Περί του «Εθνάρχη» Κωνσταντίνου Καραμανλή (1907-1998)

     Πολύς θόρυβος έγινε τελευταία  επ’ ευκαιρία της παρέλευσης δεκαπέντε ετών από το θάνατο του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Φυσικά περίσσευσε ο λιβανωτός στο όνομά του και όλοι συναγωνίστηκαν στον υπερθεματισμό των πολιτικών επιτευγμάτων του. ΄Οπως πάντα, η υπερβολή χρωμάτισε κι  ετούτη την επέτειο. Εξάλλου ο  χαρακτηρισμός του ως εθνάρχη πήρε κι έδωσε, χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον.  Αναμφίβολα ο Καραμανλής σφράγισε με την παρουσία του τα πολιτικά δρώμενα της χώρας μας, αλλά εξίσου τη σφράγισαν και οι δικτάτορες. Μένει να δούμε την ποιότητα αυτής της σφραγίδας.

     Εθνάρχης κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ήταν επίσημος τίτλος του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως ως θρησκευτικού, πολιτικού και πνευματικού ηγέτη όλων των υπόδουλων Ελλήνων (και των άλλων) ορθοδόξων. Εξάλλου ήταν και ο τίτλος των Αρχιεπισκόπων Κύπρου, επειδή αυτοί υπήρξαν συνάμα πολιτικοί, εθνικοί ηγέτες. Επίσης αποτελεί, κατ’ επέκτασιν, τιμητική προσωνυμία του όποιου πολιτικού ηγέτη εκφράζει τα οράματα και ενσαρκώνει τα ιδανικά ολόκληρου του έθνους, έχει καθολική αποδοχή και διαθέτει κύρος σε ολόκληρο το έθνος και όχι μόνο στην πολιτική του παράταξη.

      Στή νεότερη ελληνική ιστορία τρεις μόνο προσωπικότητες φέρουν τον τίτλο του εθνάρχη: ο Ελευθέριος Βενιζέλος (1864-1936), ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπος Μακάριος (1913-1977) και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής (1907-1998). Σημειωτέον ότι τον τίτλο του Εθνάρχη δεν τον αξιώθηκε ο Ιωάννης Καποδίστριας(1776-1831),  πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας, ο οποίος παρέλαβε χάος και δημιούργησε κράτος. Δεν τον αξιώθηκε όμως ούτε ο Χαρίλαος Τρικούπης (1832-1896), ο οποίος εφάρμοσε πολιτική ανάπτυξης των φυσικών πόρων και των υποδομών της χώρας. Και ο μεν αρχομανής Μακάριος δικαιούται κατά κάποιον τρόπο την εν λόγω προσωνυμία ως Αρχιεπίσκοπος και Πρόεδρος της Κύπρου, ο δε Ελευθέριος Βενιζέλος πραγμάτωσε στην εποχή του, μέχρι ενός  σημείου, το εθνικό όραμα της Μεγάλης Ιδέας, μολονότι ο Διχασμός των Ελλήνων υπήρξε στα χρόνια του τρομερός. Από πού κι ώς πού όμως ο Κωνσταντίνος Καραμανλής αποκαλείται εθνάρχης;  Και από ποιούς; Από τους δεξιούς και μειοψηφούντες πάντοτε στην Ελλάδα οπαδούς του; Γιατί γνωστό είναι σε όλους πως η κεντροαριστερά στη χώρα μας αντιπροσωπεύει πάντοτε την πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Επομένως ποια ιδανικά ολόκληρου του έθνους ενσάρκωσε   ο μακεδόνας ηγέτης;

     Εθνάρχης ο Κωνσταντίνος Καραμανλής που διέπρεψε στη  βία και νοθεία των εκλογών, κατά τις οποίες ψήφιζαν ακόμα και τα δέντρα και οι νεκροί; Που διέπρεψε εξίσου στον αντικομμουνισμό, στην αυταρχικότητα, στον πατερναλισμό; Που υπέθαλψε τη φαυλοκρατία, τον παραγοντισμό, τις πελατειακές σχέσεις του κόμματός του με τους ψηφοφόρους του, την κατατρομοκράτηση της επαρχίας από τον χωροφύλακα, τον παροιμιώδη μπασκίνα;

