(I Can’t Get No) Satisfaction ~ The Rolling Stones : Η έμπνευση, η ηχογράφηση και η παγκόσμια επιτυχία

27 Οκτωβρίου, 2014

Τέλη του 1964 και οι Rolling Stones, παρά την επιτυχία του πρώτου τους άλμπουμ The Rolling Stones που κυκλοφόρησε στην Αγγλία (Απρίλιος 1964), δεν έχουν δει ακόμα κανένα οικονομικό κέρδος. Όπως λέει ο Keith Richards στην αυτοβιογραφία του ,το σύστημα στην Αγγλία ήταν έτσι που δεν έπαιρνες χρήματα από τις πωλήσεις αν δεν περνούσε ένας χρόνος από την κυκλοφορία του δίσκου ενώ έπρεπε να περάσουν δεκαοχτώ μήνες για να πάρεις χρήματα από τις πωλήσεις του εξωτερικού. Ακόμα και οι περιοδείες στην Αμερική που ακολούθησαν πραγματοποιούνταν με δικά τους έξοδα. Επιπλέον οι Stones ακόμα δεν είχαν κάνει το μεγάλο μπαμ στην Αμερική. Αυτό που τους έλειπε ήταν ένα δυνατό single που θα τους έκανε γνωστούς και θα τους καθιέρωνε. Αξίζει να αναφερθεί ότι το πρώτο τους άλμπουμ σημείωσε τις περισσότερες πωλήσεις το ’64 στην Αγγλία ( 100.000 πωλήσεις, νούμερο μεγαλύτερο από αυτο που είχαν κάνει οι Beatles στο ξεκίνημά τους) και παρέμεινε στην πρώτη θέση για δώδεκα εβδομάδες. Και τότε ήρθε το Satisfaction – ” το τραγουδι που μας έκανε παγκοσμίως γνωστούς” (Keith Richards). Βρισκόμαστε στην Αμερική την άνοιξη του 1965. Τους Rolling Stones αποτελούν οι Mick Jagger (22 χρονών – πρώτη φωνή και φωνητικά ), Keith Richards (22 χρονών – ηλεκτρική κιθάρα και φωνητικά), Brian Jones (23 χρονών – ακουστική κιθάρα), Charlie Watts (24 χρονών – ντραμς) και Bill Wyman (29 χρονών – μπάσσο). Παραγωγός των Stones είναι ο Andrew Loog Oldham. Ακολουθεί απόσπασμα από το βιβλίο “Life” του Keith Richards.

“Εκείνη την περιόδο έμενα σε ένα διαμέρισμα στο Κάρλτον Χιλ στην περιοχή Σεν Τζονς Γουντ και άλλαζα συνέχεια γκόμενες. Ίσως αυτό να επηρέασε και το ύφος του τραγουδιού. Έγραψα το “Satisfaction” στον ύπνο μου. Το ονειρεύτηκα. Δεν θα είχα ιδέα ότι το σκέφτηκα, αλλά ευτυχώς δίπλα μου υπήρχε ένα μικρό κασετοφωνάκι Φίλιπς. Το περίεργο ήταν ότι όταν ξύπνησα το πρωί και κοίταξα το κασετοφωνάκι, κι ενώ ήξερα ότι το προηγούμενο βράδυ είχα βάλει μέσα μια ολοκαίνουρια κασέτα, τώρα την έβλεπα να έχει φτάσει στο τέλος. Πάτησα λοιπόν το rewind και να το, ακούστηκε το “Satisfaction” . Ήταν μια πολύ πρόχειρη ιδέα. Ήταν μόνο ο σκελετός του τραγουδιού και φυσικά δεν είχε ούτε καν τον ήχο που απέκτησε μετά, γιατί το είχα παίξει σε ακουστική κιθάρα. Μετά είχε σαράντα λεπτά ροχαλητό, γιατί με είχε πάρει ο ύπνος. Αυτό όμως που χρειαζόμουν το είχα. Το σκελετό. Εκείνη την κασέτα την είχα κρατήσει για λίγο καιρό αλλά μετά την έχασα. Μακάρι να την είχα φυλάξει.

Τους στίχους στο τραγούδι τους έγραψε ο Μικ δίπλα σε μια πισίνα στο Κλιαργουότερ στην Φλόριντα, τέσσερις μέρες πριν μπούμε στο στούντιο και το ηχογραφήσαμε – την πρώτη φορά για την εταιρεία Chess στο Σικάγο, μια ακουστική εκδοχή, κι αργότερα με την κιθάρα με το φαζ για την RCA στο Χόλυγουντ. […] Όλος εκείνος ο “βρώμικος” ήχος της Gibson κιθάρας, το φαζ που λέω, έβγαινε από ένα μικρό πετάλι ποδιού σε ένα μικρό κουτί συνδεδεμένο με την κιθάρα, ένα εφέ που μόλις είχε κυκλοφορήσει τότε. […] Στο “Satisfaction” φανταζόμουν τρομπέτες και προσπαθούσα να μιμηθώ τον ήχο τους για να προσθέσω στο κομμάτι όταν το ηχογραφούσαμε. Το ριφ της κιθάρας ήξερα πώς θα είναι, το είχα ήδη ακούσει μέσα στο κεφάλι μου, όπως είχε κάνει και ο Ότις Ρέντινγκ αργότερα, και σκεφτόμουν ότι αυτή θα ήταν η γραμμή των πνευστών. Δεν είχαμε όμως πνευστά στην ηχογράφηση και στο dub μπορούσα να κάνω μόνο ένα πέρασμα. Έτσι, σε εκείνη την περίπτωση, το εφέ του φαζαρισμένου ήχου μου φάνηκε χρήσιμο γιατί μπόρεσα να αποδώσω περίπου αυτό που θα έκαναν οι τρομπέτες. Τότε όμως ο φαζαρισμένος ήχος δεν είχε ακουστεί ακόμα πουθενά αλλού και αυτό ήταν που τραβούσε αμέσως την προσοχή του κοινού. Πριν καν το καταλάβουμε, ήμασταν μια μέρα στη Μινεσότα και ακούμε ξαφνικά το “Satisfaction” σε κάποιο ραδιόφωνο, “το χιτ της εβδομάδας”, κι εμείς ούτε καν είχαμε ενημερωθεί ότι ο Άντριου είχε κυκλοφορήσει το κομμάτι! Στην αρχή ήθελα να ανοίξει η γη να με καταπιεί. Τουλάχιστον απ’ όσο μπορούσα να ακούσω αυτό που έπαιζε ήταν η dub ηχογράφηση, όχι το κανονικό. Όμως, ενώ ήμασταν δέκα μέρες περιοδεία στο δρόμο, το κομμάτι πήγε νούμερο ένα σε όλη τη χώρα! Ο δίσκος του καλοκαιριού του ’65. Ας μην παραπονιέμαι λοιπόν. Γιατί έτσι πήρα και ένα μάθημα – μερικές φορές δεν χρειάζεται να παραφτορτώνουμε τα πράγματα. Δεν είναι όλοι φτιαγμένοι για να έχουν ακριβώς το ίδιο γούστο μ’ εσένα.

Το “Satisfaction” ήταν το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα για τον τρόπο που συνεργαζόμασταν ο Μικ κι εγώ εκείνη την εποχή. Σε γενικές γραμμές θα έλεγα ότι εγώ συνήθως πρότεινα το κομμάτι και τη βασική ιδέα και ο Μικ έκανε όλη τη δύσκολη δουλειά, το έφτιαχνε και το έκανε ενδιαφέρον. Εγώ θα έλεγα το I can’t get no satisfaction… I can’t get no satisfaction… i tried and i tried and i tried and i tried, but I can’t get no satisfaction, μετά θα καθόμασταν μαζί να το σκεφτούμε και ο Μικ θα προσέθετε το Hey, when I’m riding in my car… same cigarettes as me, και μετά παίζαμε και κολλούσαμε λέξεις και φράσεις. Εκείνα τα χρόνια έτσι ήταν ο τρόπος που δουλεύαμε. Το Hey you, get off of my cloud, hey you… ήταν δική μου πρόταση. Στο “Pain’t it black” εγώ έγραψα τη μουσική κι εκείνος έγραψε τους στίχους. Όμως δεν μπορείς να πεις με μία λέξη αυτός έγραψε τούτο και ο άλλος έγραψε εκείνο. Τα περισσότερα μουσικά ριφ πάντως ήταν δικά μου. Είμαι ο άρχοντας των ριφ. […]

Το περίεργο με το “Satisfaction” είναι ότι , ενώ πρόκειται για ένα κομμάτι-δυναμίτη, ιδανικό για να το παίζεις στα λάιβ, εμείς για πάρα πολλά χρόνια δεν το παίζαμε. Μόνο τα τελευταία δέκα-δεκαπέντε χρόνια το ξαναβάλαμε στο πρόγραμμα. Κάτι μας έφταιγε, δεν ξέρω τι, δεν πιάναμε καλά τον ήχο, δεν ακουγόταν σωστά. Μας πήρε πολύ χρόνο για να μάθουμε ως μπάντα να παίζουμε καλά το “Satisfaction” επί σκηνής. Αυτό που μας έκανε να το αγαπήσουμε πάλι ήταν όταν το διασκεύασε ο Ότις Ρέντινγκ. Με αυτή τη διασκευή, όπως και με τη διασκευή της Αρίθα Φράνκλιν, στην οποία είχε κάνει την παραγωγή ο Τζέρι Γουέξλερ, μπορέσαμε να ακούσουμε αυτό που από την πρώτη στιγμή θέλαμε να γράψουμε. Έτσι λοιπόν μας άρεσε και πάλι το τραγούδι και αρχίσαμε να το παίζουμε, αφού άλλωστε το τραγουδούσε και η αφρόκρεμα της σόουλ μουσικής.”

To “Satisfaction” μπήκε στα Billboard Hot 100 charts της Αμερικής στις 12 Ιουνίου του 1965, παραμένοντας εκεί για δεκατέσσερεις εβδομάδες, φτάνοντας στην κορυφή στις 10 Ιουλίου -όπoυ έριξε από την πρώτη θέση το “I Can’t Help Myself (Sugar Pie Honey Bunch)” των Four Tops- και έμεινε για τέσσερεις εβδομάδες.

Ο Ottis Redding το 1965 διασκεύασε το “Satisfaction” για το άλμπουμ Otis Blue. Ο Ottis άλλαξε τους στίχους, γιατί στην ουσία αυτοσχεδίαζε κατά τη διάρκεια της ηχογράφησης.