Τὸ 2025 δὲν σηματοδοτεῖ ἁπλῶς μιὰ χρονολογία, ἀλλὰ τὸ ὥριμο πλέον στάδιο τῆς ἀπομυθοποίησης!

Ζοῦμε τὸ τέλος μιᾶς ἐποχῆς καὶ τὴν ὀδυνηρὴ γέννηση μιᾶς νέας, ὅπου τὸ κοινό βλέπει πιὰ τὰ εἴδωλά του λιγότερο ὡς ἄψογες κατασκευὲς καὶ περισσότερο σὰν ἀνθρώπους.

Σκεφτεῖτε τὸ ὡς ἑξῆς: Παλαιότερα, τὸ εἴδωλο –εἴτε ἦταν ἠθοποιός, εἴτε τραγουδιστής–  ζοῦσε σὲ ἕνα γυάλινο πύργο. Ἡ ἀπόσταση ἦταν αὐτὴ ποὺ δημιουργοῦσε τὴ λάμψη, τὸ λεγόμενο glamour. Δὲν ξέραμε τί ἔτρωγαν γιὰ πρωινό, οὔτε πῶς ἦταν ὅταν ξυπνοῦσαν. Αὐτὸ τὸ κενὸ πληροφόρησης τὸ γέμιζε ἡ φαντασία μας μὲ χρυσόσκονη, μετατρέποντάς τους σὲ ὑπεράνθρωπα ὄντα.

Σήμερα ὅμως, ἡ κάμερα τοῦ κινητοῦ ἔχει διαλύσει τὸν τέταρτο τοῖχο. Βλέπουμε τὸν ἴδιο παρουσιαστὴ ἢ καλλιτέχνη νὰ κάνει λάθη, νὰ εἶναι ἀτημέλητος, νὰ προσπαθεῖ ἀπεγνωσμένα νὰ γίνει viral. Ὅταν τὸ μυστήριο χάνεται, χάνεται καὶ ἡ θεϊκὴ ὑπόσταση. Πλέον, δὲν ἀναζητοῦμε τὸ ἄπιαστο τέλειο, ἀλλὰ τὸ οἰκεῖο, κάτι ποὺ νὰ μᾶς θυμίζει τον ἑαυτό μας.

Αὐτὸ μᾶς φέρνει στὸ φαινόμενο τῆς «Δημοκρατίας τῆς Φήμης». Πλατφόρμες ὅπως τὸ TikTok καὶ τὸ YouTube ἔδωσαν στὸν καθένα τὰ εργαλεῖα παραγωγῆς εἰκόνας. Ὅταν ὅλοι μποροῦν νὰ γίνουν διάσημοι γιὰ 15 λεπτὰ –ἢ ἔστω γιὰ 15 δευτερόλεπτα– ἡ ἀξία τῆς διασημότητας πληθωρίζεται.

Γιατί νὰ θαυμάσεις μὲ δέος ἕναν τραγουδιστή, ὅταν ὁ γείτονάς σου ἔκανε ἕνα βίντεο μὲ περισσότερα views χθὲς τὸ βράδυ; Ἡ λάμψη δὲν ανήκει πιὰ στὰ πρόσωπα. Ἔχει μετακομίσει στὸν ἀλγόριθμο, στὴν ταχύτητα τῆς πληροφορίας, στὴν ἴδια τὴ διαδικασία τοῦ scroll. Τὸ μέσο εἶναι πλέον πιὸ λαμπερὸ ἀπὸ τὸν πρωταγωνιστή.

Ψυχολογικά, αὐτὸ εἶναι μιὰ τεράστια μετατόπιση. Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος ἔχει ναρκισσιστικὰ τραύματα ἀλλὰ καὶ ναρκισσιστικὲς φιλοδοξίες. Δὲν θέλει νὰ προσκυνᾶ ἕνα εἴδωλο· θέλει νὰ δεῖ ὅτι τὸ εἴδωλο εἶναι τρωτό ὅπως ἐκεῖνος, γιὰ νὰ νιώσει καλύτερα γιὰ τὴ δική του ὕπαρξη. Γι᾽ αὐτὸ καὶ οἱ παραδοσιακοὶ αστέρες ξεθωριάζουν. Φαίνονται παλαιοί, σὰν νὰ προσπαθοῦν νὰ διατηρήσουν ἕνα πρωτόκολλο ποὺ κανένας δὲν σέβεται πιὰ.

Τὸ κοινὸ καταναλώνει πρόσωπα σὰν χαρτομάντιλα: τὰ χρησιμοποιεῖ γιὰ λίγη διασκέδαση, γιὰ ἕνα γρήγορο ταύτιση καὶ μετὰ προχωρᾶ στὸ ἑπόμενο. Δὲν ὑπάρχει δέσμευση, δὲν ὑπάρχει πιστότητα, γιατὶ ἡ προσφορά εἶναι ἄπειρη.

Καταλήγοντας, ἡ λάμψη ἔχει γίνει ρευστή. Δὲν στερεοποιεῖται σὲ κανένα πρόσωπο γιὰ πολύ, γιατὶ ἡ φύση τῶν social media εἶναι ἡ συνεχὴς ροή. Δὲν χρειαζόμαστε αμετακίνητα είδωλα, γιατὶ ἔχουμε μάθει νὰ ζοῦμε σὲ ἕναν κόσμο ποὺ ὅλα κινοῦνται. Ὁ σημερινὸς ἥρωας εἶναι ὁ τυχαῖος χρήστης ποὺ ἔκανε τὸ σωστὸ σχόλιο τὴ σωστὴ στιγμή, ὄχι ὁ καλοστημένος σταρ τῶν 90s.

Εἶναι μιὰ πιὸ σκληρή, ἴσως πιὸ κυνική, ἀλλὰ σίγουρα πιὸ ρεαλιστικὴ σχέση μὲ τὴ φήμη, ὅπου ὅλοι εἴμαστε δυνητικὰ διάσημοι καὶ ταυτόχρονα, κανείς δὲν εἶναι πραγματικὰ σημαντικός.