Δισκοπωλείον «η Χάρις»: ανοιχτό 23:00 με 01:00

Μαζεύω δίσκους μεταχειρισμένους, με την πρώτη ευκαιρία. Τους πλένω, τους δοκιμάζω στο πικ απ αν πηδάει η βελόνα και που, μετά τους τοποθετώ στο ράφι και είμαι έτοιμη να τους χρησιμοποιήσω στην εκπομπή μου. Εσύ έχεις δίσκους που δεν τους θέλεις; Να με έχεις στο μυαλό σου…τους θέλω, τους αγοράζω τους αγκαλιάζω…Τελικά δεν άνοιξα δισκοπωλείο όπως το ονειρευόμουν, άνοιξα μουσικές συναλλαγές στον αέρα, στην εκπομπή Έντεκα με Μία. Και νιώθω ότι είμαι πολύ τυχερή…

Ποιος θυμάται τον εαυτό του όταν ήταν δεκατριών, δεκατεσσάρων και δεκαπέντε, δεκαέξι, δεκαεφτά και δεκαοχτώ; Δηλαδή έφηβος; Όσοι είστε πάνω κάτω είκοσι το έχετε φρέσκο. Εσείς που κοντεύετε τα τριάντα κάπως πιο ανεπαίσθητα ίσως, εσείς που είστε κοντά στα σαράντα και βάλε ίσως ελάχιστα; Δεν μπορώ να γνωρίζω για τον καθένα, σε γενικές γραμμές όμως η θύμηση αυτή φθίνει όσο περνούν τα χρόνια. Και είναι λογικό. Μπορεί να είναι και παράλογο.

Όταν όμως ακούσει κάποιος ένα τραγούδι που το άκουγε στα εφηβικά του χρόνια, ως δια μαγείας η αίσθηση  αυτή επιστρέφει ακαριαία. Χωρίς αντίσταση ο εαυτός του τώρα, γίνεται για λίγο ξανά έφηβος. Οι αγωνίες, οι έρωτες, οι ανασφάλειες, η δύναμη, το κέφι, οι μελαγχολίες, όλα αυτά επιστρέφουν. Από ένα και μόνο άκουσμα. Πόση δύναμη έχει η μουσική!

Η διαπίστωση αυτή φέρνει ακόμα μία μαζί της: Η εφηβεία είναι συνδεδεμένη με τη μουσική. Όσες γενιές και να έχουν περάσει από τότε που η μουσική μπήκε στα σπίτια των ανθρώπων, όσο διαφορετικές και να είναι οι γενιές μεταξύ τους, οι έφηβοι αγαπούν τη μουσική. Οι έφηβοι έχουν ερωτική σχέση με τη μουσική. Ζουν τα χρόνια τους αυτά σε συνδυασμό με τη μουσική. Ο τρόπος ακρόασης αλλάζει μέσα στα χρόνια, αλλά το γεγονός ότι οι μαθητές ζουν τις εμπειρίες τους με ένα «σάουντρακ» από δίπλα, δεν έχει αλλάξει.

Για το λόγο αυτό, κάποια συγκροτήματα και τραγουδιστές που μπορεί να μην είναι και οι καλύτεροι που εμφανίστηκαν στον χώρο της μουσικής, να είναι και οι πιο αγαπητοί σε κάποιους, χωρίς δεύτερη σκέψη. Απλώς και μόνο επειδή υπάρχει σχέση αγάπης μεταξύ αυτών και του τότε έφηβου εαυτού του. Όταν υπάρχει αγάπη, καμία άλλη επιχειρηματολογία δεν χωράει. Αγαπάω. Τι άλλο να μου πεις τώρα εσύ με τα επιχειρήματα και με τις γνώσεις σου;