     Εθνάρχης ο Καραμανλής που κάλυψε δωσίλογους και συνεργάτες των γερμανών κατακτητών και συμμετείχε το 1957 στο περιβόητο σκάνδαλο Μέρτεν, του  αποκληθέντος «Δήμιου» ή «Χασάπη της Θεσσαλονίκης», αφήνοντάς τον να καταφύγει στη Γερμανία χωρίς να εκτίσει την ποινή του; Για όσους τυχόν αγνοούν τα γεγονότα εκείνα, ο Μαξ Μέρτεν (1911-1976), ανώτατος εισαγγελέας της ναζιστικής Γερμανίας,  είχε αναλάβει στη διετία 1942-44 τη γενική εποπτεία της δίωξης των Εβραίων της Θεσσαλονίκης και ως εκ τούτου είναι ο κύριος υπεύθυνος της γενοκτονίας τους. Την ίδια ακριβώς περίοδο στο διοικητήριο της Βέμαχτ στη Θεσσαλονίκη υπηρετούσε κι ο Κουρτ Βάλντχαϊμ, που διετέλεσε μετέπειτα Γενικός Γραμματέας του Ο.Η.Ε. και Πρόεδρος της Αυστρίας. Εν πάση περιπτώσει, ο Μέρτεν διέταξε τη μεταφορά 46.000 Εβραίων της Θεσσαλονίκης στο ΄Αουσβιτς και τη δολοφονία 680 Ελλήνων. Επίσης λεηλάτησε τις εβραϊκές περιουσίες, αποκομίζοντας 125.000.000 χρυσά φράγκα, μέρος των οποίων έστειλε στη Γερμανία, ενώ τα υπόλοιπα τα έθαψε στην Ελλάδα. Το 1957 ο Μέρτεν επισκέφτηκε  τη Θεσσαλονίκη για διακοπές, ως είπε, αλλά στην πραγματικότητα για να παραλάβει το θησαυρό που είχε αφήσει θαμμένο πίσω του. ΄Οταν συνελήφθηκε εν αγνοία του πρωθυπουργού Καραμανλή, Υπουργός των Εσωτερικών ήταν ο Δημήτριος Μακρής και Υφυπουργός Εθνικής Αμύνης ο Γιώργος Θεμελής. ΄Υστερα από αφόρητες πιέσεις  εκ μέρους της  Γερμανίας του Αντενάουερ και διάφορες μυστικές συνεννοήσεις με την ελληνική κυβέρνηση, ο Μαξ Μέρτεν απελάθηκε στη χώρα του. ΄Εμπλεως ευγνωμοσύνης, ο εγκληματίας πολέμου Μέρτεν, σε συνέντευξή του στο περιοδικό Der Spiegel καθώς και στην εφημερίδα Ηχώ του Αμβούργου, δήλωσε το 1959 πως στη διάρκεια της Κατοχής συνεργάτες των Γερμανών υπήρξαν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο Γ. Θεμελής, διορισμένος τότε νομάρχης, και η γραμματεύς του Δοξούλα Λεοντίδη, σύζυγος αργότερα του Δ. Μακρή.

     Εθνάρχης ο Καραμανλής των διώξεων των αντιφρονούντων με τις δυσμενείς μεταθέσεις τους που είχαν τις διαστάσεις εκτοπισμού, με το φακέλωμα των πολιτών και με την καθιέρωση του πιστοποιητικού φρονημάτων, το οποίο ήταν απαραίτητο όχι μόνο προκειμένου να διοριστεί κανείς στο Δημόσιο, αλλά ακόμα και προκειμένου να αποκτήση κανείς διαβατήριο για να ταξιδέψει στη Δυτική Ευρώπη; Που ανέχθηκε, αν δεν το εξέθρεψε, το παρακράτος, το οποίο δολοφόνησε στις 27 Μαϊου 1963 τον βουλευτή, πανελληνιονίκη και βαλκανιονίκη Γρηγόρη Λαμπράκη (γένν. 1912) και οργίασε με τους ΕΚΟΦΙΤΕΣ τρομοκράτες, μεταξύ των οποίων καί ο Μιλτιάδης ΄Εβερτ, στον πανεπιστημιακό χώρο; Που δεν κατήργησε κάποιους τόπους εξορίας όπου   παρέμεναν μετά τη λήξη του Εμφυλίου πολλοί αριστερόφρονες συμπολίτες μας; Ακόμη θυμάμαι τους περιπτερούχους που σού έδιναν τις μη δεξιές εφημερίδες πάντοτε χιλιοδιπλωμένες ώστε να μη φαίνεται ο τίτλος τους. Κι επίσης θυμάμαι τη  σφοδρή κατάπληξή μου, όταν, μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου 1963 και την ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον Γέρο της Δημοκρατίας Γεώργιο Παπανδρέου του Ανένδοτου Αγώνα, είδα κάποιον να διαβάζει φανερά μέσα στο λεωφορείο την Αυγή.

