Γλωσσικά τινα (ΤΖ΄): γαλλικές εκφράσεις στα Ελληνικά

       Πάμπολλες είναι οι γαλλικές εκφράσεις που πέρασαν στα Ελληνικά, ιδίως τον 19^ο αιώνα, προσαρμοσμένα στο ελληνικό τυπικό,  όπως π.χ.: ανοίγω πυρ, υπέκυψε στα τραύματά του, αξίζει τον κόπο, κερδίζει έδαφος, έλαμψε δια της απουσίας του, θέτω επί τάπητος, θα ήθελα ή θέλω να ευχαριστήσω κ.λπ. Πέρα ωστόσο από τις λέξεις και τις εκφράσεις μεταφέραμε στη γλώσσα μας συντακτικούς τύπους που προσιδιάζουν στη γαλλική γλώσσα και έχουν τη δική τους λειτουργία σε ένα ολοκληρωμένο σύστημα: συνήθως παραμένουν ξένο σώμα στη γλώσσα μας. Για την επίδραση των Γαλλικών στα Ελληνικά αξεπέραστη παραμένει η σχετική μελέτη του Νικ. Κοντοσόπουλου, L’ influence du français sur le grec: Emprunts lexicaux et calques phraséologiques, Αθήνα 1978.

        Κλασικός γαλλισμός είναι το σχήμα «είναι αυτό που…» (c’ est… qui, c΄ est… que): «είναι ο δήμαρχος που το δήλωσε», «είναι αυτό που είναι το πιο επικίνδυνο τώρα», «είναι γι΄αυτό που ψήφισε ο λαός», «ήταν τότε που ο Ερντογάν πήρε αυτή την πολιτική και άρχισε να τη χρησιμοποιεί για τις προσωπικές του φιλοδοξίες», «είναι με μεγάλη μου συντριβή που σας ανακοινώνω ότι…», «ήταν στη Γαλλία που εμφανίστηκε ο κυβισμός». Συχνά ωστόσο δεν θέλουμε να πούμε τίποτα περισσότερο από: «αυτό το δήλωσε ο δήμαρχος», «το πιο επικίνδυνο τώρα είναι ακριβώς αυτό…», «γι΄αυτό ψήφισε ο λαός», «τότε πήρε ο Ερντογάν αυτή την πολιτική…», «με μεγάλη μου συντριβή σας ανακοινώνω ότι…», «στη Γαλλία εμφανίστηκε ο κυβισμός». ΄Εχουμε επίσης και τον γαλλισμό c’ est pourquoi… Και στην περίπτωση ετούτη φεύγει άνετα το «είναι που», όπως στην πρόταση «είναι γι΄αυτό που το περιοδικό θα εκδίδεται πλέον κάθε τρίμηνο», και γίνεται : γι΄αυτό…, γι’ αυτό και…, γι΄αυτόν το λόγο… ή έστω πιο εμφαντικά «γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο το περιοδικό θα εκδίδεται πλέον κάθε τρίμηνο».

      Φοίβος Ι. Πιομπίνος   piombinos.com