Foivos

         Οι αρχαιοπρεπείς επιρρηματικές λέξεις που λήγουν σε –ί και σε –εί και χρησιμοποιούνται σε λογιότερο ύφος, αποτελούν κατά κανόνα υπολείμματα αρχαίων οργανικών πτώσεων, που πέρασαν σε επιρρηματική χρήση, ή λέξεις που σχηματίστηκαν με το πρότυπο τέτοιων χρήσεων. Ως προς την ορθογραφία τους, λοιπόν, με –ί γράφονται πολλές λέξεις λήγουσες σε –τι (π.χ. αμαχητί, αμελλητί, ανεπιστρεπτί, ανωμοτί, ασκαρδαμυκτί, ασυζητητί, ατιμωρητί, αυτονυκτί, αψηλαφητί  κ.λπ.),  –στί (π.χ. απνευστί,   νεωστί  κ.λπ. […]

Μεθοδικά, σιωπηρά, ύπουλα έχει μπεί σε εφαρμογή σχέδιο απάλειψης του ιερού συμβόλου του σταυρού από τον καθημερινό βίο των Ελλήνων. Εδώ και χρόνια έχει ήδη απαλειφθεί από τα νέα διαβατήρια. Συγκεκριμένα σε αυτά, μεταξύ των διαφόρων υδατογραφημάτων που κοσμούν τις σελίδες τους, υπάρχουν δύο που εικονίζουν το μεν ένα την αγιορείτικη μονή της Σιμωνόπετρας, το δε άλλο το ναό της Αγίας Σοφίας στον Μυστρά. Στο υδατογράφημα και των εν λόγω […]

Εμείς οι ταλαίπωροι περίοικοι του γηπέδου του Παναθηναϊκού, που είχαμε για μερικά χρόνια ησυχάσει από την παντοειδή όχληση  την οποία προξενεί η λειτουργία του γηπέδου, λόγω κατάργησής του, ξαναβρεθήκαμε από πέρσι στη δίνη των προβλημάτων  που  προκύπτουν από την επαναλειτουργία του. Πώς είναι δυνατόν να λειτουργεί ένα τέτοιας χωρητικότητας γήπεδο χωρίς χώρο στάθμευσης, και μάλιστα σε μία από τις κεντρικότερες λεωφόρους της Αθήνας; Πώς είναι δυνατόν να μην μπορούμε να […]

        Η γλώσσα μας έχει κατακλυστεί τα τελευταία χρόνια από αγγλικές λέξεις, τις οποίες χρησιμοποιούν οι πάντες κατά κόρον, όπως είχε κατακλυστεί από τις γαλλικές κατά τα τέλη του 19ου και τις αρχές 20ού αιώνα. Είναι βέβαια κατανοητό όταν πρόκειται για νεολογισμούς από το χώρο της καλπάζουσας τεχνολογίας, στον οποίο υστερεί η χώρα μας. Το ζήτημα καταντάει ωστόσο ανεπίτρεπτο εφόσον υπάρχουν ωραιότατες αντίστοιχες ελληνικές λέξεις, τις οποίες άλλωστε […]

Σε συνέχεια της λακωνικότατης απάντησης του κ. Νίκου Δήμου σε προηγούμενη επιστολή μου, έρχομαι να τοποθετηθώ στα λεγόμενά του ότι σέβεται απόλυτα την κάθε πίστη, αλλά δεν βλέπει γιατί ως φορολογούμενος πολίτης πρέπει να πληρώνει γι’ αυτή. Γιατί απλούστατα είναι ζήτημα κοινωνικής συνείδησης, απαντώ εγώ.  Για τον ίδιο λόγο που κάποιος, αν και  άτεκνος, πληρώνει ως φορολογούμενος για τα κρατικά νηπιαγωγεία και σχολεία. Για τον ίδιο λόγο που ένας εργάτης […]

Η διαφορά στη σημασία των ρημάτων αξιοποιώ και εκμεταλλεύομαι έγκειται στη χροιά του περιεχομένου τους. Το ρήμα αξιοποιώ έχει θετικό περιεχόμενο. Δηλώνει ανιδιοτελή ωφέλεια προερχόμενη από την καλή χρήση προσφερόμενων δυνατοτήτων όπως π.χ.: Αξιοποιεί όλους τους έμπειρους συνεργάτες του (αντίθετο το Εκμεταλλεύεται όλους τους έμπειρους συνεργάτες του) / Να αξιοποιείς τους υφισταμένους σου χωρίς να τους εκμεταλλεύεσαι. / Αξιοποιώ με τον καλύτερο τρόπο τις ευκαιρίες που μού παρουσιάζονται, αλλά δεν […]

Οι δύο παραπάνω ρηματικοί τύποι , αν και σχεδόν ομόηχοι, διαφέρουν εννοιολογικά. Το συνίσταται σημαίνει (ανάλογα με την πρόθεση, με την οποία συντάσσεται: 1) με την πρόθεση από=«αποτελείται» (π.χ "Η ανθρώπινη κωμωδία" του Μπαλζάκ συνίσταται από πληθώρα μυθιστορημάτων) και 2) με την πρόθεση σε=«έγκειται», «βρίσκεται», «υπάρχει» (π.χ. Η συνεισφορά του Κράτους συνίσταται στην εύρεση των αναγκαίων πιστώσεων για τη συνέχιση των δημοσίων έργων). Το συνιστάται σημαίνει «προτείνεται», «δίνεται η συμβουλή», «γίνεται […]

Ανάμεσα στις απερίγραπτες ανοησίες -μπουρδολογίες τις ονόμαζε η γιαγιά μου- που ακούμε τα τελευταία χρόνια από διάφορους ημεδαπούς ψευδοδιανοούμενους, ακούστηκε και το ανεπανάληπτο ότι δεν πρέπει να ελεεινολογούμε μονάχα τους καημένους τους Ρωμιούς επειδή αποτελούσαν μειονότητα μέσα στην τεράστια Οθωμανική Αυτοκρατορία, αλλά και τους Τούρκους που κι αυτοί οι καημένοι αποτελούσαν μειονότητα. Σαν να λέμε δηλαδή πως οι ΄Αγγλοι ήταν προς λύπηση στα χρόνια της κραταιάς Βρετανικής Αυτοκρατορίας αφού κι […]

Ανέκαθεν ο ρόλος της Ορθόδοξης Εκκλησίας, η στόχευσή της ήταν πνευματικός, ενώ της Λατινικής Εκκλησία ήταν πιο κοινωνικός. Γι’ αυτό στους κόλπους της Ορθοδοξίας δεν υπήρξαν ποτέ μοναστικά τάγματα, τα οποία άνθησαν στους κόλπους του Καθολικισμού. Πιο συγκεκριμένα, κατά τον 13ο αιώνα ιδρύθηκαν στη Δύση από τον Φραγκίσκο και τον Δομίνικο δύο νέες μοναχικές αδελφότητες, των Φραγκισκανών και των Δομινικανών, που ονομάστηκαν τάγματα (ordines religiosi). Τότε, οι μέχρι της εποχής […]