Περί δημοψηφισμάτων

Δεν χωράει καμία αμφιβολία ότι ο θεσμός του δημοψηφίσματος είναι το καλύτερο μέσον έκφρασης της θέλησης ενός λαού πάνω σε κάποιο θέμα που αντιμετωπίζει μια κοινωνία στο πλαίσιο ενός δημοκρατικού πολιτεύματος, που κι αυτό δεν είναι βέβαια τέλειο αλλά εντούτοις το καλύτερο δυνατό. Η Ελβετία, μια μικρή χώρα  των ΄Αλπεων, είναι πρωτοπόρα στη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων, ακόμα για του ψύλλου το πήδημα για τη νοοτροπία της υπόλοιπης ανθρωπότητας. Σύνηθες είναι στην Ελβετία να διεξάγεται δημοψήφισμα σ΄ένα χωριό για να αποφασίσουν οι κάτοικοί του αν εγκρίνουν ή όχι τη διάνοιξη ενός καινούργιου δρόμου που να διέρχεται μέσα από τον οικισμό ή περιφερειακά του.

Στη Δύση ωστόσο, φαίνεται να διεξάγονται τα δημοψηφίσματα μόνο για να εγκριθούν από τους λαούς τα προαποφασισθέντα, ερήμην τους, από τις εξουσίες που υποκριτικά  προσφεύγουν στην ετυμηγορία των πολιτών. Γι’ αυτό, βλέπουμε τα αποτελέσματα κάποιων δημοψηφισμάτων να γίνονται αποδεκτά από τους Ισχυρούς της γής, ενώ κάποια άλλα να συναντούν τη λυσσώδη αποδοκιμασία τους. Τι έγινε τελικά με την εκφρασμένη θέληση (95,7%) των Κυπρίων υπέρ της ΄Ενωσης  με τη μητέρα Ελλάδα κατά το δημοψήφισμα που διοργάνωσε η Εκκλησία της Κύπρου στις 15 και 22 Ιανουαρίου 1950; Πώς είναι δυνατόν να κρίνεται από τη Δύση παράνομο το δημοψήφισμα της 16^ης Μαρτίου για την αυτοδιάθεση του λαού της Κριμαίας, ενώ θεωρεί νόμιμο το ότι ολόκληρη η Κριμαία «χαρίστηκε», χωρίς διόλου να ερωτηθούν οι κάτοικοί της, τη 19^η Φεβρουαρίου 1954 από τον Ουκρανό Νικήτα Χρουστσόφ (1894-1971) στην τότε Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ουκρανίας; Πώς κρίθηκε νόμιμο το δημοψήφισμα που διενεργήθηκε στις 21 Μαίου 2006 στο Μαυροβούνιο, με το οποίο το 55,4% των κατοίκων του ψήφισε υπέρ της  ανακήρυξής του ως ανεξάρτητου κράτους; Ποιοι είναι οι πραγματικοί λόγοι που η Δύση αναγνώρισε την απόφαση της Βουλής της αυτόνομης περιοχής του Κοσσυφοπεδίου να ανακηρύξει μονομερώς την απόσχισή της από τη Σερβία και την ανεξαρτοποίησή της, ενώ δεν αναγνωρίζει την απόσχιση της Κριμαίας από την Ουκρανία; Η Δύση είχε την ιδέα του Σχεδίου Ανάν για την Κύπρο  και υποστήριξε απροκάλυπτα, σκανδαλωδώς, το «ναι», αλλά της κακοφάνηκε και αντέδρασε απαράδεκτα, όταν οι Κύπριοι το απέρριψαν με συντριπτική πλειοψηφία. Και εν τοιαύτη περιπτώσει, γιατί διοργάνωσαν το δημοψήφισμα, εφόσον δεν ήταν διατεθειμένοι να ακούσουν μιαν αντίθετη από τη δική τους άποψη;  Αναρωτιέμαι γιατί συνάντησε τέτοια λυσσαλέα αντίδραση και κατακραυγή, τόσο από τη Δύση όσο και από τα εγχώρια φερέφωνά της, το δημοψήφισμα που σκεφτόταν να διοργανώσει το 2011 ο Γιώργος Παπανδρέου. Δεν ήταν άραγε καλό να καταστεί γνωστή η θέληση των Ελλήνων, που σύρθηκαν άκοντες σε μιαν ανήκουστη προσωπική και εθνική δοκιμασία; Πώς είναι ποτέ δυνατόν να κρίνεται παράνομο το οποιοδήποτε δημοψήφισμα, ιδίως όταν αυτό αναφέρεται στην αυτοδιάθεση ενός λαού; Τελικά οι Ισχυροί της γης επικαλούνται το Διεθνές Δίκαιο εκ του  πονηρού, εφαρμόζοντας, κατά περίπτωση, δύο μέτρα και δύο σταθμά, ανάλογα με τα γεωστρατηγικά  τους συμφέροντα της κάθε στιγμής. Επόμενο είναι, λοιπόν, να το εφαρμόζουν επιλεκτικά.

Φοίβος Ι. Πιομπίνος  piombinos blogspot.com