Η ΛΑΜΠΕΡΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΤΟΥ ΟΝΤΟΣ

Ατενίζοντας τον ναό του Φοίβου Απόλλωνος στους Δελφούς θα βρεθούμε μπροστά από τα γνωμικά που διακοσμούν την είσοδο του. «ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ» κάτω αριστερά «ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ» κάτω δεξιά και το γράμμα Ε που έχει τοποθετηθεί τρείς φορές στην κορυφή του αετώματος, την πρώτη από ξύλο μετά χάλκινο και τέλος από χρυσό.

Ενώ κυριαρχεί η χρησμική ρήση «Ξένε να προσέρχεσαι με αγνότητα προς το ιερό ναό, και να πιείς από το παρθενικό νερό διότι για την αγαθή ψυχή λίγες σταγόνες του αρκούν, ενώ τον μιαρό άνθρωπο ολόκληρος ο ωκεανός δεν αρκεί για να τον καθάρει.»

Η Δελφική ιδέα είναι συνυφασμένη με την αναγέννηση του Ελληνικού Πολιτισμού που γαλουχήθηκε με τα ύψιστα ιδεώδη και ο Απολλώνειος Λόγος οδηγεί στην ανάταση ψυχής τον Έλληνα και τον κάθε άνθρωπο, αφού το Δελφικό όραμα στηρίζεται στην φιλοσοφική αντίληψη για τον ίδιο τον άνθρωπο, το σύμπαν, τον μακρόκοσμο και μικρόκοσμο, σε συνδυασμό με την Αρμονία. Η Δελφική αντίληψη της Αρμονίας στηρίζεται στις ενοποιητικές δυνάμεις που αυτή περικλείει, η συνισταμένη των οποίων αγγίζει τα όρια της πληρότητας, ενώ η σύνθεση συμπαντικού στερεώματος ανάγεται σε έναν ανυπέρβλητο αρμονικό διακανονισμό.

Στους Δελφούς λατρεύτηκε το ΦΩΣ και αναγνωρίστηκε η δύναμη της πνευματικής ενέργειας μέσα από τον Ολύμπιο θεό, τον ακτινοβόλο, τον αιώνιο Νομοθέτη, Θεματοφύλακα της Κοσμικής Τάξης και σύμβολο της πνευματικής διαύγειας , του αισθητού Κάλλους και της φυσικής Ρώμης με την αρμονική ψυχική ισορροπία και την καθαρτική του δύναμη.

Η ύπαρξη δύο ισομεγεθών αγαλμάτων, του Δία και του Ομήρου, έξω από το Ιερό του Φοίβου έχει μεγάλη συμβολική αξία. Μας δηλώνει και υπενθυμίζει την αρμονική-ισότιμη σχέση και συνύπαρξη του Θεϊκού Ανθρώπου με τον Γεωμέτρη του Σύμπαντος, τον κοσμικό Δημιουργό.

Ο Μύστης Όμηρος αποθανάτισε τις μεγάλες στιγμές για την ανθρωπότητα και μας διηγείται το κοσμοϊστορικό γεγονός , που είναι η γέννηση του Απόλλωνα. Επιτέλους ήρθε η ώρα να γεννηθεί το ΦΩΣ. Άστραψε ο νούς του ανθρώπου και φωτίστηκε η συνείδηση, φεγγοβόλησαν μέσα του τα πάντα, αντιλήφθηκε τον Ήλιο του μεσονυχτίου και διέλυσε το έρεβος της άγνοιας του.

Ήταν τόση η αγάπη των Ελλήνων για τον Απόλλωνα που δεν υπήρχε πόλη χωρίς το άγαλμα του. Η λατρεία τους ήταν θερμή όπως και το σύμβολό του ο Ήλιος για αυτόν τον νέο θεό που ταίριαζε στον εξελιγμένο Έλληνα.

Απόλλων, ο θεός της συνείδησης! Ο γνωστικός αυτός ρυθμιστής των πράξεων του ανθρώπου, σε κάθε ζωή και ύπαρξη που θα αναζητήσει την αλήθεια και το νόημα της.

