Φοίβος Πιομπίνος

Περί της περιτομής του Κυρίου

today18 Σεπτεμβρίου, 2017

Background
share close

Ποτέ μου δεν μπόρεσα να χωνέψω γιατί την 1η Ιανουαρίου γιορτάζουμε τη σεβάσμια Περιτομή του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, και δεν καταλαβαίνω γιατί, εφόσον η περιτομή είναι κάτι το σημαντικό ώστε να τη γιορτάζουμε, δεν την εφαρμόζουμε στα άρρενα χριστιανόπουλα, όπως είναι το έθιμο για τους Ιουδαίους και τους Μωαμεθανούς.

‘Οπως μας πληροφορεί ο Ηρόδοτος (Β’ 36, 22-23 και 37, 10-12), η περιτομή ήταν εν χρήσει από τους Αιγυπτίους,  από τουε οποίους την παρέλαβε ο ισραηλιτικός λαός. Καλλιτεχνικές παραστάσεις σε παλαιότατα αιγυπτιακά μνημεία επιβεβαιώνουν την αρχαιότητα του εν λόγω εθίμου. Στην Παλαιά Διαθήκη, πρώτος εμφανίζεται να εισάγει στον λαό του το θεσμό τούτο ο Αβραάμ, ο γενάρχης των Εβραίων. Ο Μωσαϊκός Νόμος επιβάλλει την  περιτομή των αρσενικών παιδιών (΄Εξ. ΙΒ’, 43-49, Γέν. ΙΖ’, 9-19), η οποία γινόταν κατά την όγδοη ημέρα από αυτή της γέννησης του παιδιού (Λευϊτ. Η’, 3). Η τελετή αυτή γινόταν μέσα σε κτίριο της Συναγωγής, το πρωί, παρουσία δέκα τουλάχιστον προσώπων. Γινόταν αρχικά με πέτρινη και αργότερα με σιδηρένια μάχαιρα. Η χειροποίητος αυτή περιτομή στο σώμα ήταν τύπος που συμβόλιζε την περιτομή της καρδιάς, ενεργουμένης απ’ ευθείας υπό του Θεού (Δευτ. Γ’, 16, Λ’. 6). Στη συνέχεια, όταν οι Εβραίοι βρέθηκαν περιπλανώμενοι επί 42 χρόνια στην έρημο, όπου δεν αναμειγνύονταν με άλλους λαούς, έπαψαν να περιτέμνονται . Τον καιρό όμως που οι Εβραίοι, οδηγούμενοι από τον Γιαχβέ, διέσχισαν τον Ιορδάνη ποταμό για να καταλάβουν την Ιεριχώ, θέλοντας να διαφοροποιούνται από τους αλλους λαούς, ξανάρχισαν να περιτέμνονται, ακολουθώντας μια δεύτερη σχετική  εντολή του Γιαχβέ.  ΄Ολ΄αυτά καλά είναι για τους Εβραίους, ωστόσο πώς μπορεί αυτό το έθιμο να ενδιαφέρει τους Χριστιανούς; Ας δούμε όμως τι αναφέρουν τα ιερά Ευαγγέλια περί τούτου. Από τους τέσσερις ευαγγελιστές, μόνον ο Λουκάς αναφέρει τα εξής: «Και ότε επλήσθησαν αι ημέραι οκτώ του περιτεμείν το παιδίον, και εκλήθη το όνομα αυτού Ιησούς, το κληθέν υπό του αγγέλου προ του συλληφθήναι αυτόν εν τη κοιλία». Στην εν λόγω ευαγγελική περικοπή δεν  αναφέρτεται σαφώς πως ο μικρός Ιησούς περιτμήθηκε. Εξάλλου, από τις Πράξεις των Αποστόλων, έργο κι αυτό του Λουκά, μαθαίνουμε πως κάποιοι  απόστολοι και κυρίως ο  Πέτρος θεωρούσαν απαραίτητη   την περιτομή για όσους  ήθελαν να γίνουν δεκτοί στους κόλπους του  Χριστιανισμού,  σε αντίθεση προς τον Παύλο,  χάρις στους αγώνες του οποίου ο χριστιανικός κόσμος  απαλλάχτηκε από την υποχρέωση της περιτομής. Τελικά οι απόστολοι Πέτρος και Ιάκωβος, συναχθέντες με τους υπόλοιπους κατά τη Σύναξη των Αποστόλων, εξοβέλισαν την περιτομή και νομοθέτησαν το μυστήριο της βάπτισης. «Εν γαρ Χριστώ Ιησού ούτε περιτομή τι ισχύει, ούτε ακροβυστία, αλλά καινή κτίσις που είναι το ΄Αγιο Βάπτισμα ως αχειροποίητος εν πνεύματι περιτομή (Πρ. Απ. ΙΕ’, 1-21). Ο απόστολος Παύλος αναφέρει  ότι «η περιτομή ουδέν εστιν, και η ακροβυστία ουδέν εστιν, αλλά τήρησις των εντολών Θεού» (Κορ. Α’ 7,19), δηλαδή ότι ούτε να κάνει κανείς περιτομή ούτε το να μην κάνει έχει καμιά σημασία, αλλά η τήρηση των εντολών του Θεού. Και αλλού ο Παύλος πάλι λέει: «Εν γαρ Χριστώ Ιησού ούτε περιτομή τι ισχύει ούτε ακροβυστία, αλλά πίστις δι΄αγάπης ενεργουμένη» (Γαλ. 5,6).

Στη βυζαντινή τέχνη για πρώτη φορά εικονίζεται η κατά σάρκα «Περιτομή του Ιησού» μετά την πρώτη χιλιετία από τη γέννησή Του στο περίφημο Μηνολόγιο του Βασιλείου Β’  του 11ου αιώνα, που φυλάσσεται στο Βατικανό (Vaticanus graecus 1613). Στους νεότερους χρόνους η «Περιτομή» εικονίζεται σε φορητή εικόνα του 18ου αιώνα, την οποία φιλοτέχνησε ο Παναγιώτης Δοξαράς και η οποία φυλάσσεται στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών.

Στη Δύση η  εύρεση της ιερής ακροποσθίας γιορτάζεται ιδιαίτερα. ΄Ενα από τα πολυτιμότερα κειμήλια του καθολικισμού, που  δεν τα δέχεται η ορθόδοξη παράδοση, είναι η ιερή Ακροποσθία (ή Ακροβυστία). Η παλαιότερη αναφορά σε αυτήν χρονολογείται από την εποχή του Καρλομάγνου γύρω στο 8οο μ.Χ. Σύμφωνα με τον ίδιο τον Καρλομάγνο, αυτή του παραδόθηκε από έναν άγγελο. Ο Καρλομάγνος την παρέδωσε κατόπιν στον πάπα Λέοντα Γ’, όταν εκείνος τον έχρισε αυτοκράτορα. Αυτή είναι η ακροποσθία που θεωρείται αυθεντική, όμως αριθμούνται περίπου 17 ναοί και μοναστήρια της Δύσης  ως κάτοχοι αυτής με κυριότερο το ναό του Αγίου Ιωάννη του Λατερανού.

 

Φοίβος Ι. Πιομπίνος    piombinos.com

 

Συντάκτης: New Generation Radio

Rate it

Σχολιάστε το άρθρο (0)

Αφήστε το σχόλιό σας

Το email σας δεν θα δημοσιευθεί. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *


[wpens_easy_newsletter firstname="no" lastname="no" button_text="Εγγραφή"]

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

0%