Φοίβος Πιομπίνος

΄Ολο και συχνότερα γίνεται εσφαλμένη χρήση, σχεδόν από όλους  μας, των αριθμητικών επιθέτων «τριάμισι» και «τρεισήμισι». Κι όμως είναι πολύ εύκολος ο κανόνας ορθής χρήσης τους. ΄Οταν το αριθμούμενο ποσόν είναι ουδέτερο, τότε εύλογο είναι και το επίθετο να είναι βέβαια ουδέτερο, δηλαδή τριάμισι. ΄Ετσι κάνουμε λόγο για: τριάμισι βήματα,  τριάμισι γραμμάρια, τριάμισι δισεκατομμύρια, τριάμισι εκατομμύρια, τριάμισι εκατοστά, τριάμισι εκτάρια, τριάμισι κιλά, τριάμισι λίτρα, τριάμισι μέτρα, τριάμισι μίλια, τριάμισι στρέμματα, […]

    Το ρήμα γλείφω σημαίνει : 1. περνώ, σύρω τη γλώσσα μου πάνω σε κάτι, συνήθως για να το υγράνω ή να το γευθώ (π.χ. το σκυλί έγλειφε την πληγή του / ήταν τόσο πεινασμένος που έγλειψε ώς και το πιάτο του) 2.  απομακρύνω κάτι με  τη γλώσσα μου (π.χ. εγλειψε τη σοκολάτα από τα χείλη του) 3. (μεταφορικά για κύματα, φλόγες) κινούμαι πλησιάζοντας και αγγίζοντας ελαφρά και για λίγο […]

Η ρήση σημαίνει: 1. την εύστοχα και επιγραμματικά διατυπωμένη κρίση γνωστής προσωπικότητας (πνευματικής, επιστημονικής, πολιτικής κ.λπ.)νπου την επικαλούνται οι ομιλητές για να διανθίσουν την ομιλία τους  ή να προσδώσουν κύρος, αξιοπιστία και γλαφυρότητα στον λόγο τους (π.χ. πολλές ρήσεις φιλοσόφων αποτελούν συχνά θέμα σχολικής έκθεσης ιδεών) 2. τις σύντομες εκείνες φράσεις που έχουν ειπωθεί ή γραφτεί και έχουν γίνει ευρύτερα γνωστές (π.χ. είναι πασίγνωστη η ευαγγελική ρήση «αγαπάτε αλλήλους»). Η […]

     Ποτέ μου δεν κατάλαβα  γιατί οι άνθρωποι χαρακτηρίζουν ως θεομηνίες διάφορες δυσμενείς καιρικές συνθήκες που επιφέρουν μεγάλες φυσικές καταστροφές, αποδίδοντάς τες σε εκδήλωση  της θεϊκής οργής, μήνιος, όπως σαφώς το δηλώνει η λέξη θεομηνία. Πώς είναι δυνατόν να θεωρούν κάποιοι, ενδεχομένως και θρησκόληπτοι, πως ο Θεός της απέραντης Αγάπης -όχι βέβαια όπως την αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι- μπορεί να οργίζεται εναντίον των πλασμάτων του και να θέλει να τους τιμωρεί; […]

Παρακολουθώντας στις διάφορες χώρες που επισκέπτομαι τα τηλεοπτικά προγράμματα των ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών τους, όπως π.χ. πρόσφατα των σερβικών, διαπιστώνω με απογοήτευση την εξάπλωση σε όλες τις χώρες της ισοπεδωτικής ασημαντότητας και ρηχότητας, αντί μιας παγκοσμίας διάστασης δημιουργικότητας. Παντού στα «πρωινάδικα» παρακολουθείς την ακατάσχετη αδολεσχία κάποιων, πανομοιότυπης κοπής, ξανθών γυναικών με τη συνεργεία ανοήτων «αντρών» να ξεκατινιάζονται, εκπομπές με πολλά παράθυρα όπου όλοι μαζί φλυαρούν επί παντός επιστητού, διάφορα ίδιας […]

       Στις χριστουγεννιάτικες μέρες που πέρασαν, το Βελιγράδι πλημμύρισε από ΄Ελληνες. ΄Ηταν σχεδόν αποκλειστικά οι μόνοι  ξένοι τουρίστες που κατέκλυσαν τη σερβική πρωτεύουσα εκτός από κάποιους ελάχιστους Κινέζους. Από όλους αυτούς τους ΄Ελληνες, αναρωτιέμαι πόσοι να επισκέφθηκαν την άλλοτε ανθηρή παραδουνάβια πόλη Ζέμουν (σερβ. Zemun), που σήμερα αποτελεί προάστιο του μείζονος Βελιγραδίου. Και πόσοι άραγε γνωρίζουν ότι στο Ζέμουν, που ονομαζόταν άλλοτε Σεμλίνο στα ελληνικά, υπήρχε  από το πρώτο […]

Το επίθετο έγγειος χαρακτηρίζει εκείνον που αναφέρεται στη γη, που συνιστά ακίνητο περουσιακό στοιχείο ή προέρχεται από αυτό (π.χ. έγγειος ιδιοκτησία / πρόσοδος). Το επίθετο έγκυος αναφέρεται στη γυναίκα που κυοφορεί, που φέρει έμβρυο στη μήτρα της (π.χ. η γυναίκα μου είναι έγκυος οκτώ μηνών / κατέστησε την  ερωμένη του έγκυο κι αναγκάστηκε να την παντρευτεί /  η νύφη μου έμεινε έγκυος ύστερα από έξι χρόνια γάμου).   Φοίβος Ι. […]

    Τα τελευταία χρόνια που παρατηρείται άγρια κακοποίηση της ελληνικής γλώσσας, εμφανίζεται συχνότατα το φαινόμενο της κατάργησης των άρθρων στα κύρια ονόματα. ΄Ομως η ελληνική γλώσσα, σε αντίθεση με τις δυτικοευρωπαϊκές γλώσσες, προβλέπει άρθρα για τα κύρια ονόματα. ΄Ετσι, αφού καταργήσαμε -εγκληματικά- παντελώς το απαρέμφατο από τη γλώσσα μας, το οποίο κράτησαν ωστόσο άλλες γλώσσες, αφού αποστραφήκαμε τις μετοχές, αφού όλο και δυσκολότερα ανεχόμαστε τη γενική πτώση (π.χ. τα υποκοριστικά […]