Για κάποιους η μουσική είναι τρόπος ζωής. Είναι αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας, είτε για ξεκούραση, είτε για διασκέδαση. Υπάρχουν και εκείνοι που τους ενδιαφέρει η μουσική σε πολύ βαθύτερο επίπεδο. Δηλαδή παρακολουθούν τις εξελίξεις, αγοράζουν δίσκους, σιντί, διαβάζουν  μουσικά περιοδικά και βιβλία, αναζητούν στο διαδίκτυο, ταξιδεύουν σε άλλες χώρες για να δουν και να ακούσουν από κοντά έναν καλλιτέχνη. Θέλουν δηλαδή τη μεγαλύτερη και τη βαθύτερη εικόνα. Από ποια χώρα είναι αυτός ο μουσικός; Πότε γράφτηκε το τάδε κομμάτι; Τι εννοούν οι στίχοι; Πόσων χρονών είναι ο καλλιτέχνης; Ποια όργανα ακούω; Ποιος έχει κάνει την παραγωγή του δίσκου; Ποιος επιμελήθηκε το εξώφυλλο του άλμπουμ; Ζει ακόμα ο τραγουδιστής;  Γιατί; Πρέπει να είσαι εντελώς τρελός να έχεις τέτοιες ανησυχίες και εμμονές. Τρελός είπα; Την αλήθεια είπα λοιπόν. Τρελός.

[Ένας καλός μηχανικός αυτοκινήτων ξέρει κάθε μοντέλο μηχανής, πως κουμπώνει μέσα στο αμάξι, γνωρίζει τα χούγια κάθε μάρκας αυτοκινήτου, καθώς και την ιστορία αυτής. Ξέρει τα ονόματα των σχεδιαστών, την ιστορία τους. Επίσης ενημερώνεται για τις εξελίξεις της τεχνολογίας, ξέρει να σου προτείνει καλά λάστιχα και φαντάζομαι ένα σωρό άλλα πράγματα που δεν μπορεί να πάει το μυαλό μου διότι είμαι άσχετη με το αντικείμενο. Ακόμα ένας τρελός.

Ένας γιατρός, ένας σεφ, ένας δάσκαλος, ένας κτηνοτρόφος, ένας πιλότος, ένας γεωργός και ούτω καθεξής. Όλοι τους υποψήφιοι τρελοί.]

Συγκαταλέγομαι κι εγώ ανάμεσα σε αυτούς τους τρελούς. Αν εξαιρέσω το γεγονός ότι δεν ταξιδεύω, σε όλα τα άλλα είμαι μέσα. Κάποιοι γνωστοί μου γνωρίζοντας την τρέλα μου, μου χάρισαν ένα μεγάλο όγκο δικών τους  βινυλίων από κλασική μουσική μέχρι dance και ποπ. Ακόμη δεν έχω καταφέρει να παίξω όλους τους δίσκους.

Μέσα σε λίγο καιρό, σε αυτό βοήθησε η εκπομπή Έντεκα Με Μία, έφτασαν κι άλλα βινύλια στο σταθμό, από τον Θείο μου και από φίλους της εκπομπής. Επίσης μου ήρθαν και μουσικά βιβλία τονίζοντας την περίπτωση ενός βιβλίου όπου ένας φαλακρός κύριος χτύπησε το κουδούνι, ρώτησε αν είναι εδώ η Χαρούλα Νικολαΐδου, ο Τάσος Περόγλου είπε ναι και πήρε εκείνος το βιβλίο, και προσωπικά ακόμα δεν έχω καταλάβει ποιος μου το έστειλε. Ευχαριστώ πολύ πάντως. Στη συλλογή μου έχω επίσης όλα τα βινύλια των γονιών μου, συγγενών από την Κύπρο ( μία φορά πήγα εκεί και επέστρεψα με Μάσκες Ηλίου – Λένα Πλάτωνος που νομίζω πως είναι συλλεκτικός πια ο δίσκος ).

Επειδή με πικ απ μεγάλωσα, το βινύλιο το είχα πάντοτε δεδομένο. Οπότε ως έφηβη πάντα ψώνιζα μουσική σε βινύλιο και μέσα στους αγαπημένους μου δίσκους βάζω αυτούς που όταν τους αγόραζα δεν είχα ιδέα για το περιεχόμενό τους. Τους έπαιρνα με καθαρά αισθητικό κριτήριο δηλ. το εξώφυλλο. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν το Hard Nose the Highway του Van Morrison, το American Beauty των Grateful Dead, το The Scream και το Peepshow των Siouxsie and the Banshees όπου στον τελευταίο, είχε γίνει λάθος και μέσα αντί για Siouxsie είχε δίσκο της Tanita Tikaram …
https://www.instagram.com/p/BUZTKqbj7L-/?taken-by=haroulang