Όταν η υπερβολή και η έλλειψη γίνει μέτρο και Επίγνωση της Συνείδησης μέσα από το ξετύλιγμα της ζωής και της εμπειρίας τότε ο θεός ανεβαίνει στον Όλυμπο μαζί με την Αρμονία και τις Μούσες, με το τόξο του ακτίνα-βίος-βέλος των δώδεκα ηλιακών-ηλικιακών σταθμών…

Σύμφωνα με τον «Ομηρικό Ύμνο», ο Απόλλωνας ήταν μόνο τεσσάρων ημερών βρέφος, όταν όρμησε για το ταξίδι του προς τις πλαγιές του Παρνασσού, εκεί όπου βρισκόταν ο Πύθωνας και ρίχνει κατά του φριχτού αυτού τέρατος «ένα ακατανίκητο βέλος . Ο Δράκοντας Πύθων έθρεψε τον Τυφωέα, ένα τέρας αποκρουστικό και αηδές που η ίδια η Ήρα γέννησε όταν θύμωσε με τον Δία, και εκπροσωπεί όλη την βίαιη δύναμη και παράλογη που κρύβεται μέσα στον άνθρωπο. Το μεγαλείο της νίκης του Θεού του φωτός πάνω σε αυτό το δράκο, αποτελεί την νίκη του πνεύματος, την νίκη του φωτός πάνω στο σκοτάδι, την νίκη της Δικαιοσύνης πάνω στην αδικία. Είναι η νίκη της Ελευθερίας του Ανθρώπου πάνω στις δεισιδαιμονίες και τον δογματισμό.

Έφυγε ο Απόλλωνας για να εξαγνιστεί, στην κοιλάδα των Τεμπών και όταν ήλθε το πλήρωμα του χρόνου της ποινής του, γύρισε στους Δελφούς, στεφανωμένος με δάφνη και κρατώντας ένα κλαδί της στο χέρι.

Η έλευση και κυριαρχία του Απόλλωνα, επιβίωσε σε εορταστικές αναπαραστάσεις, τα Σεπτήρια, τα Δελφίνια, τα Θαργήλεια, τα Θεοφάνεια που δήλωναν την έλευση του Απόλλωνα από τις Υπερβόρειες χώρες και ο ωδικός Κύκνος σηματοδοτεί τον ερχομό του. Η άφιξη του Απόλλωνα είναι συνυφασμένη με την Αναγέννηση της Ανοιξης και αποτελεί μία γιορτή γεμάτη από ΦΩΣ και έκδηλη ΑΡΜΟΝΙΑ.

Ο Όμηρος στην Οδύσσεια περιγράφει την χώρα του υπερβορρά «Εγγύς γαρ νυκτός τε και η ματός είσι κέλευθοι» Είναι τριγυρισμένη από ψηλά βουνά και έχει πάντα γλυκό κλίμα, σαν μία αιώνια Άνοιξη που κανείς δεν έχει δικαίωμα να φτάσει εκτός από τον γιό του Δία , τον φωτεινό Απόλλωνα.

Τα Πύθια, είχαν αμιγώς πνευματική διάσταση, χάρη στην Μουσική και την ποίηση και ένα από τα πασίγνωστα αγάλματα που βρίσκεται στο Μουσείο των Δελφών, ο Ηνίοχος έχει σχέση με τους αγώνες αυτούς. Περιελάμβαναν μουσικούς διαγωνισμούς και γυμνικούς αγώνες. Τους πυθικούς αγώνες λέγεται ότι ίδρυσε και καθιέρωσε ο ίδιος ο θεός Απόλλων και ετελούντο αρχικά κάθε οχτώ χρόνια, ενώ αργότερα κάθε τέσσερα χρόνια. Στην τελική τους φάση τα Πύθια γίνονταν στο Στάδιο των Δελφών, λίγο πιο πάνω από το ιερό του Απόλλωνα. Το έπαθλο για κάθε νικητή ήταν ένα απλό στεφάνι δάφνης.

Στους Δελφούς ως πρώτος Πυθιονίκης αναφέρεται ο Χρυσόθεμις. Δυστυχώς σταμάτησαν οριστικά το 394 μ.Χ. όταν ο βυζαντινός αυτοκράτορας Θεοδόσιος κατάργησε με διάταγμά του τους αθλητικούς αγώνες της αρχαιότητας.

Τα Σεπτήρια, που τελούνταν κάθε εννιά χρόνια τα θέσπισαν οι κάτοικοι των Δελφών για να γιορτάσουν την επιστροφή του ΦΟΙΒΟΥ. Αναπαράσταινε τις φάσεις του αγώνα του θεού κατά του Πύθωνα. Ο νικητήριος παιάνας αφηγείται τη κοσμογονική θεομαχία κατά του πύθωνα και αποτυπώνει την αγαλλίαση των πιστών για τη νίκη του.

