγώνα για αυτοδιάθεση των Ελληνοκυπρίων κατά των άγγλων αποικιοκρατών, οι Τουρκοκύπριοι παρέμειναν αδρανείς και αμέτοχοι, είχαν ωστόσο την αξίωση αργότερα να επωφεληθούν  των ελληνικών κατακτήσεων.  ΄Αλλωστε από το 1878, στο Συνέδριο του Βερολίνου, η Τουρκία είχε αποποιηθεί  των κυριαρχικών της δικαιωμάτων επί της Κύπρου, την οποία παραχώρησε στη Μεγάλη Βρετανία. Οι δε σταθερά φιλότουρκοι ΄Αγγλοι, με την ανέκαθεν άκρως υποκριτική εξωτερική πολιτική τους, από ευγνωμοσύνη πρός τους ΄Ελληνες συμμάχους τους κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, υποστήριξαν κυνικότατα  τους Τούρκους σε όλες τις φάσεις του Κυπριακού Ζητήματος εις βάρος των ελληνικών δικαίων.

            Φοίβος Ι. Πιομπίνος   piombinos blogspot. com