«Κυκλώνες, πλημμύρες, λιμοί, λοιμοί, ξηρασία,  ναυάγια, επιδημίες, τυφώνες, αυτοκτονίες, ο θάνατος ενός παιδιού, δολοφονία,  ασθένειες, σηδιροδρομικά δυστυχήματα, αεροπορικά δυστυχήματα, πυρκαγιές … καταστροφή … Το ψωμί και το βούτυρο, το  φιλέτο της ειδησεογραφίας.

Όλα περιλαμβάνονται εδώ: τα τραγικά χρονικά του κινδύνου να είσαι άνθρωπος. Τραγούδια – οδικοί τάφοι που σκάφτηκαν γρήγορα με φλεγόμενους σταυρούς, καθώς η θλίψη ήταν ακόμη φρέσκια.

Είναι τα συναισθηματικά σκεύη και οι προειδοποιητικές ιστορίες από τους γενναίους και νηφάλιους επιζώντες. Οι γρατζουνιές στον ήχο του δίσκου των 78 στροφών ακούγονται όπως ο ωκεανός μέσα στο κοχύλι και τα τραγούδια ταξιδεύουν  μέσα στο πέρασμα του χρόνου.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1920 και στις αρχές της δεκαετίας του 1930, η θλιψη κατέκλυσε το έθνος.  Ήταν μια εποχή όπου τα τραγούδια ήταν εργαλεία ζωής.  Μια ολόκληρη κοινωνία θα θρηνούσε την απώλεια ενός μέλους της  και θα έσπερνε τα τραγούδια της όπως τους σπόρους. Αυτή η συλλογή είναι ένας άγριος κήπος που άνθησε από αυτούς τους σπόρους.

Απλοί λαϊκοί αφηγητές που τραγουδούν τις επιτάφιες  μαρτυρίες τους, λυτά και σεβαστικά και με απλή μελωδία, λες και η ανάγκη για κάθαρση  να μην τους άφησε χρόνο να “γεννήσουν” περεταίρω μουσικές συνθέσεις.  Ή μερικές φορές τα λόγια κουμπώνουν πάνω σε παλιές μελωδίες, διότι η γνωστή μελωδία “μιλάει” καλύτερα.

Στο ρυθμό ενός παιδικού ρυθμικού τραγουδιού, διακρίνεται μία παιδική κατανόηση του σκληρού κόσμου. Πάρτε για παράδειγμα το τραγούδι των Howell’s  Carolina Hillbillies, “The Burning of the Cleveland School”:

“Automobiles. Mules, and

Buggies waited till the rising sun.

They just stood there waiting for those

that never come”.

Ή το τραγούδι “Frankie“, από τους Dykes Magic City Trio:

“She went a walking

She didn’t go for fun

For under her arpon

She concealed

A 44 gattlin’ gun”.

Σε πολλές περιπτώσεις, αυτά τα τραγούδια είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου επειδή γράφτηκαν μόλις κάποιους μήνες μετά τα τραγικά γεγονότα που περιγράφουν.

Αυτά τα τραγούδια είναι ακατέργαστα  και υποτυπώδη. Ήταν οι προφορικές φυλλάδες της ημέρας.  Κάπως έτσι το βουτυρομάχαιρο μέσα στη τσάντα της  μετατρέπεται σε πυροβόλο κάτω από την ποδιά της.  Απλώς συμβαίνει τα νέα να σερβίρονται καλύτερα ζεστά.

Οι άνθρωποι παραμένουν ζωντανοί μέσα από τις ιστορίες που λέμε γι’ αυτούς. Αυτά τα τραγούδια είναι τα σπασμένα φτυάρια που επισκευάστηκαν με σύρμα και οι προειδοποιητικές ετικέτες πάνω στα μπουκαλάκια των φαρμάκων: είναι οι φωνές των φτωχών που δεν εισακούστηκαν, που τραγουδούν τη φτώχεια τους.

Τώρα, οι μουσικοί που έπαιξαν σε όλα αυτά τα κομμάτια  κατοικούν στην ίδια διάσταση με εκείνους που απομνημονεύουν.

Έτσι, καθώς η βελόνα πέφτει μέσα στο αυλάκι (του δίσκου), οι νεκροί παίρνουν αυτή την ίδια βελόνα και όλοι μαζί, τους ράβουμε ένα νέο σάρκινο κοστούμι.  Και καθώς το τραγούδι παίζει, πιστεύουμε ότι αυτά τα στεγνά κόκαλα ζουν».