Αγοράζω πολύ συχνά βέβαια και σιντί, μιας και τον περισσότερό μου χρόνο τον περνάω στο τιμόνι. Τις καλύτερες ακροάσεις κάνω εκεί. Μόνη μου και δυνατά. Παλαιότερα έκανα παρέα με ακόμα έναν τρελό που με μύησε στους ήχους της φρι τζαζ και ό,τι άλλο φρι μπορείς να φανταστείς και μαζί του επίσης έκανα τις καλύτερες ακροάσεις μέσα στο αυτοκίνητο. Προτιμούσαμε να παίρνουμε τους δρόμους ( αρκεί να είχαμε λεφτά για βενζίνη ) και να ακούμε τα νέα μας μουσικά αποκτήματα, παρά τους καφέδες στις καφετέριες.

Τα τελευταία χρόνια που ασχολούμαι με το διαδικτυακό ραδιόφωνο, έχω προφανώς κατακλέψει μεγάλο όγκο μουσικής. Η δική μου εφηβεία δεν είχε ίντερνετ. Από τη στιγμή που συνειδητοποίησα πως έχω μέσα στο σπίτι μου, με εικόνα αν το επιθυμώ, όποια μουσική θελήσω, έγινα η μεγαλύτερη υπέρμαχος του YouTube!  Ήταν σχεδόν τρελό να βλέπω μπροστά μου όσους τόσα χρόνια άκουγα και μόνο με τη φαντασία μου και από τις φωτογραφίες μπορούσα να σχηματίσω εικόνα. Και δεν αναφέρομαι στους μουσικούς της εφηβείας μου προφανώς, τους έβλεπα και στην τηλεόραση. Αλλά νά, για παράδειγμα δεν ήξερα πώς είναι η φάτσα του John Zorn, ούτε είχα δει τη Ντιαμάντα Γκαλάς (Diamanda Galas) να παίζει και να τραγουδάει. Ούτε ήξερα ότι υπήρχαν κάποτε οι Bijelo Dugme από το Σαράγιεβο και πως το «Θεός αν είναι» είναι μία μπαλάντα του ‘ 80 δική τους. Τυχαία ανακάλυψη ήταν μέσα από το YouTube. Τελοσπάντων το ίντερνετ το αγαπάω όσο και τα δισκοπωλεία, που είναι πια ελάχιστα, διότι με βοήθησε να ακούσω και να μάθω πάρα πολλά πράγματα γύρω από τη μουσκή.

Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που έμαθα να ακούω δίσκους. Δηλαδή να θέτω χρονικό διάστημα το οποίο ανήκε αποκλειστικά στην ακρόαση δίσκου. Από την αρχή μέχρι το τέλος. Και ξανά. Όπως κάνει κάποιος όταν βλέπει μία ταινία δηλαδή. Τυχερή είμαι επίσης, γιατί ίσα που πρόλαβα τη διαδικασία αγοράς δίσκων μέσα σε καταστήματα που οι υπάλληλοι ήταν και οι ιδιοκτήτες και που αγαπούσαν τη δουλειά τους και τη μουσική. Το μυαλό τους ήταν μουσική βιβλιοθήκη. Γεμάτο πληροφορίες γύρω από εταιρείες, δισκογραφία κλπ. Πόσο τους ζήλευα αυτούς τους τύπους! Για μένα τότε, αυτή η δουλειά μου φαινόταν η καλύτερη του κόσμου.

