Η εγκατάλειψη χριστιανικών μνημείων

Σε όλες τις ανά την Ελλάδα τακτικές εξορμήσεις μου, αλγεινή εντύπωση μου προκαλεί η πληθώρα των εγκαταλελειμμένων μοναστηριών και των απομονωμένων εξωκλησιών, που έχουν αφεθεί από την Εκκλησία κυριολεκτικά στην τύχη τους και ρημάζουν. Έτσι, ένας ολόκληρος, ανεπανάληπτος, αρχιτεκτονικός και εικονογραφικός πλούτος χάνεται ανεπανόρθωτα. Βέβαια, σε εκατοντάδες, για να μην πω χιλιάδες, ανέρχονται τα ιστορικά μνήμεια, είτε τα ονομαστά είτε τα λιγότερο γνωστά, που χρειάζονται κατεπειγόντως αναστήλωση και συντήρηση. Τι να πρωτοπροφτάσει το ταλαίπωρο το Κράτος! Από την άλλη όμως, αλγεινότατη εντύπωση μου προκαλούν και όλες εκείνες οι φρικαλέας αισθητικής, με την «κιτσάτη» διακόσμηση, μονές που ανεγείρονται σε ολόκληρη τη χώρα, κυρίως όμως κοντά σε μεγάλα αστικά κέντρα, για την εξασφάλιση, προφανώς, ικανοποιητικής πελατείας.
Πρόκειται για απαράμιλλης κακογουστιάς οικοδομήματα, ένα όργιο τσιμέντου και αρτιφισιέλ, με αναρίθμητα δωμάτια – υποτίθεται κελλιά – κι ας στεγάζουν δυο-τρεις μόνο μοναχές/μοναχούς, με τις κλιματιστικές εγκαταστάσεις τους, τους τηλεοπτικούς δέκτες τους και κάθε είδους σύγχρονες ανέσεις, τα οποία σε τίποτα δεν διαφέρουν από τις πολυτελείς επαύλεις που ανεγείρουν ματαιόδοξοι νεόπλουτοι για να εντυπωσιάσουν το περιβάλλον τους. Φαίνεται ότι, πλην ορισμένων βέβαια εξαιρέσεων, οι οποίες απλώς επιβεβαιώνουν τον κανόνα, το μοναστικό πνεύμα έχει εντελώς ξεθυμάνει και ότι το μόνο που κυριαρχεί πια είναι το υλιστικό φρόνημα.
Αλλιώς πώς να εξηγηθεί το ότι οι νεοανεγερθείσες μονές αλλά και οι σύγχρονοι, ενοριακοί ναοί είναι στην πλειονότητά τους τέτοιας κραυγαλέας ακαλαισθησίας, σε αντίθεση προς ό,τι έκτιζαν οι προγονοί μας, μέχρι και στο αρκετά πρόσφατο παρελθόν, που διακρινόταν για το ήθος και την υψηλή αισθητική; Όμως ακριβώς η έλλειψη ήθους και υψηλής αισθητικής, μαζί με την απουσία σιωπής, επίκεντρου του πνευματικού βιώματος, δηλώνουν την κατάπτωση του θρησκευτικού αισθήματος και την παρεπόμενη εκκοσμίκευση του κατά Χριστόν βίου. Μέσα σε αυτή την υλιστικότητα, αντί η Εκκλησία να σπεύσει να αναστηλώσει με έξοδά της όλα αυτά τα εγκαταλελειμμένα μονύδρια και να τα επανδρώσει για να συντηρηθούν, με τη σύμφωνη, φυσικά, γνώμη του ΚΑΣ, τα αφήνει να καταρρέουν, προφασιζόμενη υποκριτικά την έλλειψη πόρων, γεγονός που μαρτυρεί, αν μη τι άλλο, μεγάλη ασέβεια προς τα ιερά και όσια της χριστιανικής μας παράδοσης και της πολιτισμικής μας κληρονομιάς. Αναρωτιέμαι όμως πώς ξέρει να βρίσκει τους πόρους για την ανέγερση όλων των μοναστηριακών τερατουργημάτων και ναόμορφων εξαμβλωμάτων, τα οποία ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια ανά την ελληνική επικράτεια. Μια περιήγηση στην Αττικοβοιωτία και μόνο αρκεί για να σας πείσει για την αλήθεια των γραφομένων μου.

Φοίβος Ι. Πιομπίνος