Η «Πράξη Υποταγής»

     Το 1825 η Ελλάδα βρέθηκε πολιτικά και στρατιωτικά σε δυσμενέστατη φάση λόγω της εισβολής των αιγυπτιακών στρατευμάτων υπό τον Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο. Μπρος στον  τεράστιο  κίνδυνο που οι επαναστατημένοι ΄Ελληνες αντιμετώπιζαν, επιχειρούσαν απελπισμένα να προσελκύσουν μια ξένη Δύναμη προς ενίσχυσή τους. ΄Εφτασαν μάλιστα στο σημείο να γίνουν τόσο ικετευτικοί, ώστε η ηγεσία της Επανάστασης να προσφέρει ως αντάλλαγμα το αγαθό της ελευθερίας για το οποίο αγωνίζονταν. Η αγγλόφιλη Επιτροπή της Ζακύνθου που απαρτιζόταν από τους: Ρώμα, Π. Στεφάνου και Κ. Δραγώνα πήρε την πρωτοβουλία αιτήσεως της αγγλικής προστασίας εκ μέρους του ελληνικού έθνους. Οι αγγλόφιλοι κύκλοι του ελλαδικού χώρου με κυριότερο εκπρόσωπό τους τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο και με τις ψήφους σύσσωμου του Βουλευτικού και του Εκτελεστικού παρέδωσαν τις τύχες της χώρας στην κυριαρχία της Μεγάλης Βρετανίας υπό τον τότε πρωθυπουργό Γεώργιο Κάννινγκ (George Kanning, 1770-1827).    Η ταπεινωτική, κατάπτιστη «Πράξη Υποταγής» («Act of Submission») υπογράφηκε τελικά στις 24 Ιουλίου 1825. Την «Πράξη» αυτή είχε προϋπογράψει όλη η τότε στρατιωτική, πολιτική και θρησκευτική ηγεσία: ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (1770-1843), ο  Ανδρέας Μιαούλης (1769-1835), ο Ανδρέας Ζαϊμης, (1791-1840), ο Κ. Δεληγιάννης (1780-1862) και ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου και ΄Αρτης Πορφύριος. Η εν λόγω έκκληση προστασίας προς την Αγγλία θεωρήθηκε από τους ιστορικούς πράξη υποτέλειας, παραχώρησης των πολιτικών και ατομικών ελευθεριών των Ελλήνων αποκλειστικά στο έλεος της αγγλικής κυβέρνησης. Στην «Πράξη Υποταγής» αναφέρεται μεταξύ άλλων πως «η Ελλάς δια της παρούσης δημοσίας πράξεως προσδιορίζει, αποφασίζει, θεσπίζει και βούλεται του επομένου Νόμου: 1ον το Ελληνικόν έθνος δυνάμει της παρούσης πράξεως θέτει εκουσίως την ιεράν παρακαταθήκην της ιδίας αυτού ελευθερίας και εθνικής ανεξαρτησίας  και της πολιτικής αυτού υπάρξεως υπό την μοναδικήν υπεράσπισιν της Α.Μ. του Γεωργίου Δ΄…» Οι ΄Αγγλοι δεν έδειξαν ωστόσο τον αναμενόμενο ενθουσιασμό, αφού ο υπουργός Εξωτερικών υποστήριξε  ενώπιον  τω ελλήνων αντιπροσώπων   ότι τόσο οι συνθήκες μεταξύ της Αγγλίας και της Οθωμανικής αυτοκρατορίας όσο και τα συμφέροντα -οικονομικά και πολιτικά- της χώρας του στην περιοχή δεν του επιτρέπουν να παραβιάσει την ουδετερότητα και να συμπαραταχθεί με το μέρος των Ελλήνων. ΄Ετσι, ενώ μόνοι μας επιζητήσαμε την εθνική μας υποτέλεια, παραχωρώντας στην Αγγλία την κρατική ελευθερία μας, δεν επιτύχαμε την εκ μέρους της ανάλογη συμπαράσταση. Η εθελοδουλεία και το πνεύμα υποταγής στους «πεπολιτισμένους», «εξευγενισμένους» Ευρωπαίους είχε ολοκληρωθεί. Με την «Πράξη» αυτή, θαρρείς και οι ΄Ελληνες ομολόγησαν πια πως προτιμούσαν   την ευρωπαϊκή κυριαρχία από την οθωμανική υποταγή, με άλλα λόγια τη δυτική τιάρα από το τουρκικό φέσι, αντιστρέφοντας έτσι τη γνωστή φράση του Λουκά Νοταρά (1402-1453) όταν εμπρός στην επερχόμενη τουρκική άλωση είπε: «Κρειττότερόν εστιν ιδέναι εν μέση τη πόλει φακιόλιον βασιλεύον Τούρκων ή καλύπτραν λατινικήν».

      Φοίβος Ι. Πιομπίνος    piombinos.com