Προστάτεψε με αγάπη και φως τον εαυτό σου από τους ανθρώπους που παίζουν Βιοθέατρο!

Το «Βιοθέατρο» της Ζωής: Όταν ο Πόνος γίνεται Σκηνή!

Έχεις δει ποτέ κάποιον να «εκρήγνυται»; Κλάματα, φωνές, δράματα, ενοχοποιήσεις –σαν να παίζει σε ταινία, αλλά… χωρίς Όσκαρ. Στην ψυχολογία, αυτό το λέμε «βιοθέατρο»: όταν ο εσωτερικός πόνος ενός ανθρώπου ξεσπάει σε μια σκηνή που παρασύρει τους πάντες –συγγενείς, φίλους, ακόμα κι εσένα. Πάμε να το ξεδιαλύνουμε με φρέσκο, 2025 ύφος, γιατί το να καταλάβεις είναι το πρώτο βήμα για να προστατεύσεις την ψυχούλα σου!

Τι είναι το Βιοθέατρο;

Φαντάσου το σαν έναν θεατρικό μονόλογο που δεν ζήτησες να δεις. Κάποιος περνάει δύσκολα –ίσως απώλεια, στρες, ή παλιά τραύματα – και αντί να το διαχειριστεί, το «πετάει» στους γύρω του. Πώς; Με τι:

• Υπερβολικές αντιδράσεις: Ένα μικρό θέμα γίνεται σαπουνόπερα.

• Ενοχοποίηση: «Εσύ φταις για όλα!» (spoiler: δεν φταις).

• Χειριστικότητα: Χρησιμοποιεί τον πόνο του για να σε κάνει να νιώσεις άσχημα ή να κάνεις αυτό που θέλει.

Σύμφωνα με την ψυχολογία, αυτό είναι η μετατόπιση (Freud, 1936): ο πόνος κατευθύνεται σε «ασφαλείς» στόχους (π.χ. οικογένεια) αντί στην πηγή του. Ή, όπως λέει ο Bessel van der Kolk (The Body Keeps the Score, 2014), ο εγκέφαλος που πονάει αναπαράγει το χάος που του είναι οικείο.

Γιατί Συμβαίνει;

Το βιοθέατρο δεν είναι τυχαίο. Είναι μια κραυγή από κάποιον που:

1. Πονάει βαθιά: Μπορεί να είναι τραύμα, απώλεια, ή ανασφάλεια που δεν έχει δουλευτεί.

2. Δεν ξέρει πώς να εκφραστεί: Χωρίς συναισθηματική ρύθμιση (Gross, Emotion Regulation, 2015), ο πόνος γίνεται φωνές και κλάματα.

3. Αναζητά έλεγχο: Όταν η ζωή μοιάζει χαοτική, το να «ελέγξεις» τους άλλους με δράμα δίνει ψευδαίσθηση δύναμης.

4. Εθίζεται στο οικείο: Αν το χάος ήταν η «κανονικότητα» του, ο εγκέφαλός του το αναζητά ξανά και ξανά.

Πώς σε Επηρεάζει;

Όταν είσαι στη «platea» αυτού του θεάτρου, μπορεί να νιώθεις:

• Ενοχές: Σαν να φταις για τον πόνο του άλλου.

• Εξάντληση: Το δράμα ρουφάει την ενέργειά σου.

• Απογοήτευση: Γιατί δεν μπορεί να το σταματήσει;

Αλλά να θυμάσαι: Δεν είσαι το πρόβλημα. Το βιοθέατρο είναι ο τρόπος του άλλου να εκφράσει τον πόνο του, όχι η αλήθεια για σένα.

Πώς το Διαχειρίζεσαι το 2025;

Είσαι στο 2025, φίλε! Δεν χρειάζεται να μείνεις θεατής σε αυτό το δράμα. Πάρε το τιμόνι:

1. Θέσε όρια με vibe: Πες, «Καταλαβαίνω ότι πονάς, αλλά δεν μπορώ να μπω σε αυτό το κλίμα». Τα όρια είναι self-care, όχι εγωισμός.

2. Μην το παίρνεις προσωπικά : Οι φωνές και οι ενοχές είναι ο πόνος του, όχι η δική σου αξία.

3. Δείξε ενσυναίσθηση, αλλά μην παρασυρθείς: Πες, «Βλέπω ότι είσαι χάλια, πώς μπορώ να σε στηρίξω;» χωρίς να μπεις στη δίνη του.

4. Πρότεινε βοήθεια: Αν είναι κοντινός σου, πες, «Μήπως να μιλήσουμε με έναν ειδικό;». Η θεραπεία (π.χ. CBT ή EMDR, Beck, 2020) μπορεί να σπάσει τον κύκλο του δράματος.

5. Προστάτευσε την ψυχούλα σου: Αν το βιοθέατρο γίνεται τοξικό, πάρε απόσταση. Η υγεία σου μετράει!

Το 2025 Motto: Από το Δράμα στην Αυτογνωσία

Το βιοθέατρο δεν είναι το τέλος της ιστορίας. Είναι μια πρόσκληση να δούμε τον πόνο – του άλλου, αλλά και τον δικό μας. Το 2025, ας πούμε «όχι» στις σκηνές και «ναι» στην ειλικρίνεια και τη θεραπεία.

Αν κάποιος στη ζωή σου παίζει αυτό το έργο, θυμήσου: δεν είσαι ο κακός της ταινίας. Είσαι ο ήρωας που βάζει όρια και χτίζει υγιείς σχέσεις.

Πηγές:

• Freud, A. (1936). The Ego and the Mechanisms of Defence.

• Van der Kolk, B. (2014). The Body Keeps the Score.

• Gross, J. J. (2015). Emotion Regulation.

• Beck, J. S. (2020). Cognitive Behavior Therapy.