Η Ποπ Ψυχολογία δεν είναι Ψυχολογία: Αναγνωρίζοντας τις Διαφορές

Στη σημερινή εποχή, οι όροι της ψυχολογίας έχουν μπει στην καθημερινή μας ζωή μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την τηλεόραση, ακόμα και τις συνομιλίες μας. Ωστόσο, συχνά βλέπουμε να παρανοούνται ή να υπεραπλουστεύονται βασικές έννοιες της ψυχολογίας, δημιουργώντας παρεξηγήσεις και καλλιεργώντας την λεγόμενη “ποπ ψυχολογία”. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η επιστημονική ψυχολογία είναι κάτι βαθύτερο και πιο σύνθετο. Παρακάτω, παρουσιάζονται κάποιες βασικές αρχές για να αναγνωρίζουμε τις διαφορές.

1. Η Διαφωνία δεν είναι Gaslighting

Η διαφωνία αποτελεί μια φυσιολογική και απαραίτητη μορφή επικοινωνίας, η οποία βοηθά τους ανθρώπους να εκφράσουν τις απόψεις τους και να ακούσουν διαφορετικές προοπτικές. Το gaslighting, από την άλλη, είναι μια χειριστική συμπεριφορά που στοχεύει στο να κάνει κάποιον να αμφιβάλλει για την πραγματικότητα και τις σκέψεις του. Είναι σημαντικό να μην μπερδεύουμε την υγιή αντιπαράθεση με τη χειραγώγηση.

2. Όχι, όλοι οι άνθρωποι που δεν συμπαθούμε δεν είναι Ναρκισσιστές

Η λέξη “ναρκισσιστής” χρησιμοποιείται πολύ συχνά, ειδικά όταν περιγράφουμε ανθρώπους με εγωκεντρικές ή αντικοινωνικές συμπεριφορές. Ωστόσο, ο ναρκισσισμός είναι μια διαταραχή προσωπικότητας με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, και δεν μπορεί να αποδίδεται σε οποιονδήποτε απλώς δεν μας αρέσει ή δεν συμφωνεί μαζί μας.

3. Κάθε δυσάρεστη εμπειρία δεν είναι Τραύμα

Η έννοια του τραύματος αφορά βαθιά ψυχικά τραύματα που μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την ψυχική υγεία και τη συμπεριφορά ενός ατόμου. Δεν πρέπει να συγχέουμε τις δυσάρεστες ή δύσκολες εμπειρίες με τον τραυματισμό, καθώς αυτό υποβαθμίζει την πραγματική σημασία των τραυμάτων και μπορεί να μας αποπροσανατολίσει από την αναζήτηση ουσιαστικής βοήθειας.

4. Το να έχεις ανάγκες δεν σε κάνει Εξαρτημένο

Οι ανάγκες και τα συναισθήματα είναι φυσιολογικά σε κάθε ανθρώπινη σχέση. Το να εκφράζουμε τις ανάγκες μας δεν σημαίνει ότι είμαστε εξαρτημένοι. Σημαίνει απλώς ότι είμαστε σε θέση να αναγνωρίσουμε και να διαχειριστούμε τα συναισθήματά μας.

5. Η Σύγκρουση δεν είναι Κακοποίηση

Η σύγκρουση είναι συχνά αναπόφευκτη σε ανθρώπινες σχέσεις και μπορεί να οδηγήσει σε βαθύτερη κατανόηση και ανάπτυξη. Η κακοποίηση, από την άλλη, είναι μια επαναλαμβανόμενη, εσκεμμένη και βλαβερή συμπεριφορά που έχει στόχο τον έλεγχο και την υποταγή του άλλου.

6. Το να προσβάλλεσαι δεν σημαίνει ότι κάτι πυροδοτείται μέσα σου

Συχνά, μια προσβλητική συμπεριφορά μπορεί να μας επηρεάσει άμεσα. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι υπάρχει κάποιο εσωτερικό ζήτημα που “πυροδοτείται”. Η ψυχολογία δεν έχει σκοπό να ρίχνει το φταίξιμο στον αποδέκτη, αλλά να ενισχύσει την αυτογνωσία και την ανθεκτικότητά μας.

7. Δεν χρειάζεται να “κανονικοποιήσουμε” τα πάντα

Η κανονικοποίηση ορισμένων συμπεριφορών ή συναισθημάτων μπορεί να είναι χρήσιμη, αλλά δεν είναι πάντα απαραίτητη. Υπάρχουν καταστάσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν με προσοχή και όχι να θεωρούνται αποδεκτές επειδή είναι “φυσιολογικές”.

8. Η χρήση τυποποιημένης επαγγελματικής γλώσσας δεν αποτελεί ένδειξη Αυτογνωσίας

Η χρήση “ψυχολογικών όρων” ή ορολογίας από την ποπ ψυχολογία δεν συνεπάγεται ότι έχουμε κατανοήσει πλήρως τον εαυτό μας ή ότι κατέχουμε βαθιά αυτογνωσία. Η αληθινή αυτογνωσία απαιτεί ειλικρινή αναζήτηση και όχι απλή χρήση εντυπωσιακών όρων.

Η Σημασία της Επιστημονικής Ψυχολογίας

Η επιστημονική ψυχολογία βασίζεται στην έρευνα και τη γνώση που έχει συλλεχθεί με προσεκτική μελέτη και κριτική ανάλυση. Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε τη διαφορά μεταξύ της αυθεντικής ψυχολογικής γνώσης και των υπεραπλουστευμένων εκδοχών που βλέπουμε στα κοινωνικά δίκτυα.

Ας προσεγγίσουμε την ψυχολογία με σεβασμό και ανοιχτό μυαλό, αποφεύγοντας τις παγίδες της ποπ ψυχολογίας και αναζητώντας βοήθεια από επαγγελματίες όπου είναι αναγκαίο.