Ορθογραφικά τινα (Δ’): οι ομόηχες λέξεις «μήτρα» και «μίτρα»

Η μήτρα είναι το κοίλο, μυώδες όργανο του γυναικείου γεννητικού συστήματος σε όλα τα θηλαστικά που έχει τον προορισμό να φιλοξενήσει το γονιμοποιημένο ωάριο μέχρι αυτό να αναπτυχθεί πλήρως. Μεταφορικά χρησιμοποιείται με την έννοια του λίκνου για να δηλωθεί ο χώρος, το περιβάλλον όπου διαμορφώνονται αρχές, ιδέες, πολιτισμοί κ.λπ., που αποκτούν στη συνέχεια μεγάλη διάδοση και ακτινοβολία: η αρχαία Ελλάδα υπήρξε η μήτρα, στην οποία κυοφορήθηκε ο δυτικός πολιτισμός. Με τη λέξη μήτρα, συνώνυμη των λέξεων καλούπι, εκμαγείο και φόρμα, ορίζουμε επίσης κάθε κοίλο εξάρτημα ορισμένου σχήματος, μέσα στο οποίο χύνονται διάφορες ύλες που λειώνουν εύκολα, για νά αποκτήσουν καθώς στερεοποιούνται το συγκεκριμένο σχήμα και τη μορφή του εν λόγω εξαρτήματος: έβγαζε πολλά αντίγραφα μικρογλυπτικής από την ίδια μήτρα.
Η λέξη μίτρα αναφέρεται στο χρυσοποίκιλτο κάλυμμα της κεφαλής, που φέρουν οι ορθόδοξοι επίσκοποι και αρχιεπίσκοποι κατά την τέλεση των λειτουργικών τους καθηκόντων.

Φοίβος Ι. Πιομπίνος   piombinos.blogspot.gr