Κατά καιρούς άκουγα ανθρώπους να λένε ότι πούλησαν τη συλλογή τους βινυλίων γιατί είχαν ανάγκη τα χρήματα. Επίσης άκουγα άλλους ότι πετάξανε δίσκους στους κάδους του δρόμου γιατί έπιαναν χώρο στο υπόγειο. Μου ακούγεται φρικτή και η μία περίπτωση και η άλλη. Η χειρότερη είναι η πρώτη, διότι  φαντάζομαι πως δεν υπήρχε άλλη επιλογή μπροστά στην ανάγκη. Αυτό πονάει, κάποιος πονάει. Η δεύτερη δεν έχει συναίσθημα, απλή αδιαφορία. Οπότε η απόφαση είναι εύκολη. Και σκέφτομαι, πόσα σπίτια έχουν και ένα υπόγειο που μπορεί να βρίσκονται θησαυροί εκεί μέσα από μουσική, ατελείωτη μουσική… ελληνική και ξένη. Πού να τα βρω αυτά τα σπίτια και όλους αυτούς τους ανθρώπους και να τους προτείνω να μου δώσουν εμένα τα ενοχλητικά αυτά αντικείμενα που πιάνουν χώρο στο σπίτι τους; “Κύριοι τους θέλω τους δίσκους σας! Κάνω εκπομπή κάθε βράδυ σε διαδικτυακό  ραδιόφωνο και έχω και ένα πικ απ κουμπωμένο πάνω στην κονσόλα και παίζω βινύλια στον αέρα! Καμιά φορά με πιάνει τρέλα και αφήνω όλο το δίσκο να παίξει, έτσι για τη χαρά της ακρόασης. Υπάρχουν ακροατές που θέλουν να ακούσουν ολόκληρο το δίσκο! Καμία φορά μου στέλνουν μηνύματα και μου προτείνουν ποιους δίσκους να παίξω και αν τον έχω έχει καλώς, αλλιώς πάω και τον αγοράζω. Γιαυτό σας λέω, δώστε τους σ’ εμένα.”
https://www.instagram.com/p/BHDOYhHDYw3/?taken-by=haroulang

Και επανέρχομαι στην εφηβεία. Στα χρόνια που η μουσική συμβαίνει αυθόρμητα και δεδομένα. Αγαπώ να παρατηρώ τους μαθητές πως συμπεριφέρονται με τους νέους τρόπους ακρόασης. Με τις διαδικτυακές πλατφόρμες έχουν φτιάξει τις δικές τους κασέτες. Επιλέγουν τα αγαπημένα τους κομμάτια και έχουν τη λίστα μέσα στο κινητό τους. Δίνουν τα ακουστικά στον φίλο τους και ακούν παρέα. Μιλάνε και το χέρι τους χτυπάει απευθείας στο YouTube μέσα από το κινητό τους και έχουν στα «χέρια» τους αυτό για το οποίο συζητάνε. Τα βιντεοκλίπ τα έχουν μέσα στην τσέπη τους κυριολεκτικά. Η ταχύτητα με την οποία μαθαίνεται ό,τι καινούργιο είναι ακαριαία. Δεν βρίσκω τίποτα κακό σε αυτή τη νέα κατάσταση. Οι τεχνολογικές εξελίξεις δεν εμποδίζουν κανένα νέο να έρθει κοντά στη μουσική. Τα αγόρια (κυρίως) βλέπουν τον κιθαρίστα και τον μιμούνται, έτσι απλά και εύκολα. Τα κορίτσια μιμούνται τις τραγουδίστριες, κάνουν σαν ντίβες και ζουν το παραμύθι τους. Μπορεί παλαιότερα να υπερίσχυε η φαντασία, που σε κάνει πολύ δημιουργικό και μελετηρό, αλλά κάθε εποχή έχει τα δικά της καλά. Ο καθένας μπορεί να δοκιμάσει τη συνθετική του ικανότητα μέσα από προγράμματα και εφαρμογές στο κινητό. Και στα παιδιά αρέσει πολύ αυτή η διαδικασία. Το έβλεπα όταν δούλευα σε σχολείο, σε όλες τις ηλικίες.