Μια πομπή μ’ επικεφαλής ένα παιδί, βάδιζε προς το βορρά, στην κοιλάδα των Τεμπών, όπου και πρόσφεραν θυσία στο βωμό του θεού Απόλλωνα. Έκοβαν έπειτα όλα τα δάφνινα κλαδιά κι επέστρεφαν στους Δελφούς από την Ιερά Οδό, την Πυθιάδα Οδό, απ’ όπου ο Απόλλωνας είχε περάσει. Κι ονόμαζαν το δεύτερο μέρος της γιορτής των Σεπτηρίων «Δαφνηφόρια»

Στην Δήλο ο αρχαιότερος υμνωδός είναι ο Λύκειος. Υπάρχουν άσματα όπως είναι ο «Ύμνος στον Απόλλωνα τον Δήλειο», ο αρχαιότερος των σωζόμενων Ομηρικών Ύμνων.

Ο Φοίβος καθιερώθηκε και ως θεός της Μουσικής και ο Πλούταρχος στο «περί Μουσικής» (133) γράφει : «Ἡμεῖς δ’ οὐκ ἄνθρωπον τινα παρελάβομεν εὑρετὴν τῆς μουσικῆς ἀγαθῶν, ἀλλὰ τὸν πάσαις ταῖς ἀρεταῖς κεκοσμημένον θεὸν Ἀπόλλωνα»… Στη Δήλο ο αρχαιότερος υμνωδός είναι ο Λύκειος, και ο «Ύμνος στον Απόλλωνα τον Δήλειο» είναι ο αρχαιότερος των σωζόμενων Ομηρικών Ύμνων .

Ο Ομηρικός ύμνος θέλει το θεό της Μουσικής να κρατάει με χάρη στα χέρια τη φόρμιγγα και να ακροπατεί κιθαρίζοντας ανέμελα («Ἀπόλλων φόρμιγγ ἐν χείρεσσιν ἔχων χάριεν κιθάριζε καλὰ καὶ ὕψιβιβάς») και ο Πίνδαρος θεωρεί το θεό : «χορευτή, βασιλιά της χαράς, με πλατιά φαρέτρα» («ὀρχηστ’ ἀγλαΐας ἀνάσσων, εὐρυφάρετρ Ἄπολλον»)…

Ο Απόλλων ονομάζεται και «Μουσαγέτης», δηλαδή αρχηγός του χορού των Μουσών, που η μουσική τους παραλύει κάθε ωμή βία και φέρνει την αρμονία την έμπνευση και την ειρήνη. Διέμεναν μαζί με τον Απόλλωνα και ασχολούνταν με συν-θέσεις ύμνων, χορεύοντας ασταμάτητα γύρω από το βωμό του, έψαλλαν με μελωδική αρμονία τα κατορθώματά του, τις ονόμαζαν δε και “Παρνασσίδες”.

«Απόλλωνας ονομάζεται η αναλλοίωτη ύπαρξη και η ροή του γίγνεσθαι». Τον Απόλλωνα τον συνοδεύουν οι Μούσες και η Μνημοσύνη και τον Πλούτωνα, η Λήθη και η Σιωπή. (Πλούταρχος, Περί του Εί του εν Δελφοίς)».

Οι τρείς χάριτες, κόρες του Δία και της Ευρυνόμης, με τα ονόματα Αγλαΐα, Ευφροσύνη και Θάλεια, κάθονται συνήθως δίπλα στον Απόλλωνα πολύ συχνά μαζί με τις Μούσες και δοξολογούν τον Δία. Ο Κολοσσιαίος Απόλλων, έργο των Τεκταίου και Αγγελίωνα κρατά με το ένα χέρι τόξο και με το άλλο έφερε τις τρείς Χάριτες.

Αγαπημένα ζώα συνδεδεμένα με τον Απόλλωνα είναι το Γεράκι και ο Κύκνος, ο Λύκος και το Δελφίνι.

