Οι τρεις παγκόσμιες γλώσσες

Μόνο η Τέχνη, η θρησκεία και η μύηση, οι τρεις αυτές παγκόσμιες γλώσσες, μπορούν να λυτρώσουν τον άνθρωπο από το υπαρξιακό του άγχος, από το άγχος θανάτου που τον καταλαμβάνει από την πρώτη κιόλας στιγμή που αρχίζει να συνειδητοποιεί τον κόσμο γύρω του, και τον σφίγγει με τα δηλητηριώδη του πλοκάμια·  κι όχι μόνο τον λυτρώνουν αλλά και τον ωθούν να μεγαλουργήσει, να υπερβεί κι αυτά ακόμα τα φυσικά του όρια.

Ο ρόλος της θρησκείας και της μύησης είναι προφανέστατος. Δεν είναι τυχαίο που η θρησκεία είχε θετικά χαρακτηριστεί τον  19^ο αιώνα ως «όπιο των λαών», υπό  την έννοια ότι όπως το όπιο εκείνη την εποχή καταπράυνε, ανακούφιζε, ως μόνο παυσίπονο, τον σωματικό πόνο, έτσι και η θρησκεία ανακούφιζε τους πόνους της ψυχής και του νου. Συγκεκριμένα, ο σπουδαίος ποιητής Χάινριχ Χάινε (1797-1856) έγραφε το 1840: «Εύγε στη θρησκεία που στο βασανισμένο ανθρώπινο γένος, στο πικρό κύπελλό του, στάλαξε κάποιες γλυκές υπνωτικές σταγόνες, πνευματικό όπιο, μερικές σταγόνες αγάπης, ελπίδας και πίστης».  Αυτή τη ρήση πήρε ο Καρλ Μαρξ (1818-1883) και, κατά τους μετέπειτα σχολιαστές του, μεταξύ των οποίων ο Λένιν και ο Φιντέλ Κάστρο,  την ανέστρεψε ευφυέστατα, προσδίδοντάς της αρνητική έννοια, αφού εικάζεται ότι θεωρούσε πως η πίστη αποκοιμίζει ή, στη χειρότερη περίπτωση,  αλλοτριώνει τον άνθρωπο.

΄Οσο για την Τέχνη, αυτή είναι από τη φύση της στοιχείο θετικό, ακόμα κι όταν καταπιάνεται με αρνητικές εκφράσεις του βίου, όπως π.χ. όταν περιγράφει θλιβερά γεγονότα ή απεικονίζει ζοφερές καταστάσεις της ανθρώπινης μοίρας· και τούτο επειδή, ως δημιουργική δραστηριότητα, η οποία αποσκοπεί στη μετουσίωση της πραγματικότητας και βοηθάει τον άνθρωπο να υπερβεί την αλλοτριωτική καθημερινότητα, αποτελεί κατάφαση ζωής.

Φοίβος Ι. Πιομπίνος   piombinos.com