      Εθνάρχης ο από το Κιούπκιοϊ  των Σερρών ορμώμενος –το  πατρικό του στο χωριό είναι ολοφάνερα ένα εντελώς εξωραϊσμένο μοντέρνο κτίσμα- και επαρχιώτικης κουλτούρας και αισθητικής Καραμανλής,  με τη μέχρι τέλους χωριάτικη προφορά του, που ως Υπουργός Δημοσίων ΄Εργων άρχισε την αμετάκλητη καταστροφή της Αθήνας, την οποία ολοκλήρωσαν οι χουντικοί συνταγματάρχες;  Η καταστροφή συντελέστηκε κυρίως με την παγκόσμια πατέντα της αντιπαροχής, στο βωμό της οποίας  θυσιάστηκαν τα υπέροχα νεοκλασικά αρχοντικά, με την υπόθαλψη της αστυφιλίας, η οποία συγκέντρωσε τελικά στην πρωτεύουσα και στην ευρύτερη περιοχή της τον μισό σχεδόν πληθυσμό της Ελλάδας, με το ξήλωμα του πυκνότατου δικτύου του τράμ, που εξυπηρετούσε όλες τις γειτονιές της πόλης, και τέλος με το μπάζωμα και την εξαφάνιση του Ιλισσού. Εθνάρχης ο Καραμανλής που πριμοδότησε την αυτοκίνηση εις βάρος των σιδηροδρομικών μέσων, με συνέπεια να χρειαζόμαστε ακόμη το λιγότερο πεντέμιση ώρες για τη διαδρομή Αθήνας-Θεσσαλονίκης;

     Εθνάρχης ο δύο φορές εγκάθετος στην πρωθυπουργία της χώρας Καραμανλής: τη μία όταν, μετά το θάνατο του Αλέξανδρου Παπάγου (1883-1955), τού ανατέθηκε από τον βασιλιά Παύλο η εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, και τη δεύτερη όταν, με την πτώση της Δικτατορίας (Ιούλ. 1974), κλήθηκε (από ποιόν αλήθεια;) να ηγηθεί κυβέρνησης εθνικής ενότητας;

     Τέλος και το χειρότερο Εθνάρχης ο Κωνσταντίνος Καραμανλής που υπέγραψε, μαζί με τον επί των Εξωτερικών Υπουργό του Ευάγγελο Αβέρωφ-Τοσίτσα, τις επονείδιστες, προδοτικές Συμφωνίες Λονδίνου-Ζυρίχης (Φεβρ. 1959), οι οποίες ως άλλες ταφόπλακες του Κυπριακού προέβλεπαν την ίδρυση ανεξάρτητης δημοκρατίας στην Κύπρο, ασποκλείοντας δια παντός την ΄Ενωση της Μεγαλονήσου με τη μητέρα Ελλάδα, κατοχυρώνοντας ωστόσο τις αξιώσεις της Τουρκίας επί της νήσου, και νομιμοποιούσαν, μεταξύ άλλων, την παραμονή των αγγλικών βάσεων στο νησί; Ο ίδιος μάλιστα όχι μόνο δεν αισχύνθηκε να υπογράψει τις εν λόγω κατάπτυστες συμφωνίες, αλλά απεναντίας δεν δίστασε να χαρακτηρίσει ανενδοίαστα την ημέρα της υπογραφής τους ως την ευτυχέστερη ημέρα της μέχρι τότε ζωής του.

       Εθνάρχης ο Καραμανλής που λιποτάχτησε από τον πολιτικό στίβο με το ψευδώνυμο Τριανταφυλλίδης, όταν διαφώνησε με τα Ανάκτορα, τα οποία τον είχαν πρωτοδιορίσει πρωθυπουργό  στα μέσα της δεκαετίας του ‘50; ΄Ετσι, όταν επί χούντας  δεκάδες αντιφρονούντων σάπιζαν στις φυλακές ή δυστυχούσαν εκτοπισμένοι ή εξόριστοι, ο δύσμοιρος Καραμανλής ζούσε μαύρα χρόνια αυτοεξόριστος στο Παρίσι (!).

       Μή λησμονούμε επίσης την ανοχή του προς τους χουντικούς, των οποίων η δίωξη οφείλεται αποκλειστικά στη μήνυση που υπέβαλε ένας ιδιώτης, ο Λυκουρέζος. Οφείλουμε βέβαια να παραδεχθούμε την αδιαμφισβήτητη μετριοπάθεια που υπέδειξε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής μετά την πτώση της χούντας. Τούτο όμως δεν ακυρώνει τον πρότερο αυταρχικό πολιτικό βίο του, ούτε δικαιολογεί τον τίτλο του ως Εθνάρχη. Αυτό αφήνεται στην κρίση της ιστορίας.

            Φοίβος Ι. Πιομπίνος      piombinos.blogspot.com