Σκόρπιες σκέψεις γύρω από την τέχνη (Α’)

Η γνήσια τέχνη εξηγεί το ανεξήγητο, εκφράζει το άφατο, δείχνει το αφανές, σημαίνει το απόκρυφο.

Η τέχνη είναι ιερή, αλλιώς δεν είναι. Όλα τ’ άλλα αποτελούν απλώς «καλλιτεχνική» έκφραση, περισσότερο ή λιγότερο επιτυχημένη.

Κάθε είδος τέχνης είναι αδιάσπαστα συνδεδεμένο με το υλικό που την υπηρετεί, όπως η ψυχή με το σώμα.

Η τέχνη είναι το φίλτρο του Παγκόσμιου Αιθερικού.

Η τέχνη δεν έχει ως σκοπό απλώς και μόνο να συγκινήσει τον θεατή, αλλά να τον ψυχαγωγήσει υπό την κυριολεκτική έννοια της λέξης «ψυχαγωγία», να τον αναπλάσει, να τον διδάξει, να τον βοηθήσει να υπερβεί την  πραγματικότητα για να ανεύρει την Αλήθεια και κυρίως να αντιμετωπίσει τον υπαρξιακό τρόμο που τού προκαλεί ο αναπόφευκτος Θάνατος.

Δεν χρειάζεται η τέχνη να είναι απροκάλυπτα πολιτική ή στρατευμένη. Ό,τι και να  κάνει ένας καλλιτέχνης, αλλά και ο οποιοσδήποτε κοινός άνθρωπος αναπνέοντας και μόνο, πολιτική πράξη είναι. Έτσι κι αλλιώς η τέχνη είναι ένας προβληματισμός περί της Ζωής –ή έτσι πρέπει τουλάχιστον να είναι. Άλλωστε κατάφαση στη Ζωή είναι η όποια καλλιτεχνική δημιουργία, αφού πώς αλλιώς να καταπολεμήσει ο άνθρωπος το φόβο του Θανάτου που τον διακατέχει; Τεκνοποιώντας ή φυτεύοντας δέντρα ή δημιουργώντας, όπως έλεγε ο πατέρας μου. Τέχνη και Ζωή είναι έννοιες συγγενείς. Ποιος, αλήθεια, έχει πει το πολύ εύστοχο ότι «η τέχνη είναι η υψηλότερη μορφή ελπίδας;»

Η αισθητική είναι ένα αναπόσπαστο δεμένο με την τέχνη στοιχείο, πλην όμως δευτερεύον, όπως άλλωστε και η δεξιοτεχνία, η τεχνική εν γένει. Το τι είναι σημαντικό στην τέχνη δεν καθορίζεται από τα στοιχεία αυτά. Πρωταρχικό στοιχείο της είναι η πνευματικότητα που τη διαπνέει μέσα στο πλαίσιο βέβαια της αισθητικής. Ειδάλλως και η υψηλή κομμωτική ή μαγειρική θα ήταν Τέχνη, όσο κι αν αυτές θέλουν να αυτοχαρακτηρίζονται ως τέτοιες, έστω κι αν εκδηλώνονται με αισθητικό τρόπο.

Ύψιστη άσκηση αποτελεί η ενασχόληση με οποιαδήποτε μορφή τέχνης, γι’ αυτό απαιτεί από τον καλλιτέχνη την ολοκληρωτική αφοσίωση, αφιέρωσή του σ’ αυτήν, απαιτεί άμετρο, χωρίς όρους, δόσιμο, σκληρή πειθαρχία, επίμονη και επίπονη μέχρι εξαντλήσεως καθημερινή εξάσκηση, ασκητικό βίο. Η τέχνη είναι σαν ζηλόφθονη και απαιτητική αγαπητικιά.

Φοίβος Ι. Πιομπίνος    piombinos.com