Ιερά φυτά του η Δάφνη, ο Ηλίανθος, η Μυρίκη, το Ηλιοτρόπιο και ο Υάκινθος

Ιερά σύμβολά του ο Τρίπους, η Κιθάρα , το τόξο με το βέλος και λατρευτικό χρώμα του το Χρυσό

Το επτά είναι ο ιερός αριθμός του γιατί γέννησή του ήταν την έβδομη του μήνα, γι΄αυτό και τα επίθετα Εβδομαίος, Εβδομαγής και κάθε εβδόμη μέρα ήταν ιερή. Οι Κύκνοι της Μαιονίας κατά τον Αλεξανδρινό ποιητή Καλλίμαχο έκαναν επτά φορές τον γύρο της Δήλου, άδοντας την γέννηση του, και επτά χορδές έβαλε στην λύρα του.

ΙΕΡΑ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ

Κοντά στο Ηρώο του Πτώου στο Καστράκι, στη θέση Περδικόβρυση, είχε κτισθεί ο ναός του Απόλλωνα και μαζί με αυτό λειτουργούσε και το μαντείο του θεού που χαρακτηριζόταν «αψευδές», δηλαδή, αλάθητο στους χρησμούς.

Το μαντείο αυτό, επειδή έδινε χρησμούς και σε μη Ελληνική γλώσσα, λεγόταν πολύφωνο. Ο Απόλλων στην περιοχή αυτή λεγόταν Πτώος και Ακραίφνιος

Το κτιριακό συγκρότημα του ιερού του Πτώου Απόλλωνα περιελάμβανε: Το ναό του Απόλλωνα, το μαντικό σπήλαιο, το ναό της Προναίας Αθηνάς, ένα θέατρο, μια μεγάλη δεξαμενή αποθήκευσης νερού, λουτρά, οικοδομήματα για τους ιερείς, δημοσίους λειτουργούς και επισκέπτες και ένα θόλο. Από επιγραφές μαθαίνουμε ότι το μαντείο αποτελούσε πνευματικό κέντρο προστατευόμενο από την ομοσπονδία των Βοιωτικών Πόλεων «Το κοινό των Βοιωτών».

Τα Πτώια ήταν αγωνίσματα πνευματικού ενδιαφέροντος, που τελούνταν κάθε πέντε χρόνια. Υπήρχαν τα αθλήματα του Σαλπιστή, Κήρυκος, Ραψωδού, Ποιητή Επών, Αθλητή, και Κιθαρωδού.

Με την έλευση του χριστιανισμού το Μαντείο σίγησε το 177 και μαζί του διακόπηκαν και οι αγώνες αυτοί.

Στην Θήβα υπήρχε επίσης ένας ναός στον λόφο του Ισμηνίου.

Στη νότια πλευρά της Ιεράς Οδού, στην περιοχή Δαφνί υπήρχε το ιερό του Απόλλωνα και ήταν μία από τις πιο σημαντικές στάσεις της Ελευσινιακής πομπής, όπως μας γνωστοποιεί ο Παυσανίας. Γι΄αυτό χρησίμευε και για την λατρεία προς τιμήν της Δήμητρας και της Περσεφόνης. Ο Απόλλων εδώ είχε την προσωνυμία «Δαφνηφόρος», σύμφωνα με μία επιγραφή σε μαρμάρινη έδρα-θρόνο στο αθηναϊκό θέατρο του Διονύσου, «Ιερέως Απόλλωνος Δαφνηφόρο» .

Ο ναός του Δαφνηφόρου Απόλλωνα που βρίσκεται στην Ερέτρια

σαν πρώτος ναός χτίστηκε κατά την Γεωμετρική περίοδο και πρόκειται για εκατόμπεδο αψιδωτό, και είναι ο αρχαιότερος σύμφωνα με τον Όμηρο. Δίπλα του βρίσκεται το Δαφνηφορείο, που αποτελεί το αρχαιότερο αψιδωτό κτίσμα. Στο κέντρο του χώρου διατηρήθηκαν οι πήλινες βάσεις που κρατούσαν τους κορμούς της δάφνης και στήριζαν τη στέγη.

