Foivos

Αριθμητικά ονομάζονται οι λέξεις που δηλώνουν ποσότητα, που εκφράζουν αριθμητικές έννοιες ή σχέσεις, όπως λ.χ. ένα, πέντε, οκτώ, πρώτος, πέμπτος, όγδοος, πενταπλός, οκταπλός, πενταπλάσιος, οκταπλάσιος κ.λπ. Ως μία λέξη γράφονται τα σύνθετα αριθμητικά από το 11 ώς και το 19: έντεκα, δώδεκα, δεκατρία, δεκατέσσερα, δεκαπέντε, δεκαέξι, δεκαεπτά, δεκαοκτώ, δεκαεννέα ή δεκαεννιά. Όλα τα υπόλοιπα σύνθετα αριθμητικά ώς το 99 γράφονται ως δύο λέξεις: είκοσι  ένα, τριάντα πέντε, σαράντα επτά, πενήντα […]

Γνωστό είναι πως στη γενική των πρωτόκλιτων λέξεων της αρχαίας ελληνικής και της καθαρεύουσας καταβιβάζουμε εξάπαντος τον τόνο στην επόμενη συλλαβή για τον ενικό αριθμό και στη λήγουσα για τον πληθυντικό (π.χ. η βασίλισσα, της βασιλίσσης, των  βασιλισσών). Στη δημοτική διατύπωση έχει  μεν πια καθιερωθεί να μην καταβιβάζουμε οπωσδήποτε τον τόνο, αλλά πάντως δεν τον αναβιβάζουμε ποτέ στην προηγούμενη συλλαβή. Όταν ωστόσο τόλμησα κάποτε μιλώντας να αναφέρω την οδό Κηφισιάς, […]

Πρόσφατα συνέβη ένα απαράδεκτο διπλωματικό γεγονός, που δεν σχολιάστηκε από κανέναν τηλεοπτικό σταθμό ούτε από καμιά εφημερίδα, πλήν της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ, στην οποία δημοσιεύτηκε άρθρο του προέδρου της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών κ. Ν. Ι. Μέρτζου υπό τον τίτλο «Προπαγάνδα με τους Βλάχους». Θαρρείς κι όλος ο έντυπος και ο τηλεοπτικός Τύπος  βάλθηκαν να καταπνίξουν, αποσιωπώντας το, το περί ού ο λόγος σοβαρότατο και λίαν επικίνδυνο, στις προεκτάσεις του, γεγονός. Τι συνέβη […]

΄Ολο και συχνότερα ακούμε τα τελευταία χρόνια να γίνεται σπαραξικάρδιος λόγος από δήθεν προοδευτικούς εκπροσώπους της έντυπης και της ηλεκτρονικής δημοσιογραφίας για το ζοφερό μέλλον που αναμένει την ελληνική νεολαία. ΄Ολοι με κάθε ευκαιρία οικτίρουν τους νέους, που έχουν απολέσει κάθε ελπίδα για το μέλλον τους, ζώντας μες στην ανασφάλεια, μες στην αβεβαιότητα, αφού δεν διαφαίνεται καμία προοπτική σ΄αυτό. Και μάλιστα τους συγκρίνουν με τους νέους περασμένων δύσκολων εποχών, που […]

Συρθήκαμε και πάλι φέτος, εκόντες άκοντες, στον ετήσιο, πιο ανόητο και κιτσάτο, διαγωνισμό τραγουδιού που διοργανώνεται ποτέ διεθνώς με τη συμμετοχή των ευρωπαϊκών κρατών. Αντιπαρέρχομαι τον παραλογισμό να θεωρούνται ευρωπαϊκά κάποια εντελώς ασιατικά ως προς τη γεωγραφική θέση και την κουλτούρα τους κράτη, όπως λόγου χάριν η Τουρκία, το Αζερμπαϊτζάν ή το Ισραήλ. Επικεντρώνομαι στο ζήτημα ότι,  ενώ ο διαγωνισμός τούτος θα μπορούσε να ήταν μια ευκαιρία να ακουστούν τραγούδια […]

Η σύνταξη του επιρρήματος εκτός με αιτιατική ειναι εντελώς λανθασμένη. Το επίρρημα εκτός συντάσσεται με γενική ή με την πρόθεση από και αιτιατική. ‘Ετσι, σύμφωνα με τις καθιερωμένες στερεότυπες φράσεις, γράφουμε και λέμε π.χ. εκτός σχεδίου, εκτός απροόπτου, εκτός προγραμματισμού, εκτός προγράμματος, εκτός συρμού ή μόδας, εκτός συναγωνισμού, εκτός κινδύνου, κ. ά. ΄Ομως λέμε επίσης και γράφουμε: εκτός του ότι, εκτός της τελευταίας πράξης, εκτός των άλλων, εκτός των γονιών […]

Η πρόθεση μετά συντάσσεται πάντοτε με έναρθρη αιτιατική, όπως π.χ. μετα την Πρωτοχρονιά, μετά την έγκριση του δανείου, μετά τις θερινές διακοπές, μετά την προσφυγή στη δικαιοσύνη, μετά την έφοδο της αστυνομίας, μετά την εισαγωγή πετρελαίου στη χώρα. Είναι λάθος να παρεισάγεται κακώς η πρόθεση από, η οποία είναι εντελώς αχρείαστη, ενώ λανθασμένα παραλείπεται συνήθως ύστερα από την πρόθεση πριν, όπου είναι αναγκαία. ΄Ετσι εσφαλμένα γράφουμε ή λέμε: «μετά από […]