Σχετικά με την ονομασία μερών της δυτικής ενδυμασίας (Γ’ )

Η εσάρπα, κοινώς σάρπα,  προέρχεται από τη γαλλική λέξη λέξη écharpe, που έχει προκύψει από τη φρανκονική , μια δυτική δηλαδή γερμανική γλώσσα, skirpja, που σημαίνει ένα είδος σάκου από σχοίνο < λατ. Scirpus «σχοίνος».

Το σάλι, όπως λέγεται αλλιώτικα η εσάρπα, προέχεται από τη γαλλική chale, η οποία με τη σειρά της έχει προέλθει από την περσική sal.

Το κασκόλ, που προστατεύει το λαιμό από το κρύο, προέρχεται ως λέξη από τη γαλλική cache-col < cacher «κρύβω» + col <  λατ. collum «τράχηλος».

To φουλάρι, συνήθως μεταξωτό, που φοριέται στο λαιμό ως συνοδευτικό εξάρτημα της ενδυμασίας,  αποτελεί μεταφορά του γαλλικού foulard, που έχει προέλθει από το προβηγκιανό foulat, που έχει με τη σειρά του προκύψει από το λατινικό fullo δηλαδή «εκείνος που κατεργάζεται το μαλλί, ο λευκαντής».

Ο κασκορσές, δηλαδή η φανέλλα με τιράντες, μάλλινη ή βαμβακερή, που φοριέται κατάσαρκα ως εσώρουχο, προέρχεται από τη γαλλική cache-corset < cacher «κρύβω» + corset «στηθόδεσμος».

Η πελερίνα είναι ένα μακρύ, μονοκόμματο πανωφόρι με κουκούλα, για άντρες και γυναίκες, χωρίς μανίκια, που ρίχνεται στους ώμους. Η λέξη προέρχεται από τη γαλλική pèlerine, δηλαδή αρχικώς ένα ένδυμα προσκυνητών, αφού pèlerin  είναι αυτός που πραγματοποιεί προσκύνημα, ταξίδι προς ιερό τόπο ή περιοχή < λατ. peregrinus «αλλοδαπός, ξένος».

Η ετόλ, που είναι ένα φαρδύ και μακρύ κομμάτι γούνας που φοριέται γύρω από τους γυναικείους ώμους, προέρχεται ως λέξη από τη γαλλική étole, η οποία προέκυψε από τη λατινική stola,  που με τη σειρά της προήλθε από την αρχαία λέξη στολή.

Το γάντι είναι μεταφορά του γαλλικού gant, που έχει προέλθει από τη φρανκονική want,  το οποίο πιθανότατα χρησιμοποιήθηκε ως νομικός  όρος, επειδή οι Φράγκοι προσέφεραν το γάντι ως σύμβολο της χώρας τους, όταν παραδίδονταν.

Το μοκασίνι είναι ένα υπόδημα χωρίς τακούνι, το οποίο κατασκευάζεται εξ ολοκλήρου από μαλακό δέρμα, με μια τεχνική κατασκευής της σόλας που χρησιμοποιήθηκε κυρίως από τους Ινδιάνους. Η λέξη μάς ήρθε από την ιταλική mocassino, η οποία με τη σειρά της προέκυψε από την ινδιάνικη makisen.

Η λέξη λουστρίνι, η οποία ορίζει το υπόδημα που είναι κατασκευασμένο από γυαλιστερό βερνικωμένο δέρμα πολυτελείας, είναι μεταφορά της ιταλικής lustrino «γυαλιστερός».

Η γόβα, το κλασικό δηλαδή, κλειστό γυναικείο παπούτσι, προέχεται από τη μεσαιωνική < βενετσιάνικη λέξη goba.

Η λέξη πασουμάκι, που προέρχεται από την τουρκική basmak, εσφαλμένα θεωρείται υποκοριστικό και έδωσε τον λανθασμένο τύπο πασούμι,  κατά τον ίδιο τρόπο που το τσαρδάκι έδωσε το τσαρδί.

Η λέξη παντόφλα και λαϊκότερα παντούφλα, αποτελεί αντιδάνειο από την ιταλική pantofola, που έχει προκύψει από το μεσαιωνικό παντό-φελλος, δηλαδή (υπόδημα) εξ ολοκλήρου από φελλό < παντ(ο) + φελλός. Ο τύπος παντούφλα προέρχεται από τη γαλλική pantoufle.

H λέξη σαγιονάρα έχει προκύψει από την ιαπωνική sayonara, που σημαίνει αντίο, και η υιοθέτησή της από την ελληνική γλώσσα οφείλεται σε κινηματογραφική ταινία, μέσω της οποίας έγινε γνωστό αυτό το είδος παντόφλας.

Το καπέλο  προέρχεται από το ιταλικό cappello, που έχει προκύψει από το δημώδες λατινικό cappelus κι  αυτό από το λατινικό cappa «κάλυμμα κεφαλής».

Το κασκέτο προέρχεται από την ιταλική caschetto, που με τη σειρά της έχει προέλθει από τη γαλλική casquette, υποκοριστικό της λέξης casque «κάσκα, κράνος».

Ο μπερές προέρχεται από τη γαλλική λέξη beret, η οποία με τη σειρά της προέρχεται από την προβηγκιανή beret, που προέκυψε από τη μεταγενέστερη λατινική birrus «μανδύας με σκούφο».

Η λέξη τραγιάσκα προήλθε από τη ρουμανική «traiasca (Grecia)», δηλαδή «ζήτω η Ελλάδα», κραυγή επευφημίας Ρουμάνων εκδρομέων στην Ελλάδα, που τη συνόδευαν με το πέταγμα των σκούφων τους στον αέρα, με αποτέλεσμα να παρασυνδεθεί η ονομασία του σκούφου με την προαναφερθείσα κραυγή.

Φοίβος Ι. Πιομπίνος   piombinos.com