Έρευνες πάνω στον διαστημικό «κινητήρα Δίνης» του Star Trek

Σε ένα εργαστήριο στο Διαστημικό Κέντρο Λίντον Τζόνσον, στο Χιούστον του Τέξας, επιστήμονες της NASA προσπαθούν να κάνουν ένα όνειρο της επιστημονικής φαντασίας πραγματικότητα: πρόκειται για τον «κινητήρα Δίνης» (Warp Drive), που έγινε γνωστός από μία από τις διασημότερες σειρές επιστημονικής φαντασίας στην ιστορία- ο λόγος, φυσικά, για το Star Trek.

Οι επιστήμονες της NASA προσπαθούν, μέσω της χρήσης ειδικών οργάνων (λέιζερ, καθρεφτών, καμερών, ειδικών ʽδακτυλιδιώνʼ από πυκνωτές από κεραμικό), να «στρεβλώσουν» την τροχιά ενός φωτονίου, αλλάζοντας έτσι την απόσταση την οποία διασχίζει σε μία συγκεκριμένη περιοχή, και παρατηρώντας την όλη διαδικασία μέσω συμβολομέτρου. Ο στόχος είναι να διαπιστωθεί εάν είναι εφικτή η ανάπτυξη τεχνολογίας που θα επιτρέπει διαστημικά ταξίδια σε ταχύτητες μεγαλύτερες αυτής του φωτός- για την ακρίβεια, τεχνολογίας αντίστοιχης των «κινητήρων Δίνης» των διαστημοπλοίων του κόσμου του Star Trek, όπως το διάσημο «Enterprise».

Όπως λέει μιλώντας στους N.Y. Times ο δρ. Χάρολντ Τζ. Γουάιτ, επικεφαλής του ερευνητικού προγράμματος, «το διάστημα διαστέλλεται από το Μπιγκ Μπανγκ και μετά, πριν από 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια. Και γνωρίζουμε πως, όταν κοιτά κανείς κάποια κοσμολογικά μοντέλα, βλέπει πως υπήρξαν κάποιες πρώιμες περίοδοι στο σύμπαν, κατά τις οποίες υπήρξε εκρηκτικό ʽφούσκωμαʼ, με δύο σημεία να απομακρύνονται το ένα από το άλλο σε πολύ μεγάλες ταχύτητες. Η Φύση μπορεί να το κάνει. Το ερώτημα είναι, μπορούμε εμείς;»

Αν και η ταχύτητα του φωτός θεωρείται, από τον Αϊνστάιν και μετά, το ανώτατο όριο ταχύτητας σε γαλαξιακό επίπεδο, το 1994, ένας μεξικανός φυσικός, ο Μιγκέλ Αλκουμπιέρε, παρουσίασε τη θεωρία πως ταχύτητες μεγαλύτερες από  εκείνη του φωτός θα ήταν εφικτές με τρόπο που δεν θα μπορούσε να έρχεται σε αντίθεση με τη θεωρία του Αϊνστάιν.

Στο επίκεντρο της θεωρίας του Αλκουμπιέρε ήταν το «δάμασμα» της διαστολής και της συστολής του ίδιου του διαστήματος- ένα διαστημόπλοιο δεν θα ξεπερνούσε την ταχύτητα του φωτός σε μία περιοχή του διαστήματος, αλλά ένα υποθετικό σύστημα προώθησης θα μπορούσε να «επέμβει» στο χωροχρόνο δημιουργώντας μία «φούσκα», η οποία θα διαστέλλει το διάστημα προς τη μία κατεύθυνση, ενώ θα το συστέλλει από την άλληχάρη στον ίδιο το χωροχρόνο», είχε γράψει σχετικά. Κατά τον Γουάιτ, πρόκειται για μία διαδικασία που θυμίζει το περπάτημα σε έναν κυλιόμενο διάδρομο σε ένα αεροδρόμιο.

Αν και η μελέτη του Αλκουμπιέρε ήταν καθαρά σε θεωρητικό επίπεδο, ο Γουάιτ εκτιμά πως πλέον η ανάπτυξη τέτοιου είδους τεχνολογίας δεν αποτελεί εντελώς «άπιαστο όνειρο». Μεταξύ άλλων, έχει γίνει σχεδιασμός ενός θεωρητικού «διαστημοπλοίου Δίνης», βασικό χαρακτηριστικό του οποίου είναι ένας δακτύλιος- «κλειδί» για το σύστημα προώθησης, που μειώνει τις ενεργειακές απαιτήσεις. Ωστόσο, όπως επισημαίνει σχετικά, η ημέρα που κάτι τέτοιο θα τοποθετηθεί σε ένα διαστημόπλοιο είναι ακόμη μακριά.

Η NASA, όπως είναι αναμενόμενο, επικεντρώνεται σε πιο «ρεαλιστικά» προγράμματα: τα πειράματα πάνω στις «ταχύτητες Δίνης» έχουν κόστος 50.000 δολαρίων ετησίως, τη στιγμή που οι ετήσιες δαπάνες της υπηρεσίας έχουν ύψος 18 δισεκατομμύρια δολάρια. Ωστόσο η έρευνα συνεχίζεται, καθώς, όπως επισημαίνουν στελέχη της υπηρεσίας, κάποτε- όχι πολλά χρόνια στο παρελθόν- τα σημερινά smartphones θεωρούνταν «τεχνολογία Star Trek».

Σε θεωρητικό επίπεδο, ένας «κινητήρας Δίνης» θα μπορούσε να μειώσει το χρόνο ταξιδιού μεταξύ δύο άστρων από δεκάδες χιλιάδες χρόνια σε μήνες, ή και εβδομάδες. Ο ίδιος ο Γουάιτ παρομοιάζει τα πειράματά του με τα πρώιμα στάδια του «Σχεδίου Μανχάταν», που οδήγησε στην κατασκευή της πρώτης ατομικής βόμβας: ο στόχος ήταν η επίτευξη μίας μικρής πυρηνικής αντίδρασης, ως απόδειξη πως κάτι τέτοιο είναι εφικτό.