Foivos

337 Αποτελέσματα / Σελίδα 25 από 38

Background

Κείμενα

Ορθογραφικά (ΙΗ’): τα ομόηχα ρήματα «κλείνω» και «κλίνω»

Το ρήμα κλείνω προέρχεται από το αρχαίο κλείω. ΄Οπως συμβαίνει και με άλλα ρήματα (λ.χ. δίνω - δίδω, λύνω – λύω, στέλνω – στέλλω κ.λπ.), τα περισσότερα σύνθετα διατηρούν τον αρχικό τύπο του ρήματος (λ.χ. καταδίδω αντί του καταδίνω, παραλύω αντί του παραλύνω, καταστέλλω αντί του καταστέλνω), έτσι και επί του προκειμένου, το κλείω εμφανίζεται στα σύνθετα (λ.χ. απο-κλείω, εγ-κλείω, εμ-περι-κλείω, περι-κλείω, εσω-κλείω), και όχι στον νεότερο τύπο κλείνω, από […]

today2 Αυγούστου, 2013

Κείμενα

Ορθογραφικά (ΙΖ’): τα ομόηχα επίθετα «κενός» και «καινός»

Το επίθετο κενός είναι συνώνυμο του επιθέτου άδειος και υποδηλώνει εκείνον που δεν περιέχει τίποτα (π.χ. οικονομίες βρήκε κενό το κουτί όπου έκρυβε τις οικονομίες του). Εξάλλου σημαίνει αυτόν που δεν έχει καταληφθεί (π.χ. υπάρχει ακόμα ένα κενό δωμάτιο στο ξενοδοχείο), δεν έχει συμπληρωθεί (π.χ. τόσους μήνες μετά το θάνατο του δεσπότη, η μητροπολιτική έδρα των Ιωαννίνων παραμένει κενή), καθώς και εκείνον που στερείται ουσιαστικού περιεχομένου και νοήματος (π.χ. κενές […]

today2 Αυγούστου, 2013 1

Κείμενα

Γλωσσικά τινα (99): τα συνώνυμα του ρήματος «λυπάμαι»

Το λυπάμαι ως αμετάβατο ρήμα σημαίνει «αισθάνομαι λύπη για κάποιον/κάτι», ενώ ως μεταβατικό ρήμα που χρησιμοποιείται ιδίως σε επικλήσεις/παρακλήσεις του τύπου λυπήσου με / λυπηθείτε μας / τον λυπήθηκα πολύ σημαίνει «συμπαρίσταμαι σε κάποιον από λύπη με τη διάθεση να ανακουφίσω τον πόνο του». Με τη μεταβατική σημασία του ρήματος λυπάμαι χρησιμοποιούνται και τα ρήματα σπλαχνίζομαι (π.χ. τον σπλαχνίστηκε ο δικαστής) και σπανιότερα η λόγια μορφή του ευσπλαχνίζομαι, δηλαδή δηλώνουν […]

today2 Αυγούστου, 2013 2

Φοίβος Πιομπίνος

Περί των Πανελληνίων εξετάσεων

Τα τελευταία χρόνια, αυτή πάντοτε την εποχή, ολόκληρη η χώρα μας ασχολείται με τις Πανελλήνιες εξετάσεις, ζεί και πάλλεται με το ρυθμό τους. Καθ’ όσον είμαι σε θέση να γνωρίζω από την πάλαι ποτέ διαμονή μου στη Γερμανία και τη Γαλλία, σε καμιά ευρωπαϊκή χώρα δεν συμβαίνει αυτή η τρέλα που παρατηρείται στην Ελλάδα κατά την περίοδο των σχολικών εξετάσεων. Δεν είναι δυνατόν οι εξετάσεις να αποτελούν πρώτη είδηση μιας […]

today2 Αυγούστου, 2013

Φοίβος Πιομπίνος

Ορθογραφικά (ΙΣΤ’): οι ομόηχες λέξεις «κόμμα» και «κώμα»