Στις αρχές του 6ου αιώνα π.Χ., ένας άλλος ναός οικοδομήθηκε πάνω στον ήδη υπάρχοντα εκατόμπεδος αφιδωτός και αυτός . Ήταν ο μόνος ναός της Εύβοιας, μαζί με αυτόν της Αρτέμιδας στην Αυλίδα, που ήταν ιωνικής τεχνοτροπίας. Πάνω σε αυτόν ένας νέος ναός οικοδομήθηκε ξανά ο λαμπρότερος όλων. Ήταν ένας δωρικός περίπτερος ναός με 6 κίονες στην στενή πλευρά του και 14 στην μακριά του

Στον ναό του Δαφνηφόρου Απόλλωνα τελούνταν τα Δάφναια ή Δαφνηφόρια. Τελούνταν κάθε οχτώ χρόνια και γινόταν σε ανάμνηση του καθαρμού του Απόλλωνα μετά το φόνο του Πύθωνα. Κατά τη διάρκεια τους γίνονταν θυσίες με χορούς, ενώ τα παιδιά φόραγαν στεφάνια από δάφνη και τραγούδαγαν τα «δαφνηφορικά». Στα Δάφναια έπαιρναν μέρος προσκυνητές από όλη την Ελλάδα.

Σώζονται τμήματα της ανάγλυφης παράστασης που κοσμούσε το δυτικό αέτωμα, και εικονίζεται η Αμαζονομαχία, όπου κεντρική θέση είχε η Αθηνά, της οποίας σώζεται ο κορμός με το γοργόνειο στο στήθος και το σύμπλεγμα του Θησέα με την Αντιόπη.

Στην Μίλητο ο Απόλλωνας λατρευόταν με το όνομα Διδυμαίος. Λέγεται ότι κτίστηκε από τον Βράγχο ιδιαίτερα αγαπητό από τον θεό. . Αναφέρεται πρώτη φορά στον Ομηρικό ύμνο του Απόλλωνα, γεγονός που αποδεικνύει πως το μαντείο υπήρχε πριν τον 7ο αιώνα Π.Ε ως δεύτερος μεγαλύτερος ιερός χώρος στην αρχαία Ελλάδα μετά τους Δελφούς και ενισχύθηκε ακόμη με τις περιγραφές του Ηρόδοτου του Αλικαρνασσέα για τις ιωνικές πόλεις. Υπήρχαν ιερά αγάλματα ζώων, όπως ένα Λιοντάρι αφιερωμένο στον θεό Απόλλωνα.

Οι Πέρσες εκδίωξαν τους Βραγχίδες και έκαψαν τον ναό μεταφέροντας το χάλκινο άγαλμα του Απόλλωνα, έργο του Κάναχου του Σικυώνιου.

Όταν ο Μέγας Αλέξανδρος απελευθέρωσε τις Ιωνικές πόλεις, οι Μιλήσιοι ξαναέκτισαν τον ναό, δίπτερο και εντυπωσιακά μεγάλων διαστάσεων ο δε Σέλευκος επανέφερε το μπρούτζινο άγαλμα του Απόλλωνα πίσω στο ιερό. Από τον 2ο αιώνα Π.Ε εορταζόταν τα Διδύμεια, μία πανελλήνια γιορτή . Το μαντείο συνέχισε να λειτουργεί μέχρι τα τέλη του 4ου αιώνα οπότε και τερματίστηκε η λειτουργία του από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο. Πολλά από τα αγάλματα του ναού βρίσκονται, που αλλού, στο Βρετανικό Μουσείο.

Στα παράλια της Μικράς Ασίας βρισκόταν το Μαντείο της Κλάρου, που το ίδρυσε η κόρη του Τειρεσία Μαντώ. Στην δε Λυκία υπήρχε το Μαντείο τα Πάταρα.

Στην Πελοπόννησο έχουμε το Μαντείο του Άργους και στο χωριό Αμύκλες, πάνω σε έναν λόφο δέσποζε κάποτε ο θρόνος του Απόλλωνα Αμυκλαίου, ένας περίτεχνος και περίλαμπρος ναός αρκετών χιλιάδων χρόνων μαζί με το 13 Μέτρων άγαλμα του θεού. Δεν πρόκειται για έναν ακόμη αρχαίο ναό, αλλά ίσως για το σημαντικότερο ιερό τόπο της αρχαίας Πελοποννήσου. Πρόκειται για ένα μνημείο μοναδικό στην ιστορία της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής, ήταν γεμάτος με μυθολογικές παραστάσεις που περιγράφονται λεπτομερώς από τον Παυσανία. Βρισκόταν ακριβώς επάνω από τον τάφο του Υακίνθου -τον οποίο λάτρευαν οι Σπαρτιάτες έχοντας χτίσει στο ίδιο σημείο παλαιότερα ένα ιερό.

