Χαίρε, δι’ ης η χαρά εκλάμψει, χαίρε, δι’ ης η αρά εκλείψει…

ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΕΥΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΘΕΝΑΝ ΚΑΙ ΟΣΟΥΣ ΑΓΑΠΑΜΕ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΧΩΡΑ, ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΜΑΣ, ΝΑ ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΜΑΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ!

Οι Χαιρετισμοί εμπερικλείουν σε ποιητική μορφή, με πανέμορφα λόγια, όλες τις βασικές διδασκαλίες της Ορθοδοξίας για τον Χριστό, την ενανθρώπισή του, τον ρόλο της Παναγίας για την σωτηρία του ανθρώπου και τον αγώνα  του για την ένωση με τον Θεό και την βοήθεια που ζητάει από τον Χριστό και την Παναγία γι’ αυτόν τον αγώνα.

Ο Ακάθιστος Ύμνος ή αλλιώς Χαιρετισμοί, είναι ένα μεγάλο και σπουδαίο ποίημα, γραμμένο τον 6ο αιώνα μ.Χ., το οποίο απευθύνεται στην Παναγία με αίνους, ευχαριστίες και προσευχές.

Ποιητής των Χαιρετισμών είναι ο άγιος Ρωμανός ο Μελωδός, ένας από τους μεγαλύτερους ελληνόγλωσσους ποιητές όλων των εποχών. Το ποίημα είναι μελοποιημένο, έχει μουσική και ανήκει στο είδος κλασικής μουσικής του Βυζαντίου που λέγεται «κοντάκιο». Έχει 24 στροφές, «οίκους», οι οποίοι ακολουθούν την σειρά των 24 γραμμάτων της αλφαβήτου.

Πολύ όμορφοι Χαιρετισμοί έχουν γραφτεί και για πολλούς άλλους αγίους, αλλά οι Χαιρετισμοί της Παναγίας είναι η βασική έμπνευση για όλους τους άλλους που έχουν γραφτεί στην συνέχεια.

Τον 7ο αιώνα, όταν ο λαός της Κωνσταντινούπολης σώθηκε από την επίθεση των Αβάρων μετά από παρέμβαση της Παναγίας, όλοι έψαλλαν στην Αγία Σοφία τον Ακάθιστο Ύμνο όρθιοι, εξ ου και το όνομά του. Τότε φαίνεται ότι γράφτηκε το πασίγνωστο αρχικό τροπάριο «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ».

Η Ορθόδοξη Εκκλησία ψάλλει τους Χαιρετισμούς κάθε Παρασκευή βράδυ, τις πρώτες 5 εβδομάδες της Μεγάλης Σαρακοστής. Για την ακρίβεια, μοιράζουμε τους Χαιρετισμούς σε 4 μέρη  τα οποία ονομάζονται «στάσεις» και λέμε από ένα κάθε Παρασκευή, ενώ την 5η Παρασκευή λέγεται ολόκληρο το έργο.

Τους Χαιρετισμούς τους απαγγέλλει με την μουσική τους ο ιερέας. Πριν από αυτό, οι ψάλτες έχουν ψάλει ένα άλλο περίφημο μουσικό και ποιητικό έργο, που λέγεται «κανόνας των Χαιρετισμών» (οι κανόνες είναι ένα άλλο είδος βυζαντινής κλασικής μουσικής) και δημιουργός του είναι ένας ακόμη κορυφαίος ποιητής και μουσικός του Βυζαντίου, ο άγιος Ιωσήφ ο Υμνογράφος.

Πολλοί ορθόδοξοι χριστιανοί μέσα στους αιώνες (και σήμερα) συνηθίζουν να διαβάζουν τους Χαιρετισμούς κάθε βράδυ, πριν κοιμηθούν, αντί για άλλη προσευχή.

Έτσι συχνά τους μαθαίνουν απέξω. Η συνήθεια αυτή είναι πολύ ωραία και σωστή, αφού οι ορθόδοξοι προτιμούμε να προσευχόμαστε με τις προσευχές της Εκκλησίας, παρά με προσευχές που δημιουργούμε εκείνη την στιγμή (αν και λέμε στον Θεό και τέτοιες, αυτοσχέδιες, προσευχές).

Ένας λόγος είναι ότι ο νους μας ξεκουράζεται και μπορεί να γίνει η προσευχή κυρίως με την καρδιά, δηλαδή να στραφούμε ψυχικά προς τον Θεό, χωρίς να απασχολούμαστε με το να φτιάξουμε εκείνη την ώρα τα λόγια που θα του πούμε. Φυσικά, όταν διαβάζουμε μια προσευχή από βιβλίο (π.χ. τους Χαιρετισμούς ή ένα παρακλητικό κανόνα), ξέρουμε τι ακριβώς θέλουμε να πούμε στην Παναγία, στο Θεόν ή σε έναν άγιο -κι εκείνος επίσης το ξέρει (ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να του πούμε, εκείνος ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και, καθώς στρεφόμαστε προς αυτόν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε, είναι σα να του το λέμε).

Χαίρε, δι’ ης η χαρά εκλάμψει·

χαίρε, δι’ ης η αρά εκλείψει.

Χαίρε, του πεσόντος Αδάμ η ανάκλησις·

χαίρε, των δακρύων της Εύας η λύτρωσις.

Χαίρε, ύψος δυσανάβατον ανθρωπίνοις λογισμοίς·

χαίρε, βάθος δυσθεώρητον καί Αγγέλων οφθαλμοίς.

Χαίρε, ότι υπάρχεις Βασιλέως καθέδρα·

χαίρε, ότι βαστάζεις τόν βαστάζοντα πάντα.

Χαίρε, αστήρ εμφαίνων τον Ήλιον·

χαίρε, γαστήρ ενθέου σαρκώσεως.

Χαίρε, δι’ ης νεουργείται η κτίσις·

χαίρε, δι’ ής βρεφουργείται ο Κτίστης.

Χαίρε, Νύμφη Ανύμφευτε.