Γλωσσικά τινα (ΝΑ’): η κλίση του ρήματος «άγω»

Το ρήμα άγω, μετά το ρήμα βάλλω, χρησιμοποιείται στη νεοελληνική γλώσσα ως σύνθετο μέ όλες σχεδόν τις προθέσεις ή «προρρηματικά» της αρχαίας ελληνικής: εν-άγω, εισ-άγω, εξ-άγω, συν-άγω, προσ-άγω, προ-άγω, αν-άγω, απ-άγω, κατ-άγομαι, δι-άγω, επ-άγομαι, μετ-άγω, παρ-άγω, περι-άγω, υπ-άγω (-άγομαι). Επίσης χρησιμοποιείται και με δύο προθέσεις: ανα-παρ-άγω, δι-εξ-άγω, παρ-εισ-άγω, περι-συν-άγω και υπ-εισ-άγω. Στις μέρες μας παρατηρείται όλο και συχνότερα το φαινόμενο να κλίνεται εσφαλμένα το ρήμα στη σύνθετη μορφή του, κυρίως κατά τη χρήση του με θα/να. Επί του προκειμένου τίθεται το ερώτημα πότε λέμε θα εισάγει και ποτέ θα εισαγάγει. Πότε λέμε να εισάγει και πότε να εισαγάγει. Για να αντιμετωπίσουμε πρακτικά τη δυσκολία, αρκεί να θυμόμαστε ότι: οι διπλασιασμένοι τύποι με το αγαγ- χρησιμοποιούνται στην περίπτωση στιγμιαίας, συνοπτικής, μη επαναλαμβανόμενης πράξης, για μία δηλαδή φορά. Αντιθέτως, οι αδιπλασίαστοι τύποι με το αγ- χρησιμοποιούνται στην περίπτωση συνεχούς, συχνής, επαναλαμβανόμενης πράξης, για πολλές δηλαδή φορές. Παραδείγματα: Η Ελλάδα προτίθεται να εξάγει κάθε χρόνο μεγάλες ποσότητες ελαιολάδου στην Κίνα / Η Ελλάδα προτίθεται να εξαγάγει για πρώτη φορά οπωροκηπευτικά στο Ιράκ / Η Ελλάδα θα εισάγει πάντοτε περισσότερα τροχοφόρα από την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση παρά από τις ΗΠΑ / Η Ελλάδα θα εισαγάγει φέτος εξωτικούς καρπούς από τη Μαλαισία. Με τα έχω/είχα/θα έχω χρησιμοποιείται πάντοτε ο διπλασιασμένος τύπος: έχω εξαγάγει / είχες εισαγάγει / θα έχει συναγάγει / έχει υπαγάγει / είχαμε αναπαραγάγει / θα έχετε απαγάγει. Επομένως, το αγαγ- δεν χρησιμοποιείται ποτέ για επαναλαμβανόμενη, συνεχή, διαρκή πράξη. Κι ας πάψουμε επιτέλους να ακούμε βαρβαρισμούς του τύπου: να παράξει, που τείνει δυστυχώς να καθιερωθεί.
Φοίβος Ι. Πιομπίνος