Γλωσσικά τινα (ΡΜΖ’): η νεκροψία, η νεκροτομία και η ανατομή

Τα ουσιαστικά νεκροψία και νεκροτομή έχουν διαφορετική προέλευση (ως προς το δεύτερο συνθετικό τους) και σημασία.

    Νεκροψία είναι η μακροσκοπική, η εξωτερική πρώτη εξέταση ανθρώπινου σώματος (χωρίς νεκροτομή), η οποία διενεργείται από ιατροδικαστή με σκοπό τη διαπίστωση του είδους και των αιτίων του θανάτου, καθώς επίσης και των συνθηκών υπό τις οποίες αυτός επήλθε.

Νεκροτομία είναι η μικροσκοπική ενδελεχής ανατομική εξέταση πτώματος, η οποία συνοδεύεται και από ανάλογες εργαστηριακές αναλύσεις, που διενεργούνται στο πλαίσιο ιατροδικαστικής έρευνας προς εξακρίβωση των αιτίων του θανάτου. Η νεκροτομία συνίσταται, όπως το  δηλώνει η λέξη, στην τομή και ενίοτε το διαμελισμό του πτώματος, καθώς και στη διάνοιξη των διαφόρων κοιλοτήτων και οργάνων του σώματος.

Αντί ωστόσο της λέξης νεκροτομία  χρησιμοποιείται συνηθέστερα η  λέξη νεκροτομή και  σπανιότατα η συνώνυμή της ανατομή. Για να είμαστε ωστόσο ακριβέστεροι, επισημαίνουμε ότι προκειμένου  να πραγματοποιηθεί η νεκροτομία, πρέπει να προηγηθεί η νεκροτομή. Με άλλα λόγια, η νεκροτομή είναι τρόπον τινά η πράξη,  η οποία έχει ως αποτέλεσμα  τη νεκροτομία.

Οι αρχαίοι ΄Ελληνες ιατροί, ο Ιπποκράτης και ο Γαληνός, έπλασαν τους όρους ανατομή (Ιπποκράτης: Περί ανατομής) και ανατομική (Γαληνός: Ανατομική εγχείρησις). Η μεν λέξη ανατομή δήλωνε την πράξη και το αποτέλεσμα του «ανατέμνειν», η δε λέξη ανατομική χρησιμοποιήθηκε ως επίθετο της λέξης εγχείρησις και στη συνέχεια, με την παράλειψη  της λέξης εγχείρησις, ως ουσιαστικό, που δηλώνει τον αντίστοιχο κλάδο της ιατρικής. Ο όρος ανατομία ανάγεται σε νεολατινικό όρο anatomia (από όπου γαλλ. anatomie), ο οποίος χρησιμοποιήθηκε για να αποδώσει το ελληνικότατο ανατομή. ΄Ετσι  η λέξη ανατομία είναι, στην πραγματικότητα, αντιδάνειο για την Ελληνική. Το ανατομία χρησιμοποιήθηκε στη Νεοελληνική από το 1738 (ιατρός Λ. Πατούσας) και από το 1811 απαντά στον επίσης ιατρό Αδ. Κοραή.

Φοίβος Ι. Πιομπίνος   piombinos blogspot.com