Blog

Εριστικός χαρακτηρίζεται όποιος προκαλεί εντάσεις και φιλονικίες, που συχνά καταλήγουν σε καβγάδες (π.χ. ο προϊστάμενός μου έχει μονίμως εριστική διάθεση / η πεθερά μου είναι εκ φύσεως εριστικό άτομο και αρπάζεται εύκολα). Το επίθετο ερειστικός είναι παράγωγο του ρήματος ερείδομαι (=στηρίζομαι) και ως τεχνικός όρος σημαίνει «υποστηρικτικός».   Φοίβος Ι. Πιομπίνος  piombinos.blogspot.gr

Τα τελευταία χρόνια, αυτή πάντοτε την εποχή, ολόκληρη η χώρα μας ασχολείται με τις Πανελλήνιες εξετάσεις, ζεί και πάλλεται με το ρυθμό τους. Καθ’ όσον είμαι σε θέση να γνωρίζω από την πάλαι ποτέ διαμονή μου στη Γερμανία και τη Γαλλία, σε καμιά ευρωπαϊκή χώρα δεν συμβαίνει αυτή η τρέλα που παρατηρείται στην Ελλάδα κατά την περίοδο των σχολικών εξετάσεων. Δεν είναι δυνατόν οι εξετάσεις να αποτελούν πρώτη είδηση μιας […]

Η αρχαία λέξη κόμμα προέρχεται από το ρήμα κόπτω (κόβω) και είναι πολυσήμαντη. Σημαίνει: 1. ΠΟΛ. την εκούσια ένωση φυσικών προσώπων προκειμένου να διαδραματίσει πολιτικό ρόλο στη λειτουργία του πολιτεύματος (π.χ. αγροτικό / εργατικό / κομμουνιστικό / σοσιαλιστικό / συντηρητικό / φιλελεύθερο κ.λπ. κόμμα) 2. ΓΛΩΣΣ. το συντακτικό σημείο στίξεως (,) που αντιστοιχεί σε μικρή παύση της φωνής και χρησιμοποιείται στον γραπτό λόγο για να χωρίζει προτάσεις ή τα μέλη […]

Στην ελληνική γλώσσα, όπως και σε πλείστες άλλες γλώσσες, η κατάληξη αρκετών επωνύμων δηλώνει τον τόπο καταγωγής εκείνου που φέρει το επώνυμο. ΄Ετσι λόγου χάριν τα οικογενειακά ονόματα που λήγουν σέ –ίδης (π.χ. Σεμερτζίδης, Καζαντζίδης κ.ά) ή –άδης (π.χ. Καστοριάδης) δηλώνουν καταγωγή ποντιακή και μικρασιατική. Τα επώνυμα σε –άκης (π.χ. Καζαντζάκης, Θεοδωράκης κ.ά.) δηλώνουν κρητική καταγωγή.Τα λήγοντα σε –άτος επώνυμα (π.χ. Ιακωβάτος, Λασκαράτος κ.ά.) δηλώνουν κεφαλλονίτικη καταγωγή. Τα λήγοντα σε […]

Πρόκειται για τρεις εντελώς ομόηχες λέξεις, με διαφορετική όμως ετυμολογική προέλευση και σημασία. Η αρχαία λέξη κόμη σημαίνει τα μαλλιά, τις τρίχες του κεφαλιού και μάλιστα τα περιποιημένα μαλλιά, και συνδέεται ετυμολογικά με το αρχαίο ρήμα κομώ που σημαίνει περιποιούμαι (πβ. γηροκομώ, βρεφοκομείο, μελισσοκόμος, νοσοκομείο, νοσοκόμος κ.ά.) και παράγωγό του είναι το ρήμα κομμώ που σημαίνει καλλωπίζω, περιποιούμα μαλλιά με περαιτέρω παράγωγα την κόμμωση, το κομμωτήριο, την κομμώτρια κ.ά. Σήμερα […]

Τα παραπάνω επίθετα ανήκουν σε ολιγάριθμη σειρά σύνθετων λέξεων που εμφανίζουν διπλή μορφή, αφού έχουν το ίδιο συνθετικό άλλοτε στην αρχή και άλλοτε στο τέλος τους (π.χ. Θεόφιλος – Φιλόθεος, Θεόδωρος – Δωρόθεος κ. ά.). ΄Οταν το συνθετικό φιλο- ή φιλό- ή φιλ- βρίσκεται στην αρχή μιας σύνθετης λέξης, δηλώνει αγάπη, προτίμηση, ροπή/ κλίση προς κάποιον ή κάτι (πβ. φιλόσοφος=αυτός που αγαπά τη σοφία, φιλαλήθης=αυτός που αγαπά την αλήθεια, φιλόθρησκος=αυτός […]

Το ρήμα περιμένω σημαίνει γενικά «βρίσκομαι σε κατάσταση αναμονής για συνάντηση ή απάντηση σε κάτι που έχει ήδη κανονιστεί ή ζητηθεί» (π.χ. περιμένω ένα ταξί να έρθει να με πάρει / περιμένω το αποτέλεσμα των ιατρικών εξετάσεών μου / με περιμένει πολλή δουλειά στο γραφείο / όλα τα περιμένει από τη γυναίκα του). Το ρήμα προσμένω σημαίνει το ίδιο, με έντονο ωστόσο το στοιχείο της επιθυμίας, της λαχτάρας (π.χ. η […]