Φοίβος Πιομπίνος

Περί μονοθεϊστικών ή μη θρησκειών

today1 Αυγούστου, 2013

Background
share close

Επειδή επανειλημμένως γίνεται λόγος για τις θρησκείες της Βίβλου, θα προσπαθήσω να εκθέσω κάποιες απορίες μου και να αναπτύξω κάποιες σκέψεις μου ως προς τα τρία μονοθεϊστικά αυτοαποκαλούμενα θρησκεύματα, δηλαδή τον Ιουδαϊσμό, τον Χριστιανισμό και τον Μωαμεθανισμό ή αλλιώς Μουσουλμανισμό και Ισλαμισμό, κατά τη χρονολογική -ώστε να μην παρεξηγηθώ- σειρά εμφάνισής τους επί της γης.
Ανέκαθεν με απασχολούσε και εξακολουθεί να με απασχολεί το ερώτημα ποιός τάχα να όρισε πρώτος, έτσι αυθαίρετα, τις προαναφερθείσες θρησκείες ως τις τρεις μόνες αποκλειστικά μονοθεϊστικές. Ασφαλώς κάποιος εκπρόσωπος αυτών των θρησκειών, και μάλιστα κάποιος πιθανότητα προερχόμενος από τον Ιουδαϊσμό. Αν ωστόσο μονάχα οι τρεις εν λόγω θρησκείες νομιμοποιούνται –από ποιόν άραγε;- να χαρακτηρίζονται ως μονοθεϊστικές, τότε, διά της εις άτοπον απαγωγής, όλες οι άλλες θρησκείες κατατάσσονται αυτομάτως στις πολυθεϊστικές. Ωστόσο υπάρχει άραγε έστω και μία θρησκεία που να μην είναι μονοθεϊστική στην ουσία της; Υπάρχει ένθεο άτομο που να μην πιστεύει σε μια Υπέρτατη Αρχή του Παντός, στο πρώτο Αίτιο, σε μία Υπέρατη Δύναμη; Απαξάπασες οι θρησκείες και τα μέλη τους το θείο Εν λάτρεψαν ανέκαθεν, με όποιο όνομα κι αν Το απεκάλεσαν, ακόμα κι αν Το λάτρεψαν υπό ποικίλες μορφές και σε ποικίλες εκδηλώσεις Του, όπως λόγου χάριν οι κακώς εννοούμενοι ειδωλολάτρες ή ανιμιστές. Όπως γράφει ο σπουδαίος θρησκειολόγος Μιρτσέα Ελιάντε, οι λεγόμενοι ανιμιστές δεν λατρεύουν την ιερή πέτρα ή το ιερό δέντρο ως τέτοια αλλά επειδή είναι ιεροφάνειες, επειδή δηλαδή δείχνουν κάτι που δεν είναι πια μια πέτρα ή ένα δέντρο, αλλά το Ιερό.Το Ιερό, οι ιεροφάνειες, γράφει ο ρουμάνος θρησκειολόγος, είναι παντού: από την ενσάρκωση του Χριστού μέχρι τα αντικείμενα του φυσικού κόσμου, όπως π.χ. η πέτρα, το δέντρο κ.ά. Στον ελληνικό χώρο έχουμε παραστάσεις ιεροφάνειας ή θεοφάνειας ήδη σε μινωικούς και μυκηναϊκούς σφραγιδόλιθους. Κι ο διαπρεπής βυζαντινολόγος και καθηγητής Νικόλαος Τωμαδάκης είχε πει ότι όποιος χαρακτηρίσει την αρχαία ελληνική θρησκεία ως ειδωλολατρεία, διαπράττει ιεροσυλία.
Γιατί λοιπόν ο Ιουδαϊσμός είναι περισσότερο μονοθεϊστικός από τον Ινδουϊσμό ή τον Βουδισμό; Ποτέ μου δεν κατάλαβα γιατί οι χριστιανοί ορθόδοξοι, ενώ λατρεύουν τον άγιο Νικόλαο ως προστάτη των ναυτιλλομένων, βρίσκουν ειδωλολατρικό το ότι οι κατά τ’ άλλα σοφότατοι αρχαίοι πρόγονοί τους, τους οποίους αποκάλεσαν συλλήβδην ως εθνικούς, προσέδιδαν αυτόν το ρόλο στον Ποσειδώνα. Και πώς να μην αναφερθώ στη βέβηλη, ανίερη γελοιότητα να αποδίδεται στην αγία Βαρβάρα ή σε ό,τι εκπροσωπεί η θεία Ιδέα που η εν λόγω μεγαλομάρτυς ενσαρκώνει, η προστασία του πυροβολικού, ενός δηλαδή φονικού μέσου μαζικής εξόντωσης; Ωστόσο θεωρείται ειδωλολατρικό να αναγνωρίζεται η θεά Δήμητρα ως προστάτις των δημητριακών και των εν γένει καρπών της γης.