Η αρχαία λέξη κόμμα προέρχεται από το ρήμα κόπτω (κόβω) και είναι πολυσήμαντη. Σημαίνει: 1. ΠΟΛ. την εκούσια ένωση φυσικών προσώπων προκειμένου να διαδραματίσει πολιτικό ρόλο στη λειτουργία του πολιτεύματος (π.χ. αγροτικό / εργατικό / κομμουνιστικό / σοσιαλιστικό / συντηρητικό / φιλελεύθερο κ.λπ. κόμμα) 2. ΓΛΩΣΣ. το συντακτικό σημείο στίξεως (,) που αντιστοιχεί σε μικρή παύση της φωνής και χρησιμοποιείται στον γραπτό λόγο για να χωρίζει προτάσεις ή τα μέλη […]

today2 Αυγούστου, 2013

Φοίβος Πιομπίνος

Γλωσσικά τινα (98): περί του δηλωτικού του τόπου καταγωγής

Στην ελληνική γλώσσα, όπως και σε πλείστες άλλες γλώσσες, η κατάληξη αρκετών επωνύμων δηλώνει τον τόπο καταγωγής εκείνου που φέρει το επώνυμο. ΄Ετσι λόγου χάριν τα οικογενειακά ονόματα που λήγουν σέ –ίδης (π.χ. Σεμερτζίδης, Καζαντζίδης κ.ά) ή –άδης (π.χ. Καστοριάδης) δηλώνουν καταγωγή ποντιακή και μικρασιατική. Τα επώνυμα σε –άκης (π.χ. Καζαντζάκης, Θεοδωράκης κ.ά.) δηλώνουν κρητική καταγωγή.Τα λήγοντα σε –άτος επώνυμα (π.χ. Ιακωβάτος, Λασκαράτος κ.ά.) δηλώνουν κεφαλλονίτικη καταγωγή. Τα λήγοντα σε […]

today2 Αυγούστου, 2013

Φοίβος Πιομπίνος

Ορθογραφικά (ΙΕ’): οι ομόηχες λέξεις «κόμη», «κώμη» και «κόμμι»

Πρόκειται για τρεις εντελώς ομόηχες λέξεις, με διαφορετική όμως ετυμολογική προέλευση και σημασία. Η αρχαία λέξη κόμη σημαίνει τα μαλλιά, τις τρίχες του κεφαλιού και μάλιστα τα περιποιημένα μαλλιά, και συνδέεται ετυμολογικά με το αρχαίο ρήμα κομώ που σημαίνει περιποιούμαι (πβ. γηροκομώ, βρεφοκομείο, μελισσοκόμος, νοσοκομείο, νοσοκόμος κ.ά.) και παράγωγό του είναι το ρήμα κομμώ που σημαίνει καλλωπίζω, περιποιούμα μαλλιά με περαιτέρω παράγωγα την κόμμωση, το κομμωτήριο, την κομμώτρια κ.ά. Σήμερα […]

today2 Αυγούστου, 2013

Φοίβος Πιομπίνος

Γλωσσικά τινα (97): φιλόζωος ή ζωόφιλος;

Τα παραπάνω επίθετα ανήκουν σε ολιγάριθμη σειρά σύνθετων λέξεων που εμφανίζουν διπλή μορφή, αφού έχουν το ίδιο συνθετικό άλλοτε στην αρχή και άλλοτε στο τέλος τους (π.χ. Θεόφιλος – Φιλόθεος, Θεόδωρος – Δωρόθεος κ. ά.). ΄Οταν το συνθετικό φιλο- ή φιλό- ή φιλ- βρίσκεται στην αρχή μιας σύνθετης λέξης, δηλώνει αγάπη, προτίμηση, ροπή/ κλίση προς κάποιον ή κάτι (πβ. φιλόσοφος=αυτός που αγαπά τη σοφία, φιλαλήθης=αυτός που αγαπά την αλήθεια, φιλόθρησκος=αυτός […]

today2 Αυγούστου, 2013 2

Φοίβος Πιομπίνος

Γλωσσικά τινα (96): η σημασία των λέξεων «περιμένω», «αναμένω» και «προσμένω»

Το ρήμα περιμένω σημαίνει γενικά «βρίσκομαι σε κατάσταση αναμονής για συνάντηση ή απάντηση σε κάτι που έχει ήδη κανονιστεί ή ζητηθεί» (π.χ. περιμένω ένα ταξί να έρθει να με πάρει / περιμένω το αποτέλεσμα των ιατρικών εξετάσεών μου / με περιμένει πολλή δουλειά στο γραφείο / όλα τα περιμένει από τη γυναίκα του). Το ρήμα προσμένω σημαίνει το ίδιο, με έντονο ωστόσο το στοιχείο της επιθυμίας, της λαχτάρας (π.χ. η […]

today2 Αυγούστου, 2013

[wpens_easy_newsletter firstname="no" lastname="no" button_text="Εγγραφή"]

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

0%