Δεν χωράει καμία αμφιβολία ότι ο θεσμός του δημοψηφίσματος είναι το καλύτερο μέσον έκφρασης της θέλησης ενός λαού πάνω σε κάποιο θέμα που αντιμετωπίζει μια κοινωνία στο πλαίσιο ενός δημοκρατικού πολιτεύματος, που κι αυτό δεν είναι βέβαια τέλειο αλλά εντούτοις το καλύτερο δυνατό. Η Ελβετία, μια μικρή χώρα των ΄Αλπεων, είναι πρωτοπόρα στη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων, ακόμα για του ψύλλου το πήδημα για τη νοοτροπία της υπόλοιπης ανθρωπότητας. Σύνηθες είναι στην […]
Ο κόσμος στον οποίο ζούμε είναι ψευδαισθητικός, απατηλός, παραπλανητικός όπως άλλωστε και ο κόσμος των ονείρων. Είναι ο κόσμος της πραγματικότητας, όχι όμως της αλήθειας, αφού άλλο είναι η πραγματικότητα, κι άλλο η Αλήθεια. Επομένως ζωές παράλληλες είναι η ζωή κατά τον ύπνο και η ζωή κατά τον ξύπνιο. Την ώρα που ονειρευόμαστε, νομίζουμε, ή μάλλον έχουμε τη βεβαιότητα, πως ζούμε πραγματικά, αφού πονάμε, υποφέρουμε, κλαίμε, γελάμε, φοβόμαστε, αγωνιούμε, ερωτευόμαστε […]
Το επίθετο φιλάρεσκος χαρακτηρίζει κάποιον που επιθυμεί και επομένως προσπαθεί να αρέσει παντοιοτρόπως στους άλλους, να φαίνεται ωραίος και ελκυστικός (η κόρη μου αναδείχθηκε με τα χρόνια σε πολύ φιλάρεσκη κοπέλα). Το επίθετο αυτάρεσκος χαρακτηρίζει εκείνον που αντλεί ευχαρίστηση από τον εαυτό του, που ικανοποιείται αυτοθαυμαζόμενος (η χροιά της φωνής του πρόδιδε έναν αυτάρεσκο δανδή). Νάρκισσος (και ναρκισσευόμενος, ναρκισσιστής) είναι κάποιος που έχει την τάση του αυτάρεσκου σε υπερβολικό, σε παθολογικό βαθμό. […]
Διάβασα στην εφημερίδα Η Καθημερινή τα εξής: «Τι θα είχε συμβεί αν ο βασιλιάς Παύλος δεν είχε προσβληθεί από μια επιθετική μορφή καρκίνου στο στομάχι και δεν πέθαινε πρόωρα πριν από πενήντα ακριβώς χρόνια; Αυτή η συναρπαστική υπόθεση πλανάται πάνω από την ιστορική βιογραφία “Παύλος, ένας ασυνήθιστος βασιλιάς”». Καταρχάς η ιστορία δεν γράφεται με υποθέσεις, ούτε η εικοτολογία αποτελεί στοιχείο της. Ο καθένας είναι ελεύθερος να διατυπώνει οποιαδήποτε εικασία τού […]
Η λέξη νήψη προέρχεται από το αρχαίο ρήμα νήφω (= είμαι νηφάλιος, εγκρατής, απέχω από οινοποσία) και δηλώνει: 1. την κατάσταση εκείνη πνευματικής εγρήγορσης, που σχετίζεται με τη νηφαλιότητα και τη σωφροσύνη 2. την ανάκτηση των δυνάμεων μετά από ασθένεια, την ανάρρωση. Από το νήφω προκύπτει το επίθετο νηπτικός, που χρησιμοποιείται για το χαρακτηρισμό της μυστικής εκείνης στάσης της ορθόδοξης θεολογίας που καλείται νηπτική θεολογία, καθώς και των μοναχών και […]
Το επίθετο ελλιπής δεν πρέπει να συγχέεται ως προς την ορθογράφησή του με το επίθετο ελλειπτικός. ΄Αλλωστε είναι τελείως διαφορετικά τόσο στη σημασία τους όσο και στην παραγωγή τους. Το επίθετο ελλιπής χαρακτηρίζει εκείνον που παρουσιάζει ελλείψεις, εκείνον που υστερεί και κατ’ επέκταση τον ανεπαρκή, τον ατελή, καθώς επίσης εκείνον που παρουσιάζει ασυνέχεια. Το επίθετο ελλειπτικός χαρακτηρίζει αυτό που παρουσιάζει ελλείψεις κυρίως στο χώρο της γραμματικής (π.χ. ελλειπτικό ρήμα, ελλειπτική […]
Το ζήτημα της Ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου με την Ελλάδα το έθεσε ο Ιωάννης Μεταξάς (1871-1941) στους ΄Αγγλους το 1940. Η εξωτερική πολιτική του απέβλεπε στην Ενσωμάτωση, και η Ενσωμάτωση απετέλεσε τον στρατηγικό του στόχο, όταν οι Ιταλοί επετέθηκαν στην Ελλάδα την 28η Οκτωβρίου 1940.Τούτο προκύπτει άλλωστε από τη συνέντευξη τύπου που έδωσε ο Μεταξάς προς τους ιδιοκτήτες και αρχισυντάκτες του αθηναϊκού Τύπου την 30η Οκτωβρίου 1940 και σώζεται στο Ημερολόγιό […]
Θα ασχοληθούμε με κάποια συνήθη ορθογραφικά λάθη, τα οποία ωστόσο δεν εκλαμβάνονται ως τέτοια. Μπορεί η λατρεία να γράφεται με –ει-, όμως η ειδωλολατρία γράφεται με –ι-. Και τούτο επειδή η σύνθετη λέξη ειδωλολατρία δεν παράγεται από το είδωλο+λατρεία, αλλά είναι παρασύνθετο παράγωγο της σύνθετης λέξης ειδωλολάτρης, οπότε γράφεται όπως όλα τα λήγοντα εις –ια: όπως π.χ. κακός – κακία. Η λέξη λατρεία γράφεται με –ει- ως παράγωγο του ρήματος […]
Η λέξη ακριτοέπεια προέρχεται ετυμολογικά από το άκριτος + -έπεια < αρχ. έπος=λόγος και δηλώνει την απερίσκεπτη, τη χωρίς μέτρο ομιλία. Η λέξη ακριτομυθία δηλώνει κι αυτή την ασυνάρτητη και απερίσκεπτη ομιλία, αλλά περισσότερο σημαίνει την κοινολόγηση μυστικού εξαιτίας επιπολαιότητας ή ακρισίας, την αδυναμία κάποιου να κρατήσει ένα μυστικό: η υποβολή υποψηφιότητας εκ μέρους του για τις δημοτικές εκλογές γνωστοποιήθηκε πολύ πριν από την επίσημη ανακοίνωσή της λόγω της ακριτομυθίας […]
Εκπομπή λόγου και τέχνης με την Μαρία Παπαϊωάννου
close
