Κάθε τόσο εμφανίζεται κάποιος ιστορικός με τη διάθεση να καταρρίψει κάποιους βαθιά ριζωμένους στο συλλογικό υποσυνείδητο των Ελλήνων μύθους, όπως π.χ. την ύπαρξη του κρυφού σχολειού ή την 25η Μαρτίου ως ημέρα κήρυξης της Επανάστασης του ‘21. Δεν θα εξετάσουμε εδώ αν πράγματι κηρύχθηκε η Ελληνική Επανάσταση στη Μεγίστη Λαύρα την 25η Μαρτίου 1821, αφού λίγο ενδιαφέρει εντέλει αν η μέρα εκείνη ήταν η 25η ή η 26η ή και […]
Επειδή οργιάζει η παραφιλολογία περί του αδελφού ξανθού ομόδοξου γένους, όπου υπό αυτή την ονομασία εξυπακούονται οι Ρώσοι, ας δούμε μέσ’ από την ιστορία μας πώς μας συμπαραστάθηκαν αυτοί, αποδεικνύοντας την ορθότατη ρήση του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Χρήστου Σαρτζετάκη ότι οι ΄Ελληνες είναι ανάδελφοι. Ας εξετάσουμε, λοιπόν, τι συνέβη με τα Ορλωφικά. Με την ονομασία Ορλωφικά είναι γνωστή στην ιστορία η εξέγερση των Ελλήνων της Πελοποννήσου και της […]
Τελευταία γίνεται όλο και συχνότερα εσφαλμένη χρήση του επιρρήματος προφανώς υπό την έννοια του πιθανώς ή πιθανόν. Όμως το προφανώς σημαίνει κατά «προφανή τρόπο, χωρίς αμφιβολία» (π.χ. Ο Οδ. Ελύτης είναι προφανώς πολύ καλύτερος ποιητής παρά δοκιμιογράφος). Δευτερευόντως το προφανώς παίρνει την έννοια του «όπως φαίνεται», γεγονός που το κάνει να συγχέεται με το πιθανώς: Δεν φάνηκε ακόμη. Προφανώς θα του έτυχε κάτι έκτακτο στο δρόμο. Επί του προκειμένου παραδείγματος […]
Όταν μετά το φωνήεν –ω- ακολουθεί το φωνήεν –ι-, αυτό δεν παίρνει διαλυτικά, γιατί δεν υπάρχει δίφθογγος –ωι- και επομένως δεν υφίσταται κίνδυνος να διαβαστεί το –ωι- ως –ω-. Ως εκ τούτου προφέρουμε και γράφουμε εγω-ισμός, εγω-ιστής, εγω-ιστικός, ηρω-ισμός, ηρω-ικός ( αλλά δεν προφέρουμε ποτέ εγωσμός ή ηρωκός ούτε γράφουμε ποτέ εγωϊσμός ή ηρωϊσμός). Φοίβος Ι. Πιομπίνος piombinos.com
Οι αρχαιοπρεπείς επιρρηματικές λέξεις που λήγουν σε –ί και σε –εί και χρησιμοποιούνται σε λογιότερο ύφος, αποτελούν κατά κανόνα υπολείμματα αρχαίων οργανικών πτώσεων, που πέρασαν σε επιρρηματική χρήση, ή λέξεις που σχηματίστηκαν με το πρότυπο τέτοιων χρήσεων. Ως προς την ορθογραφία τους, λοιπόν, με –ί γράφονται πολλές λέξεις λήγουσες σε –τι (π.χ. αμαχητί, αμελλητί, ανεπιστρεπτί, ανωμοτί, ασκαρδαμυκτί, ασυζητητί, ατιμωρητί, αυτονυκτί, αψηλαφητί κ.λπ.), –στί (π.χ. απνευστί, νεωστί κ.λπ. […]
Ο Π. Α. Μιχελής στο βαθυστόχαστο, πολύ ουσιαστικό, σπουδαίο σύγγραμμά του υπό τον τίτλο Αισθητική θεώρηση της βυζαντινής τέχνης, Αθήναι 1978, σελ. 332, κάνει λόγο για το Υψηλό στην τέχνη και ειδικότερα στη βυζαντινή. Καταρχάς διαχωρίζει το Ωραίο από το Υψηλό. Το Ωραίο αφορά τη μορφή των έργων, ενώ το Υψηλό αφορά το περιεχόμενό τους, το βαθύτερο νόημά τους. Με το Ωραίο δίνεται στη μορφή ένα περιεχόμενο, ενώ με το […]
Μεθοδικά, σιωπηρά, ύπουλα έχει μπεί σε εφαρμογή σχέδιο απάλειψης του ιερού συμβόλου του σταυρού από τον καθημερινό βίο των Ελλήνων. Εδώ και χρόνια έχει ήδη απαλειφθεί από τα νέα διαβατήρια. Συγκεκριμένα σε αυτά, μεταξύ των διαφόρων υδατογραφημάτων που κοσμούν τις σελίδες τους, υπάρχουν δύο που εικονίζουν το μεν ένα την αγιορείτικη μονή της Σιμωνόπετρας, το δε άλλο το ναό της Αγίας Σοφίας στον Μυστρά. Στο υδατογράφημα και των εν λόγω […]
Εμείς οι ταλαίπωροι περίοικοι του γηπέδου του Παναθηναϊκού, που είχαμε για μερικά χρόνια ησυχάσει από την παντοειδή όχληση την οποία προξενεί η λειτουργία του γηπέδου, λόγω κατάργησής του, ξαναβρεθήκαμε από πέρσι στη δίνη των προβλημάτων που προκύπτουν από την επαναλειτουργία του. Πώς είναι δυνατόν να λειτουργεί ένα τέτοιας χωρητικότητας γήπεδο χωρίς χώρο στάθμευσης, και μάλιστα σε μία από τις κεντρικότερες λεωφόρους της Αθήνας; Πώς είναι δυνατόν να μην μπορούμε να […]
Η γλώσσα μας έχει κατακλυστεί τα τελευταία χρόνια από αγγλικές λέξεις, τις οποίες χρησιμοποιούν οι πάντες κατά κόρον, όπως είχε κατακλυστεί από τις γαλλικές κατά τα τέλη του 19ου και τις αρχές 20ού αιώνα. Είναι βέβαια κατανοητό όταν πρόκειται για νεολογισμούς από το χώρο της καλπάζουσας τεχνολογίας, στον οποίο υστερεί η χώρα μας. Το ζήτημα καταντάει ωστόσο ανεπίτρεπτο εφόσον υπάρχουν ωραιότατες αντίστοιχες ελληνικές λέξεις, τις οποίες άλλωστε […]
Η καλύτερη μεσημεριανο-απογευματινή παρέα με σύγχρονες ελληνικές επιτυχίες... με την Άννα-Μαρία Νικολαΐδου
close
