Ανοησίας το ανάγνωσμα

      Τελευταία έχω πάμπολλες φορές απογοητευθεί από την ανάγνωση διαφόρων σπουδαιοφανών συγγραμμάτων σημαντικότατων στοχαστών, που τα βρίσκω παντελώς παιδαριώδη και υπερεκτιμημένα από διανοουμένους που δεν τολμούν να αμφισβητήσουν την εγκυρότητα τους. Για παράδειγμα θα αναφερθώ στον γνωστότατο δοκίμιο του Φρειδερίκου Νίτσε (Friedrich Nietsche, 1844-1900) Ο Αντίχριστος. Ανάθεμα κατά του Χριστιανισμού, σε εξαίρετη μετάφραση του Βαγγέλη Δουβαλέρη και ωραιότατη έκδοδη του οίκου Gutenberg, Αθήνα 2014, σελ. 283. ‘Εμεινα κατάπληκτος από την παντελή αδυναμία του θεωρούμενου μεγάλου φιλοσόφου να διαχωρίσει τον Χριστό και τη διδασκαλία Του, τη χριστική δηλαδή διδασκαλία, αφενός από τον Χριστιανισμό ως δόγμα και θεολογία,  και αφετέρου  από τη χριστιανική θρησκεία ως θεσμό και εξουσία, κάτι που ακόμα κι ένας μαθητής της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι σε θέση να το κάνει. ΄Εχω βαρεθεί να επαναλαμβάνω το αυτονόητο, ότι ο Χριστός δεν υπήρξε ποτέ χριστιανός, όπως άλλωστε ούτε κι ο Βούδας  υπήρξε βουδιστής.  Ο Χριστός ελάχιστη σχέση έχει, για να μήν πω καμία, με το τερατώδες θεολογικό οικοδόμημα που ανέγειρε ανά τους αιώνες το Βατικανό και ό,τι προβάλλει ως διδαχή Του, που αποτελεί τήν πλανερή αντιστροφή Της.

Τις σκέψεις μου αυτές  ήρθε να ενισχύσει μια από τις πολλές «πνευματώδεις» ρήσεις του Ουμπέρτο ΄Εκο (Umberto Eco, 1932-2016), ο οποίος από πιστός ρωμαιοκαθολικός  κατέληξε  ελευθερόφρων.  Η εν λόγω ρήση, την οποία παρουσίασε με θαυμασμό γνωστός επιφυλλιδογράφος της εφημερίδας Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ,  έχει ως εξής: «Η πρώτη αρετή ενός έντιμου ανθρώπου είναι η περιφρόνηση για τη θρησκεία, που μάς θέλει να φοβόμαστε το πιο φυσικό πράγμα στον κόσμο, τον θάνατο…»  Χαίρε βάθος αμέτρητο  ανοησίας του γνωστότατου ιταλού διανοητή! Καταρχάς καμία θρησκεία δεν τρόμαξε ποτέ και δεν τρομάζει τον άνθρωπο με τον θάνατο, αλλά με την μετά τον θάνατο κατάληξη της ανθρώπινης ψυχής, με το τι την περιμένει στο επέκεινα. Ο ΄Εκο θέλει, ως φαίνεται, να αγνοεί ότι το μέγα μυστήριο του  θανάτου, ο παρεπόμενος φόβος του και η ανάγκη αντιμετώπισής του είναι η αφετηρία του θρησκεύεσθαι στον άνθρωπο. Στο φόβο του θανάτου και  στην   ανάγκη υπέρβασής του οφείλονται τα πάντα: οι τέχνες, η θρησκεία, η αναπαραγωγή του είδους, οι επιστήμες και κάθε ανθρώπινο μεγαλούργημα. Μόνον όταν ο άνθρωπος ερωτεύεται βαθιά, ξεχνά συνήθως τον θάνατο και τον Θεό και κάθε μεταφυσική, υπαρξιακή αγωνία εκτοπίζεται προσωρινά στο περιθώριο  και το μόνο που τον απασχολεί είναι το ερώμενο πρόσωπο. ΄Αλλωστε η ορθόδοξη τουλάχιστον Εκκλησία “δεν χρησιμοποιεί το φόβο ως ποιμαντικό εργαλείο, ούτε θέλει από φόβο να πορεύεται ο άνθρωπος προς τον Θεό και να οικοδομεί μια εξ ανάγκης σχέση μαζί Του”. Αφορμή ανησυχίας, όχι αγωνίας, για τον κάθε άνθρωπο πρέπει να αποτελεί μόνο η θεία Δίκη, από την οποία δεν ξεφεύγει κανείς, το πώς δηλαδή θα σταθεί ενώπιον του ακριβοδίκαιου Κριτή για να δώσει ή μη “την καλήν απολογίαν, την επί του φοβερού βήματός Του.

Φοίβος Ι. Πιομπίνος  piombinos.com