Εν τέλει, λοιπόν, και οι μονοθεϊστικές θρησκείες μπορούν να θεωρηθούν από μιαν άποψη πολυθεϊστικές. Γιατί μήπως και δεν ανάγουν τον Χριστιανισμό σε πολυθεϊσμό οι πάμπολλοι άγιοι και οσιομάρτυρες του χριστιανικού πανθέου; Μήπως δεν είναι πολυθεϊστικής αντίληψης η διασπορά του Θείου σε πληθώρα αγίων, και μάλιστα αυστηρά ιεραρχημένων; Και αν δεν είναι πολυθεϊστικός ο Χριστιανισμός -τούτο άλλωστε πιστεύω κι εγώ-, εν τοιαύτη περιπτώσει γιατί θεωρούμε ειδωλολατρική την αρχαιοελληνική θρησκεία ή όποιαν άλλη ανιμιστική λεγόμενη -από τους αποικιοκράτες, προφανώς- θρησκεία της μαύρης Αφρικής, επειδή οι πιστοί τους λάτρεψαν και λατρεύουν το Θείον σε κάθε εκδήλωσή Του μες στη Δημιουργία Του, αναβιβάζοντας σε ιερό κάθε κτίσμα του ύψιστου Κτίστη; Κι αν θεωρούμε τα τοτέμ των Ινδιάνων ή τα ξόανα των Αφρικανών υπό το πρίσμα, στην καλύτερη περίπτωση, μιας αισθητικής ή εθνολογικής οπτικής, έχουμε άραγε ποτέ μας σκεφτεί πώς μπορεί να φαίνονται στα μάτια ενός «αγρίου» του Αμαζονίου οι τεράστιοι τοτεμικοί, αιμόφυρτοι Εσταυρωμένοι των ισπανικών ή άλλων καθολικών εκκλησιών;
Με αυτήν όμως την εσφαλμένη περί του Θείου αντίληψή μας καταλήξαμε, εμείς τουλάχιστον οι χριστιανοί, να αποϊεροποιήσουμε τη Δημιουργία κι επομένως και τον ίδιο τον άνθρωπο, έτσι ώστε να μπορούμε να δικαιολογούμε την προσβολή και τη βεβήλωσή τους μέσω των έργων μας. Από την άλλη, προσωποποιήσαμε το Θείον, μέσω ενός υποκειμενικού κι εντελώς φανταστικού Θεού, αποστασιοποιώντας το απόλυτο Εν από τη Δημιουργία και το ανθρώπινο ον. Πώς όμως είναι δυνατόν να προσδίδουμε την αγιότητα σ’ έναν άνθρωπο, όσο υψηλής πνευματικότητας κι αν είναι αυτός, αλλά να μη σεβόμαστε τα λοιπά πλάσματα της Κτίσης; Λες και το Θείον εκδηλώνεται περισσότερο στον άνθρωπο παρά σε οποιοδήποτε άλλο δημιούργημά Του. Πώς είναι δυνατόν να μη θεωρούμε ύψιστο Ον τον ζωοδότη Ήλιο; Γιατί να εξαντλείται επιλεκτικά η εκ μέρους μας απόδοση της αγιότητας σε κάποιους ανθρώπους, αλλά να θεωρείται λιγότερο ιερό και σοφό ένα ταπεινό αγριολούλουδο ή ένα υπέρλαμπρο αστέρι; Ως προς τα καθ’ ημάς, αυτές οι φαινομενικές αντιφάσεις συνυπάρχουν με δημιουργικό, ευτυχώς, τρόπο στην Ορθοδοξία, καθότι αυτή αποτελεί την απευθείας φυσική συνέχεια του ελληνικού Λόγου.

Φοίβος Ι. Πιομπίνος

Συντάκτης: Φοίβος Πιομπίνος

Rate it

Σχολιάστε το άρθρο (0)

Αφήστε το σχόλιό σας

Το email σας δεν θα δημοσιευθεί. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *


[wpens_easy_newsletter firstname="no" lastname="no" button_text="Εγγραφή"]

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

0%