Γλωσσικά τινα (ΣΠΔ’): τα αριθμητικά επίθετα «τριάμισι» και «τρεισήμισι»

΄Ολο και συχνότερα γίνεται εσφαλμένη χρήση, σχεδόν από όλους  μας, των αριθμητικών επιθέτων «τριάμισι» και «τρεισήμισι». Κι όμως είναι πολύ εύκολος ο κανόνας ορθής χρήσης τους.

΄Οταν το αριθμούμενο ποσόν είναι ουδέτερο, τότε εύλογο είναι και το επίθετο να είναι βέβαια ουδέτερο, δηλαδή τριάμισι. ΄Ετσι κάνουμε λόγο για: τριάμισι βήματα,  τριάμισι γραμμάρια, τριάμισι δισεκατομμύρια, τριάμισι εκατομμύρια, τριάμισι εκατοστά, τριάμισι εκτάρια, τριάμισι κιλά, τριάμισι λίτρα, τριάμισι μέτρα, τριάμισι μίλια, τριάμισι στρέμματα, τριάμισι φράγκα, τριάμισι χιλιάρικα, τριάμισι χιλιόμετρα, τριάμισι χιλιοστά, τριάμισι χρόνια και ούτω καθεξής.

‘ Οταν όμως το αριθμούμενο ποσόν είναι γένους είτε αρσενικού είτε θηλυκού, τότε  το αριθμητικό γίνεται τρεισήμισι. ΄Ετσι κάνουμε λόγο για: 1) τρεισήμισι αιώνες, τρεισήμισι μήνες, τρεισήμισι πόντους, τρεισήμισι τόνους και 2) τρεισήμισι εβδομάδες, τρεισήμισι ημέρες, τρεισήμισι κουταλιές, τρεισήμισι μεραρχίες, τρεισήμισι οκάδες, τρεισήμισι ώρες και ούτω καθεξής.

Η ίδια διαδικασία ακολουθείται και για τα μισά του τέσσερα. ΄Οταν έχουμε ουδέτερο ποσόν, τότε η αρίθμηση είναι τεσσεράμιση (π.χ. τεσσεράμισι εκατομμύρια, τεσσεράμιση κιλά, τεσσεράμισι στρέμματα, τεσσεράμισι χιλιόμετρα, τεσσεράμισι χρόνια κ.λπ.) ΄Οταν όμως το ποσόν είναι γένους αρσενικού ή θηλυκού, τότε η αρίθμηση είναι τεσσερεισήμισι (π.χ. τεσσρερεισήμισι αιώνες, τεσσερεισήμισι μήνες, τεσσερεισήμισι τόνοι, τεσσερεισήμισι εβδομάδες, τεσσερεισήμισι ημέρες, τεσσερεισήμισι χιλιάδες, τεσσερεισήμισι ώρες κ.λπ.).

Φοίβος Ι. Πιομπίνος     piombinos.com