Τον σχεδιασμό του πραγματοποίησε ο Ίωανας Βαθυκλής, διάσημος αρχιτέκτονας από τη Μαγνησία της Μ. Ασίας

Με την κυριαρχία του Χριστιανισμού όμως μαζί με το πολυετές κύμα βανδαλισμών και καταστροφής των αρχαίων ιερών καταστράφηκε και το Αμυκλαίο εξαφανίζοντας από προσώπου γης το θαύμα με το θρόνο του Απόλλωνα…

Ο ναός του Επικούριου Απόλλωνα στις Βάσσες της Φιγάλειας είναι ένας από τους σπουδαιότερους και επιβλητικότερους της αρχαιότητας ,πάνω στα βουνά στα 1.130 μέτρα μεταξύ Ηλείας, Αρκαδίας και Μεσσηνίας .

Το μνημείο αυτό με την πανανθρώπινη σημασία είναι ένα από τα καλύτερα σωζόμενα της κλασικής αρχαιότητας περιλήφθηκε στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς ανεγέρθηκε το δεύτερο μισό του 5ου αιώνα π.Χ μετά από υπόδειξη των ιερέων του Απόλλωνα από τους Δελφούς αποδίδεται στον Ικτίνο. Τμήμα της ζωφόρου του ναού αποσπάστηκε το 1814 και εκτίθεται στο Βρετανικό Μουσείο .

Η ζωφόρος που φιλοτέχνησε ο γλύπτης Παιώνιος, δημιουργός της Νίκης αναπαριστά δύο θέματα: τη μάχη ανάμεσα στους Έλληνες, με αρχηγό τον Ηρακλή ο οποίος διακρίνεται από τη λεοντή του και τις Αμαζόνες και τη μάχη Λαπιθών και Κενταύρων. Οι γυναίκες των Λαπιθών απεικονίζονται να κρατούν σφιχτά τα μικρά παιδιά τους καθώς προσπαθούν να αντισταθούν.

Ο Παυσανίας, θαμπώθηκε από την ομορφιά του και τον κατέταξε δεύτερο μετά της Τεγέας σε κάλλος και αρμονία. Ο ναός ξεχωρίζει γιατί δεν εμφανίζει ανατολικομεσημβρινό προσανατολισμό αλλά είναι κατασκευασμένος με διεύθυνση από βορρά προς νότο .

Η πλαγιά που είναι χτισμένος ο ναός έχει διαμορφωθεί τεχνητά σε οριζόντιο επίπεδο και ο ναός τοποθετήθηκε κεντρικά πάνω σε αυτή Η είσοδος του ναού είναι στην βόρεια πλευρά του με προσανατολισμό τους Δελφούς.

Σε μία πέτρινη “ειδική” βάση πάνω τοποθετήθηκε ο ναός. Η βάση αυτή είναι ειδική, και μοναδική στον κόσμο, διότι λόγω της μελετημένης κλίσης της, επιτρέπει στον ναό να ολισθαίνει πάνω σε αυτή κατά 50.2 δευτερόλεπτα της μοίρας κάθε χρόνο με σκοπό να στοχεύει διαρκώς στον ίδιο αστρικό σημείο, που είναι ο Σείριος ακολουθώντας την μετάπτωση των ισημεριών. Ο δεύτερος ναός στην κορυφή του βουνού Κωτύλιο έπαιζε τον ρόλο του δείκτη. Δηλαδή αν κάποιος στεκόταν στην είσοδο του μεγάλου ναού σε πλήρη στοίχιση με τον μικρό ναό της κορυφής, τότε έβλεπε το σημείο 0 του βορρά! Μία τεράστια πυξίδα δηλαδή κατασκευασμένη από γρανίτη και μάρμαρο!

Αρχιτεκτονικά ο ναός συνδυάζει και τους τρεις βασικούς αρχιτεκτονικούς ρυθμούς και είναι το μοναδικό αρχαίο οικοδόμημα που παρατηρείται αυτό το φαινόμενο. Έτσι εξωτερικά είναι Δωρικού ρυθμού, στο εσωτερικό του είναι καθαρά Ιωνικού ρυθμού αλλά οι κίονες του κοσμούνται με Κορινθιακού ρυθμού κιονόκρανα.