Τέχνης εγκώμιο

Σε μια δοκιμασία που πέρασα με την υγεία μου, όταν επί τέσσερις νύχτες δεν μπορούσα να κλείσω μάτι από το βρογχικό άσθμα που με καταταλαιπωρούσε και όρθιος μετρούσα τις ατέλειωτες και βασανιστικές ώρες της αγρύπνιας ώσπου να ξημερώσει και το φως του ήλιου να έρθει να διαλύσει τουλάχιστον την αγωνία μου, εκείνο που με συντρόφευσε μοναδικά, που με στήριξε και μ’ έκανε να ξεχάσω κάπως τα βάσανά μου ήταν το υπέροχο μυθιστόρημα του Εμίλ Ζολά (1840-1902) Η γη (La Terre). Θα μπορούσε βέβαια να ήταν ένα οποιοδήποτε άλλο σπουδαίο λογοτεχνικό έργο αντ’ αυτού. Απλώς έτυχε τις μέρες εκείνες να έχω στα χέρια μου αυτό το έργο του Ζολά, τον οποίο εγώ προσωπικά θεωρώ σπουδαιότατο συγγραφέα και υπεραγαπώ. Πού να το φανταζόταν ο Ζολά, όταν το 1887 έγραφε αυτό το μυθιστόρημά του, ότι πάνω έναν αιώνα αργότερα, στην άλλη άκρη της Ευρώπης ένας τυχαίος συνταξιούχος τραπεζικός υπάλληλος θα περνούσε κάποιες δύσκολες στιγμές του συντροφιά με το βιβλίο του; Μόνον η Τέχνη, και πρωτίστως η εκδήλωσή της μέσω της μουσικής, μπορεί να πραγματοποιεί τέτοια θαύματα που ούτε η θρησκεία πολλές φορές δεν το κατορθώνει, για εκείνους τουλάχιστον που θεωρούν εαυτούς αγνωστικιστές ή άθεους. Μόνο ο Ιωάννης Σεβαστιανός Μπαχ καταφέρνει με τη θεία μουσική του να συγκεντρώσει σε μια αίθουσα συναυλιών γύρω στα τρεις χιλιάδες άτομα επί τ’ αυτώ, άτομα που με θρησκευτική, θα έλεγα ευλάβεια και προσήλωση, σε απόλυτη σιγή, εξωτερική και εσωτερική, υπερβαίνοντας την καταναγκαστική και αλλοτριωτική καθημερινότητά τους, κατορθώνουν, έστω και πρόσκαιρα, να αρθούν ώς τον άυλο κόσμο των Ιδεών και να κοινωνήσουν με αυτές και με τη βαθύτερη ύπαρξή τους, κι ας μην το συνειδητοποιούν. Λυτρωτική και καθαρτήρια πάντοτε η λειτουργία της Τέχνης.

Φοίβος Ι. Πιομπίνος piombinos.com