O λουθηρανισμός της φράου Μέρκελ

Μού κάνει μεγάλη εντύπωση που κανένας κοινωνιολόγος, ψυχογράφος ή απλώς φυσιογνωμιστής δεν έχει μέχρι σήμερα σοβαρά, δηλαδή επιστημονικά, ασχοληθεί να ερμηνεύσει σημειολογικά τα λεγόμενα, τις εκφράσεις του προσώπου και τις χειρονομίες της φράου Μέρκελ καθώς και άλλων ευρωπαίων πολιτικών, οι οποίοι θέλουν να διαδραματίζουν ηγετικό ρόλο στη διαχείρηση της τύχης των φτωχότερων, πλήν όμως ισότιμων, υποτίθεται, μελών της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης. ΄Οσον αφορά ειδικότερα τη γερμανίδα καγκελάριο, αδιαμφισβήτητο είναι το  κηδεμονευτικό της ύφος. Η περίπτωση μιας άχαρης νοικοκυράς στο ρόλο γκρίζας ηγέτιδος, προερχόμενης από την κομμουνιστική Ανατολική  Γερμανία, όπου είχε μετοικήσει ο πατέρας, ένας δυτικογερμανός, λουθηρανός πάστορας, τότε που η  πλεινότητα των Ανατολικογερμανών δεν έβλεπε την ώρα και τη στιγμή να το σκάσει στη Δύση, διασχίζοντας με κίνδυνο θανάτου το κατ΄ουσίαν αδιαπέραστο σιδηρούν παραπέτασμα –η περίπτωσή της, επαναλαμβάνω, χρήζει ψυχαναλυτικής, κατά την άποψή μου, ερμηνείας. Στη λουθηρανική αγωγή της φράου  Μέρκελ οφείλεται σίγουρα ο εκ μερους της χαρακτηρισμός του ελληνικού δημοσιονομικού χρέους ως αμαρτήματος. Αυτό σημαίνει ότι  και τους ΄Ελληνες που διέπραξαν το αμάρτημα τούτο πρέπει κατά συνέπεια να τους θεωρεί αμαρτωλούς και ανάλγητους, περιφρονητέους και αναξιόπιστους. Σε μιαν εντελώς αποϊεροποιημένη Ευρώπη, η οικονομία, το χρήμα και τα οικονομικά μεγέθη έχουν από μακρού αναβιβαστεί σε ηθικές και ιερές αξίες μιας παγκόσμιας θρησκείας, που έχει ως σύγχρονους λατρευτικούς χώρους τα χρηματιστήρια, τις τράπεζες και τις περιώνυμες «αγορές». Από τον εκρηκτικό συνδυασμό μιας τέτοιας ηθικής με το προτεσταντικό φρόνημα δεν είναι διόλου περίεργο που προέκυψε ένα λίαν ενδιαφέρον, από ψυχαναλυτική άποψη, αμάλγαμα όπως το φαινόμενο ΄Ανγκελα Μέρκελ. Η καγκελάριος πασών των Γερμανιών πρέπει να έχει, λόγω ακριβώς του λουθηρανικού δόγματος που ασπάζεται, μεγάλο αίσθημα της αμαρτίας, όπως άλλωστε και πάμπολλοι συμπατριώτες της.
Ετούτη η στάση της δεν είναι βέβαια άμοιρη επιπτώσεων επί της ακολουθητέας πολιτικής για την επίλυση των κρισιμότατων  προβλημάτων  που αντιμετωπίζει το ευρωπαϊκό νόμισμα. Πρέπει να της είναι αδιανόητο το ότι οι πλούσιοι Ευρωπαίοι του Βορρά υποχρεώνονται να επωμιστούν την οικονομική διάσωση των άσωτων φτωχών Ευρωπαίων του Νότου, αφού αυτό θα τους έστελνε το παραπλανητικό μήνυμα πως τους ενθαρρύνουν να εξακολουθήσουν να αμαρτάνουν υπερχρεωνόμενοι. Στα λεγόμενά της και στην τακτική την οποία ακολουθεί, ανιχνεύεται η υπόνοια της θέλησης να τους τιμωρήσει, αν και δεν το λέει κατηγορηματικά, ώστε να εξιλεωθούν για το αμάρτημά τους και να αποθαρρυνθούν μια για πάντα από τον υποτροπιασμό. Σε μια νομισματική ένωση, όπως η Ευρωζώνη, το κακό εκπροσωπείται από το χρέος, αποτέλεσμα μιας ασύστολης και φολκλορικής αλά Ζορμπά, κατά την άποψή της, διαχείρισης των δημοσιονομικών υποθέσεων από τους αργόσχολους ΄Ελληνες που λιάζονται σε παραθαλάσσια κεντράκια πίνοντας το ουζάκι τους. Τους αξίζει, λοιπόν, παραδειγματική τιμωρία, η οποία σε πρώτο στάδιο επιβάλλεται με την υποβάθμιση της πιστοληπτικής τους  ικανότητας από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης. Σε περίπτωση αποτυχίας τους, το δεύτερο στάδιο προβλέπει τον εκφοβισμό τους με κύριο φόβητρο την οικονομική κηδεμόνευσή τους μέσα σ’ ένα πλαίσιο ασφυκτικής, εξουθενωτικής λιτότητας.

Φοίβος Ι. Πιομπίνος