Ο Πολικός Αστέρας

     Ο Πολικός Αστέρας, που ανήκει στον αστερισμό της Μικρής ΄Αρκτου, είναι αυτός  που απ΄όλα τα φωτεινά σημεία που τρεμοσβήνουν στο μαύρο στερέωμα του Βορείου Ημισφαιρίου, εμφανίζεται ακίνητος  παρ’ όλη την περιστροφική κίνηση της Γης. Λόγω της σχεδόν τέλειας ακινησίας του, ο Πολικός Αστέρας, ή αλλιώς Αστέρι του Βορρά, έχει οδηγήσει από αμνημονεύτων χρόνων την πορεία όλων των ταξιδευτών. Ο αστέρας αυτός φαίνεται καρφωμένος στο στερέωμα, επειδή ο άξονας περιστροφής της Γης σημαδεύει προς αυτόν.

Αυτό θα συμβαίνει όμως  πάντοτε; Η απάντηση είναι βέβαια αρνητική, αφού η κατεύθυνση  του άξονα  περιστροφής της Γης στο διάστημα δεν είναι σταθερή. Ο μέγας έλληνας αστρονόμος, πατέρας της αστρονομίας και της γεωγραφίας, ιδρυτής της μαθηματικής αστρονομίας, ΄Ιππαρχος (περ. 190-120 π.Χ.), από τη Νίκαια της Βιθυνίας, το γνώριζε ήδη το έτος 120 π.Χ. ΄Ολα τα παιδιά γνωρίζουν εκ πείρας ότι ο άξονας της σβούρας  δεν είναι σταθερός, αλλά διαγράφει έναν κώνο μέσα στο χώρο. Με τον ίδιο τρόπο συμπεριφέρεται και ο άξονας περιστροφής της Γης μέσα στο διάστημα, δηλαδή διαγράφει έναν κώνο. Η περίοδος, ο χρόνος που απαιτείται προκειμένου να διαγραφεί ένας πλήρης κώνος, δεν διαρκεί μερικά δευτερόλεπτα, όπως για τη σβούρα, αλλά γύρω στα 26.000 χρόνια. Οι αστρονόμοι ονομάζουν αυτή την κίνηση «μετάπτωση ισημεριών». ΄Ετσι, πριν από 4.000 χρόνια, ο άξονας Βόρειος Πόλος – Νότιος Πόλος δεν έδειχνε προς τον Πολικό Αστέρα, αλλά προς ένα αστέρι ονόματι ΄Αλφα στον αστερισμό του Δράκοντα. Σε 14.000 χρόνια οι απώτεροι απόγονοί μας θα δουν τον άξονα περιστροφής του πλανήτη τους να δείχνει προς ένα καινούργιο αστέρι, τον Βέγα του αστερισμού της Λύρας.

Φοίβος Ι. Πιομπίνος   piombinos.com