Φοίβος Πιομπίνος

Πρόκειται για το ίδιο επίρρημα που, ανάλογα με τον διαφορετικό τύπο με τον οποίο χρησιμοποιείται (καθαρευουσιάνικο ή δημοτικότερο), αποκτάει διαφορετική σημασία. Το επίρρημα εκτάκτως αναφέρεται σε ένα γεγονός που πραγματοποιείται ξαφνικά, εκτός προγράμματος, απροσδόκητα, χωρίς να προβλέπεται κανονικά: Σήμερα αναβάλλεται η προβολή της προγραμματισμένης ταινίας και θα προβληθεί εκτάκτως η ταινία «Ο θίασος του Θεόδωρου Αγγελόπουλου». / ΄Ελαβε ένα τηλεγράφημα κι αναχώρησε εκτάκτως για το χωριό του. / Τον χειρούργησαν […]

Η εφημερίδα INDEPENDENT έγραψε πρόσφατα ότι η τουρκική κυβέρνηση κατόρθωσε, διά της εκπροσώπου της αρχαιολόγου καθηγήτριας Γιάλε Ινάν, να επανακτήσει το άνω μισό του αγάλματος του «Κουρασμένου Ηρακλή», που φυλάσσεται στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης. Πρόκειται για ένα ρωμαϊκό αντίγραφο του 2ου μ.Χ. αιώνα ενός αγάλματος του Λυσίππου. Αναρωτιέμαι, γιατί και η δική μας κυβέρνηση δεν κάνει το ίδιο για ένα άγαλμα που είναι ανυπέρβλητης αισθητικής αξίας και όχι […]

Θά ’θελα να πω δυο λόγια για την κακοποίηση που υφίσταται καθημερινά η γλώσσα μας από το ραδιόφωνο, από εκείνους ακριβώς που έπρεπε να είναι πρότυπο χειρισμού της γλώσσας, αφού συν τοις άλλοις δημιουργούν και το γλωσσικό αισθητήριο του κόσμου που τους ακούει. Στις νυκτερινές ειδήσεις, λοιπόν, των 8 από την ΕΡΑ 1, της 6ης Νοεμβρίου, ο εκφωνητής, τελειώνοντας την εκπομπή του, ευχαρίστησε ένα συνεργάτη του που «βρέθηκε ζωντανός» -μεταφέρω κατά […]

Τα άκλιτα επίθετα πρώην και τέως μοιάζουν συνώνυμα. Επειδή ωστόσο δεν υπάρχουν, λόγω γλωσσικής οικονομίας, απολύτως συνώνυμες λέξεις, όπως έχουμε κι άλλες φορές αναφέρει, ο προσεκτικός χρήστης της γλώσσας γνωρίζει τη λεπτή διαφορά στη χρήση των εν λόγω λέξεων. Και οι δύο λέξεις που τίθενται μπροστά από ονομασίες αξιωμάτων ή επαγγελμάτων δηλώνουν πως η άσκηση των αναφερόμενων αξιωμάτων ή επαγγελμάτων τοποθετείται στο παρελθόν. Όμως ενώ η λέξη πρώην αναφέρεται σε παρελθοντική ιδιότητα […]

Στα ελληνικά έχει σχεδόν καθιερωθεί να  γίνεται λόγος για την Αγία Πετρούπολη. Όμως καμία πόλη δεν μπορεί να φέρει στην ονομασία της την ιδιότητα της αγίας, απλώς και μόνο γιατί καμιά πόλη δεν είναι ποτέ δυνατόν να αγιάσει, να αγιοποιηθεί.  Μόνο οι άνθρωποι αγιοποιούνται.  Αποκλειστική εξαίρεση αποτελεί η Ιερουσαλήμ, στην οποία προτάσσεται ενίοτε η λέξη αγία ως επίθετο αλλά όχι ως συνιστώσα της ονομασίας της πόλης. ΄Αλλωστε η ονομασία της […]

Ο ελληνικός τρόπος αρίθμησης και επομένως και αριθμοσοφίας βασίζεται στο ελληνικό αλφάβητο, του οποίου τα γράμματα  χρησιμοποιούνται ως αριθμοί, κατά την αλφαβητική τους βέβαια σειρά, αιώνες πριν υιοθετηθεί το αραβικό σύστημα αρίθμησης. ΄Ετσι λ.χ. το α’ αντιστοιχεί στο 1, το β’ στο 2 κ.λπ., το ι’ στο 10, το κ’ στο 20 κ.λπ., το ρ’ στο  100, το σ’ στο 200 κ.λπ. Επομένως ο βασιλιάς Γεώργιος Α’ διαβάζεται ως Γεώργιος […]

Ασχέτως του πώς συνηθίζεται να χρησιμοποιούνται στις μέρες μας τα συνώνυμα ρήματα συνεχίζω και εξακολουθώ, πρέπει να τονιστεί ότι το συνεχίζω είναι προτιμότερο να συντάσσεται με κάποιο ουσιαστικό, ενώ το εξακολουθώ να ακολουθείται από κάποιο ρήμα. ΄Ετσι πρέπει, για παράδειγμα, να λέμε:  Συνέχισαν όλο το καλοκαίρι το ανασκαφικό τους έργο. / Πρέπει να συνεχίσεις τις ασκήσεις σου. / Παρ’ όλες τις αποδοκιμασίες, εκείνος συνέχισε ατάραχος την ομιλία του. / Δεν τούς […]

Υπάρχει μια συνομοταξία ανθρωποειδών, οι οποίοι πρέπει να ονομαστούν καρεκλοκένταυροι. Είναι εκείνοι οι πάσης φύσεως δημόσιοι λειτουργοί που παραμένουν πεισματικά βιδωμένοι, θαρρείς, στην καρέκλα της εξουσίας, όπου με χίλιους δυο κόπους και μεγάλες θυσίες κατόρθωσαν να καθίσουν, αποτελώντας ένα συμπαγές και αδιαχώρητο σώμα με αυτήν, όπως οι αρχαίοι Κένταυροι με το αλογήσιο κάτω σώμα τους. Οι καρεκλοκένταυροι είναι όσοι φίλησαν πολλές και διάφορες κατουρημένες ποδιές και υπέμειναν πολλές ταπεινώσεις και […]

Η δια του ιερού λόγου περισυλλογή των ψηφίδων της αλήθειας, όπως αυτή διατυπώθηκε μες στους αιώνες στην γη, και στην συνέχεια η σύνθεση της ενιαίας Εικόνας του κόσμου, σημαίνει την αναίρεση της διαχωριστικότητας, την αναίρεση της Βαβέλ. Μόνο Χριστική συνείδηση μπορεί να αποκαλύψει την ενότητα της αλήθειας ως ιερό λόγο, αφού ο ιερός λόγος δονείται ως φως καθώς από το φως προέρχεται. Τα σα εκ των σων είναι η κίνηση […]