Στέλιος Νικολαΐδης

Αποδομώντας την Ψευδαίσθηση της Συναισθηματικής Έκρηξης: Ένα Ταξίδι προς την Αληθινή Έκφραση

today24 Ιουνίου, 2025

Background

Με δροσερή ματιά και καθαρότητα, ας μιλήσουμε για την παρανόηση ότι οι έντονες συναισθηματικές εκρήξεις –φωνές, κατηγορίες, εκβιαστικές φράσεις– είναι αυθεντική έκφραση συναισθημάτων. Έκπληξη: δεν είναι!

Αυτές οι αντιδράσεις μοιάζουν περισσότερο με ένα βιο- θέατρο, μια δραματική σκηνή όπου ο τραυματισμένος εαυτός μας παίζει έναν ρόλο που δεν επιλέξαμε, αλλά μας επιβλήθηκε από το παρελθόν.

Ας το εξερευνήσουμε μαζί, με νευροεπιστημονική δροσιά και ψυχολογική ζεστασιά. Τι Συμβαίνει στον Εγκέφαλό μας;

Όταν νιώθουμε απειλή –όπως απόρριψη, κριτική ή φόβο εγκατάλειψη– ο εγκέφαλός μας μπαίνει σε κατάσταση συναγερμού. Η αμυγδαλή, το συναισθηματικό μας κέντρο, αναλαμβάνει δράση, πυροδοτώντας άμεσες, παρορμητικές αντιδράσεις. Την ίδια στιγμή, ο προμετωπιαίος φλοιός, ο «μαέστρος» της λογικής και της αυτορύθμισης, «σβήνει» προσωρινά.

Το αποτέλεσμα; Μια έκρηξη που μοιάζει με συναισθηματική έκφραση, αλλά είναι στην ουσία μια αμυντική εκφόρτιση τραύματος, όχι συνειδητή επικοινωνία.

Βιοθέατρο: Η Παλινδρόμηση στο Παιδικό Εγώ

Η Νευροπνευματική Ψυχοθεραπεία μας δείχνει ότι αυτές οι αντιδράσεις δεν είναι τυχαίες. Όταν ο ενήλικας «εκρήγνυται», το τραυματισμένο παιδικό Εγώ ανεβαίνει στη σκηνή του βίο θεάτρου. Αυτό το εσωτερικό παιδί αναπαράγει παλιές πληγές, συχνά συνδεδεμένες με γονεϊκά πρότυπα ή πρώιμες εμπειρίες. Ο τσακωμός δεν είναι διάλογος – είναι ένα βίο θέατρο, μια δραματική παράσταση όπου παίζουμε ρόλους που μας επιβλήθηκαν, αντί να επιλέξουμε τους δικούς μας.

Δεν επικοινωνούμε, αλλά αναβιώνουμε σενάρια από το παρελθόν.

Τι είναι η Αληθινή Συναισθηματική Έκφραση;

Η γνήσια συναισθηματική έκφραση δεν έχει σχέση με αμυγδαλικές εκρήξεις.

Τι χρειάζεται;

Επίγνωση: Να κατανοούμε τι νιώθουμε και γιατί.

Γλωσσική επιβράδυνση: Να δίνουμε χρόνο στις λέξεις, αντί να εκτοξεύουμε κατηγορίες.

Συναισθηματική ενσυναίσθηση: Να συνδεόμαστε με τον άλλον, αντί να τον βλέπουμε ως αντίπαλο.

Αυτή η διαδικασία είναι ένα κάλεσμα ενηλικίωσης, μια πρόσκληση να κατέβουμε από τη σκηνή του βιοθεάτρου και να μιλήσουμε με αυθεντικότητα.

Λύσεις με Αγάπη, Τρυφερότητα και Ενσυναίσθηση

Για να απελευθερωθούμε από το βίο θέατρο και να χτίσουμε ουσιαστικές σχέσεις, μπορούμε να υιοθετήσουμε πρακτικές που θεραπεύουν:

1. Αγκαλιά και τρυφερότητα: Μια ζεστή αγκαλιά μπορεί να «ηρεμήσει» την αμυγδαλή και να μας φέρει κοντά στον άλλον.

2. Επίγνωση και παύση: Πριν αντιδράσουμε, ας πάρουμε μια ανάσα. Ρωτήστε: «Τι νιώθω; Είναι του τώρα ή από το παρελθόν;»

3. Αγάπη και καλοσύνη: Μικρές πράξεις καλοσύνης, όπως ένα γλυκό σημείωμα ή μια χειρονομία φροντίδας, χτίζουν εμπιστοσύνη.

4. Αυτοφροντίδα: Αγαπήστε το εσωτερικό σας παιδί με δραστηριότητες όπως journaling, περίπατο στη φύση ή διαλογισμό.

5. Ενεργητική ακρόαση: Ακούστε τον άλλον χωρίς να διακόπτετε, δείχνοντας ότι νοιάζεστε για τα συναισθήματά του.

6. Θεραπεία και υποστήριξη: Ένας ψυχοθεραπευτής μπορεί να μας βοηθήσει να αποσυρθούμε από το βίο θέατρο και να μάθουμε νέους τρόπους έκφρασης.

Γιατί να το Κάνουμε;

Αυτές οι πρακτικές δεν είναι μόνο όμορφες ιδέες – είναι επιστημονικά τεκμηριωμένες. Η αγάπη, η τρυφερότητα και η επίγνωση ενεργοποιούν το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα, μειώνοντας το στρες και ενισχύοντας τη συναισθηματική ρύθμιση. Έτσι, βγαίνουμε από τη σκηνή του βίο θεάτρου και χτίζουμε σχέσεις με βάθος και αλήθεια.

Βιβλιογραφία

• Siegel, D. J. (2012). The Developing Mind: How Relationships and the Brain Interact to Shape Who We Are. Guilford Press.

• Van der Kolk, B. (2014). The Body Keeps the Score: Brain, Mind, and Body in the Healing of Trauma. Penguin Books.

• Porges, S. W. (2011). The Polyvagal Theory: Neurophysiological Foundations of Emotions, Attachment, Communication, and Self-Regulation. W.W. Norton & Company.

• Levine, P. A. (2010). In an Unspoken Voice: How the Body Releases Trauma and Restores Goodness. North Atlantic Books.

Τελική Σκέψη

Η συναισθηματική έκφραση δεν είναι βιοθέατρο, ούτε μάχη. Είναι μια γέφυρα που χτίζεται με αγάπη, επίγνωση και τρυφερότητα. Ας κατέβουμε από τη σκηνή που μας επιβλήθηκε και ας επιλέξουμε να μιλήσουμε από την καρδιά.

Συντάκτης: Στέλιος Νικολαΐδης

Σχολιάστε το άρθρο (0)

Αφήστε το σχόλιό σας

Το email σας δεν θα δημοσιευθεί. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *


[wpens_easy_newsletter firstname="no" lastname="no" button_text="Εγγραφή"]

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