Ποιος ήταν ο Χριστόφορος ΄Αγγελος;

Ο διαπρεπής έλληνας λόγιος του 17^ου αιώνα μοναχός Χριστόφορος ΄Αγγελος (αγγλ. Christopher Angelus ή Angel) γεννήθηκε το 1575 στη Γαστούνη Ηλείας. Δεκαπενταετής εγκατέλειψε τη γενέτειρά του για σπουδές ταξιδεύοντας ανά την Ελλάδα. Το 1606 ή 1607, φορώντας ήδη το μοναχικό ράσο, έφτασε στην Αθήνα, όπου μαθήτευσε σε διάσημο δάσκαλο. Το κόκκινο όμως χρώμα του ράσου του και το στενόμακρο γένι του, που δεν τον έκαναν να μοιάζει με ορθόδοξο χριστιανό άλλά καθολικό, τον κατέστησαν ύποπτο στις οθωμανικές αρχές της Αθήνας, που τον συνέλαβαν και τον φυλάκισαν ως Ισπανό. Του ζήτησαν να αλλαξοπιστήσει, αλλά εκείνος αρνήθηκε και προτίμησε να υποστεί τη φυλάκιση και βασανιστήρια. Τελικά ο Χριστόφορος ΄Αγγελος κατόρθωσε το 1607 να διαφύγει από την πατρίδα του στην Ευρώπη, όπου τον υποδέχθηκαν φιλόξενα οι σύγχρονοί του λόγιοι. Στην Αγγλία δίδαξε με μεγάλη επιτυχία από το 1608 ώς το 1610 στην Ακαδημία της Καντερβουρίας (Canterbury,Καντέρμπερι) και στη συνέχεια μέχρι το 1612 στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Θέλοντας να κινήσει το ενδιαφέρον των ΄Αγγλων υπέρ των καταδυναστευομένων από τους Τούρκους ΄Ελληνες, τύπωσε το 1619 στο Κέιμπριτζ το Εγχειρίδιον περί της καταστάσεως των σήμερον ευρισκομένων Ελλήνων, το οποίο μεταφρασμένο εκδόθηκε την ίδια χρονιά στα λατινικά, το 1625 στα αγγλικά και το 1655 σε δίγλωσση, ελληνική και λατινική, έκδοση. Εξάλλου ανατυπώθηκε τέσσερις φορές: το 1668, 1676, 1678  και 1720.  Στα γερμανικά εκδόθηκε το 1659 και επανατυπώθηκε το 1664. Πλην άλλων έργων, εκκλησιαστικού και θρησκευτικού περιεχομένου, που εκδόθηκαν στην Αγγλία στα ελληνικά και στα λατινικά, συνέγραψε το Εγκώμιον της Αγγλίας και των ΄Αγγλων με αγγλική απ’ αυτόν μετάφραση το 1619. Ο Χριστόφορος ΄Αγγελος δίδαξε μέχρι τις τελευταίες μέρες του την ελληνική γλώσσα καί πέθανε το 1638 στην Οξφόρδη.

Φοίβος Ι. Πιομπίνος   piombinos.com