Tom Waits Ιούνιος 2007

~*~

*Burning of the Cleveland School – J.H. Howell’s Hillbillies, 28 Ιανουαρίου 1938

Στις 18 Μαΐου του 1923, εβδομήντα έξι άνθρωποι  έχασαν τη ζωή τους όταν μία λάμπα λαδιού αναποδογύρισε κατά τη διάρκεια της εορταστικής τελετής για την αποφοίτηση των μαθητών στο σχολείο Cleveland στο Camden, στην νότια Καρολίνα. Είναι πιθανό ο  Howell να άκουσε το τραγούδι από μία ηχογράφηση 78 στροφών που κυκλοφόρησε τον προηγούμενο χρόνο από εκείνον, από τους Dixon Brothers.

Twas an afternoon in springtime, folks were jolly everywhere.

Planning for an entertainment, they never dreamed that death was near …

But their pleasures were soon lasted, they began to scream and rage For a lamp exploded that evening, streaming fire upon the stage.

…You could hear the children screaming, as the flames were rolling high. “Daddy come and get your baby, would you stand and see him die?”

Automobiles, mules and buggies, waited till the rising sun

They just stood there and waited, for the one that never came.

~.~

*Frankie – Dykes Magic City Trio, 9 Μαρτίου 1927

Η ιστορία πυροβολισμού του Johnny (ή Albert σε άλλες εκδοχές) από την ερωμένη του Frankie λόγω ζήλιας. Η μονομαχία για τα πνευματικά διακαιώματα που ξεκινάει από τις αρχές του 1906, τoυ συνθέτη του “Won’t You Come Home Bill Bailey” και των Leighton Brothers (που έκαναν δημοφιλές  το Casey Jones  στις σκηνές των βαριετέ) έκανε το τραγούδι πολύ δημοφιλές. Από το 1927 άρχισε να εμφανίζεται σε ανθολογίες λαϊκών τραγουδιών, όπως αυτή του Carl Sandburf “The American Songbag”. Είτε το τραγούδι εμπνεύστηκε από αληθινά γεγονότα είτε  γράφτηκε όπως ακριβώς έγιναν τα γεγονότα, τούτο παραμένει δημοφιλές μέχρι σήμερα.

I’m not a-going to tell you any Frankie…

 I’m not a-going to tell you no lies.

 He left here just about a moment ago.

With a girl called Alice Fry.

 For he’s your man, your gambling man.

Frankie went out a walkin’,

She did not go for fun.

For under her apron she had concealed

A forty-four gatling gun.

“Gonna murder the man, that done me wrong.”

…Turn me over Frankie,

Turn me over slow.

But please don’t touch my wounded side,

My heart will overflow.

 But I’m the man that done you wrong.

~.~

*Titanic Blues – Hi Henry Brown & Charlie Jordan, 14 Μαρτίου 1932

Ένα σπάνιο τραγούδι για τον Τιτανικό ανάμεσα στα υπόλοιπα , είναι η εκδοχή του Brown στο οποίο πρωταγωνιστεί ο κάπτεν Σμιθ ως  θετική φιγούρα που παρηγορεί τα παιδιά επιβάτες του καταδικασμένου Τιτανικού. Ο Brown και ο Jordan, και οι δύο μουσικοί από το St. Louis την εποχή της ηχογράφησης, αποκαλύπτουν τις βαθιές νότιες ρίζες τους με τη διπλή κιθαριστική επένδυση στο τραγούδι.

Smith took his glasses and walked out to the front

Captain Smith took his glasses and walked out to the front

And he spied that ‘berg a comin’ full ahead to bump.

Some was drinkin’, some was playin’ cards

Some was in the corner prayin’ to their God.

Little children cried “Mama, Mama what shall we do”

Captain Smith said “Children, I’ll take care of you.”

~.~

*Flood of 1927 – Elders Mclntorsh and Edwards, 4 Δεκεμβρίου 1928

Η εκκλησιαστική παράδοση, ειδικά στο Μέμφις και τον νότιο Μισσισσίππη, ήταν πλούσια και “ζωηρή” όταν οι Mclntorsh και Edwards έμπαιναν στο στούντιο. Η εξαιρετική αυτή απόδοση ενισχύεται από τις εμπνευσμένες και λυτές κραυγές του εκκλησιάσματος που τονίζουν το ρεφρέν του Mclntorsh.

He poored out his flood upon the land

He sent a flood through the land

And it killed both Beast and Man.