Αυτό που ακόμη δεν είναι δεδομένο είναι το θέμα της ποιότητας του ήχου. Δηλαδή τα ηχεία, τα ακουστικά, τα κινητά, συνήθως, όχι πάντα, δεν επιτρέπουν στον ακροατή να χαρεί τον καλό ήχο, τον πραγματικό ήχο που έχει δημιουργηθεί μέσα από το στούντιο. Ας μη μιλήσω για τo mp3 που από μόνο του έχει κάνει τον ήχο κάτι άλλο… Δεν θα ξεχάσω το σοκ που έπαθα όταν έβαλα από υπολογιστή να ακούσω τον δίσκο Wish You Were Here των Pink Floyd με καλά ακουστικά. Δεν άκουγα τα μισά πράγματα από αυτά που ήξερα ότι υπήρχαν μέσα σε αυτό το αριστούργημα. Φέρνω αυτό το παράδειγμα επειδή τον συγκεκριμένο δίσκο τον έχω καταπιεί από την πολλή ακρόαση, από βινύλιο, στο πολύ καλό στερεοφωνικό του πατέρα μου.

Επίσης αυτό που δεν είναι καθόλου δεδομένο, είναι η «καλή μουσική» των καιρών μας. Χα! Εδώ μπορούμε να γράφουμε με τις ώρες όμως… δεν είναι αυτό που με απασχολεί. Και ο λόγος είναι ότι οι νέοι τώρα πια, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, τελικά έρχονται σε επαφή με τα αριστουργήματα του παρελθόντος. Τους το επιτρέπει η ίδια η εποχή που ζούμε, αυτή που δεν περιέχει πια την ποιότητα του παρελθόντος. Και είμαι πολύ αισιόδοξη στο ότι συμβαίνει αυτό. Καταρχάς τα ίδια τα νέα συγκροτήματα έχουν αναφορές στα παλαιότερα. Αυτό συνέβαινε πάντοτε. Όπως και οι τραγουδιστές διασκευάζουν παλαιότερα τραγούδια. Και πιστεύω πως έρχεται η κατάλληλη στιγμή για τον καθένα που πιο συνειδητά θα ψάξει και θα σκαλίσει για να μάθει.

Επίσης κρατάω πάντα στη μνήμη μου τα ακούσματα της δικής μου εφηβείας και πιο πίσω ακόμη, πώς τώρα αυτά εκτιμούνται και έχουν μπει σε λίστες πολύ σημαντικών τραγουδιών  ακόμα και αριστουργημάτων. Γι’ αυτόν το λόγο δεν εμπιστεύομαι πάντοτε την κρίση μου σε σχέση με νέους καλλιτέχνες που με το πρώτο άκουσμα θέλω απλώς να πατήσω στοπ. Αλλάζει η μουσική, αλλάζει ο ήχος. Αλλάζει και το αισθητήριο, πάντοτε έτσι θα συμβαίνει.

Τα βράδια, με αφορμή διάφορες θεματικές, παίζω μουσική από τη δεκαετία του ’30 μέχρι το σήμερα. Πολλές φορές αγγίζω και περασμένους αιώνες, όταν θα παίξω κάτι από το φάσμα της «κλασικής» μουσικής. Πολλές φορές χρειάζεται να υπενθυμίσω στον εαυτό μου πως πρέπει να ασχολούμαι περισσότερο με τα σημερινά σχήματα και τραγουδιστές, διότι, αν με αφήσεις, σίγουρα θα χαθώ στο παρελθόν. Οφείλω στα παιδιά που συντονίζονται πολλά… με επαναφέρουν στο τώρα με τις προτάσεις τους. Όχι ότι με έχουν πάρει τα χρόνια, απλώς πολλές φορές με πιάνει μανία να ακούσω όσα περισσότερα μπορώ από την εποχή που δεν ζούσα καν. Δεν μου φτάνουν ούτε τρεις ζωές για να τα μάθω όλα.

Αυτό είναι ένα κείμενο σκόρπιο. Το βρήκα σε έναν ξεχασμένο φάκελο στον υπολογιστή μου, αν δεν έχεις φτάσει να διαβάζεις μέχρι εδώ, προφανώς και καταλαβαίνω. Αν με διαβάζεις τώρα, σε χαιρετώ και σε περιμένω στις 23:00 τη νύχτα να ακούσουμε και να μάθουμε. Και συμπληρωματικά πρέπει να πω ότι κανείς δεν τα ξέρει όλα. Θα ήταν βαρετό πολύ. Αυτό το νόημα θέλω να δώσω στην εκπομπή αυτή. Έλα να μάθουμε ακούγοντας.