Γλωσσικά τινα (ΣΙΣΤ’): τα ουσιαστικά λήγοντα σε –ουργός

Το παραγωγικό επίθημα –ουργός χρησιμοποιείται για το σχηματισμό ουσιαστικών, τα οποία δηλώνουν αυτόν που ασκεί συγκεκριμένο έργο: αμπελ-ουργός, αυτ-ουργός, βαμβακ-ουργός, δημι-ουργός, δραματ-ουργός, ελαι-ουργός, θαυματ-ουργός, θε-ουργός, ιερ-ουργός, κεραμ-ουργός, λειτ-ουργός, μελισσ-ουργός, μεταλλ-ουργός, μηχαν-ουργός, μουσ-ουργός, ξυλ-ουργός, οπλ-ουργός, πλαστ-ουργός, πυροτεχν-ουργόςουργός, σιδηρ-ουργός, στιχ-ουργός, ταχυδακτυλ-ουργός, υαλ-ουργός, υπ-ουργός, υφαντ-ουργός, χαλκ-ουργός, χειρ-ουργός κ.ά. ΄Ολα αυτά τα ουσιαστικά τονίζονται στη λήγουσα. Παροξύτονα σε –ούργος σχηματίστηκαν μόνο τα κακόσημα κακούργος και πανούργος και, κατ΄αυτά, το νεότερο ραδιούργος. Επομένως, χειρουργός, και όχι χειρούργος, όπως τον αναφέρουν πάμπολλοι Νεοέλληνες. Σημειωτέον ότι η λέξη χειρουργός, που από τον 1ο αιώνα μ.Χ. σημαίνει «τον γιατρό που επεμβαίνει χειρουργικώς», σήμαινε παλαιότερα «τον εργαζόμενο με τα χέρια, χειρωνακτικά», τον τεχνίτη και τον καλλιτέχνη.

Φοίβος Ι. Πιομπίνος piombinos.com