~.~

*When The Levee Breaks – Kansas Joe & memphis Minnie, 18 Ιουνίου 1929.

Το αριστούργημα αυτό με την “raggy” κιθάρα περιγράφει την πλημμύρα του Μισσισσίπη το 1927 και παρουσιάζει την απίθανη πρώτη κιθάρα του Minnie Douglas, που χρησιμοποιεί το παράξενο ψευδώνυμο Memphis Minnie, που ήταν ντόπιος από το Μισσισσίπη .

If it keeps on raining, the levee’s going to break

And the water’s gonna come and I’ll have no place to stay.

~.~

*High Water Everywhere Pt. 1 και Pt. 2 – Charlie Patton Δεκέμβριος 1929.

Ο Patton υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας της καταστροφής του πλημμυρισμένου Μισσισσίπη το 1927. Στην εκτέλεσή του στο τραγούδι  High Water Everywhere Pt. 1 , το οποίο θεωρείται από πολλούς ως το “tour de force” του (κατόρθωμά του), χρησιμοποιεί σχεδόν κάθε φωνητικό και κιθαριστικό τέχνασμα που ξέρει. Παίζει την κιθάρα σε ανοιχτό σολ κούρδισμα. Μέσα σε έναν ανεμοστρόβιλο ήχου και συναισθήματος, ο Patton αντιτάσσει την γεμάτη ένταση φωνή του και υποτάσσεται αναστενάζοντας ενάντια στην κιθάρα του και δημιουργεί αντίθετο μέτρημα χτυπώντας το πόδι του και την κιθάρα του (σσ. αριστούργημα).

Lord, the whole round country, Lord, creek water has overflowed.

Lord, the whole round country, man, is overflowed.

(You know I can’t stay here… I’m bound go where it’s high, boy!)

I would go to the hill country, but they got me barred.

Αξίζει να αναφερθεί στο Part 2 πως το αργό χτύπημα πάνω στην κιθάρα από τον Patton στα πρώτα 19 δευτερόλεπτα, μιμείται τον παφλασμό του νερού στην ακτή. Η χρήση των παράπλευρων ομιλιών από τον Patton και την ανώνυμη “φωνή” μέσα στο στούντιο, δημιουργεί μία ατμόσφαιρα ασυνήθιστης αμεσότητας… σαν κάποιος να είναι μάρτυρας των γεγονότων την στιγμή που εξελίσσονται.

The water was rising up in my friend’s door

Some man said to his womanfolk, 

“Lord, we’d better go!”

~.~

*The Little Grave in Georgia – Earl Johnson, 11 Οκτωβρίου 1927

Η δίκη για τον βιασμό και τη δολοφονία της δεκατριάχρονης Mary Phagan συντάραξε την Ατλάντα την άνοιξη του 1913. O Leo Frank, ο εβραίος διευθυντής του εργοστασίου μολυβιού στο οποίο δούλευε η Phagan, καταδικάστηκε σε θανατική ποινή την οποία όμως αντάλλαξε με ποινή φυλάκισης. Τότε τα μέλη της αναγεννημένης KKK (Κου Κλουξ Κλαν) υπό το όνομα “The Knights of Mary Phagan”, απήγαγαν, βασάνισαν και λίντσαραν τον Frank. Το 1982, ένας υπάλληλος που τότε ήταν παιδί, και οποίος είχε καταθέσει κατά του Frank, ομολόγησε στο νεκροκρέβατό του πως είχε δει τον μαύρο επιστάτη του εργοστασίου να σέρνει το κακοποιημένο σώμα της Mary Phagan και την παραδοχή του στο έγκλημα. Ο Earl Johnson ήταν ένας δημοφιλής μαέστρος fiddle συγκροτήματος, ο οποίος έγραψε πολλές μπαλάντες για την Mary Ballads, όπως είχε κάνει και ο Georgian John Carson.

Little Mary was just fourteen (sic), she’s as pretty as a queen

Her hair was dark and curly, not a sweeter child ever was seen

Now she sleeps in the little town of Marietta,

while the little bird sings in the trees

Her little grave is all covered in ivy,

while loved ones are waiting for thee. ..

Little Mary is in Heaven, she’s there for the golden shore

We’ll all praise God to meet her, where there’ll be no murder no more.

~.~

Παραγωγή και σχολιασμός: Christopher C. King και Henry “Hank” Sapoznik

Όλες οι φωτογραφίες είναι από το εσωτερικό της πρώτης έκδοσης του 2007.

Όλος ο τριπλός  δίσκος στο Spotify: