Φοίβος Πιομπίνος

Η λέξη κίρρωση σημαίνει τη χρόνια ασθένεια του ήπατος, η οποία χαρακτηρίζεται από νέκρωση κυττάρων και ανάπτυξη συνδετικού ιστού μέσα στο ήπαρ, ενώ ταυτοχρόνως υπάρχει αναγέννηση του ηπατικού παρεγχύματος· προκαλείται από ηπατίτιδες ή τοξικές ουσίες, συνεπάγεται δε έκπτωση της λειτουργίας του ήπατος και αναστολή ή μείωση σωματικών λειτουργιών. Η λέξη κύρωση σημαίνει 1. την πιστοποίηση της εγκυρότητας (εγγράφου, κειμένου κ.λπ. από επίσημο φορέα) και είναι συνώνυμο της επικύρωσης, της επιβεβαίωσης, […]

Ο Θεόδωρος Γαζής, ο επονομαζόμενος Θεσσαλονικεύς ή Thessalonicensis στα Λατινικά, υπήρξε ένας επιφανής έλληνας ουμανιστής, μεταφραστής του Αριστοτέλη, επιστήμονας και λόγιος του 15ου αιώνα.  Υπήρξε από τους πρώτους έλληνες λογίους που με τη μόρφωση και την οξύνοιά τους διεπρεψαν στη Δύση, όπου έκαναν γνωστή την ελληνική γραμματεία. Γεννήθηκε το 1398 στη Θεσσαλονίκη από όπου έφυγε μετά την άλωσή της από τους Οθωμανούς το 1430 και πήγε στην Ιταλία, όπου διδάχθηκε […]

Η αρχαία Μένδη ήταν πόλη της Χαλκιδικής, κτισμένη στο μέσο περίπου της χερσονήσου της Κασσάνδρας (αρχ. Παλλήνης), στην ακτή του Θερμαϊκού κόλπου. Είχε ιδρυθεί πιθανόν τον 8ο  π.Χ. αιώνα από αποίκους Ερετριείς. Από τη Μένδη καταγόταν ο περίφημος γλύπτης Παιώνιος, γνωστός σε μας από την ομώνυμη Νίκη του Μουσείου της Ολυμπίας, την οποία φιλοτέχνησε κατά παραγγελία των Μεσσηνίων της Ναυπάκτου σε ανάμνηση της νίκης αυτών και των Αθηναίων κατά των […]

Η λέξη κυδώνι σημαίνει: 1. τον καρπό του δέντρου της κυδωνιάς, μεγάλο, σχεδόν στρογγυλό, ανοιχτού χρώματος, με χνουδωτή φλούδα και στυφή γεύση, που χρησιμοποιείται στη ζαχαροπλαστική και γενικότερα στη μαγειρική (π.χ. ζελέ / κομπόστα / γλυκό κυδώνι, κυδώνι στο φούρνο) 2. κοινή ονομασία οστρακοειδούς μαλακίου, είδος αχηβάδας. Ετυμολογικά η λέξη προέρχεται από τα κυδώνια (μήλα), που συνδέθηκαν με το τοπωνύμιο Κυδωνία (σημ. Χανιά). Φοίβος Ι. Πιομπίνος piombinos.com

Η λέξη κουβέρτα σημαίνει: 1. το συνήθως μάλλινο ή βαμβακερό κλινοσκέπασμα που τοποθετείται πάνω από το πανοσέντονο και με το οποίο σκεπάζεται κανείς όταν κοιμάται ή, σε άλλες περιπτώσεις, όταν κρυώνει (π.χ. στρώνω την κουβέρτα, υφαντή / πλεκτή / ολόμαλλη / ακρυλική / ζεστή / ελαφριά κουβέρτα) 2. ΝΑΥΤ. το κατάστρωμα του πλοίου (από το βενετσιάνικο coverta).   Φοίβος Ι. Πιομπίνος    piombinos.com

  Τρεις διαφορετικές είναι οι κατηγορίες, τρόπον τινα, των Εβραίων που έζησαν στην Ελλάδα: 1) οι Ρωμανιώτες που βρίσκονται εγκατεστημένοι  στη χώρα μας από την Αρχαιότητα, 2) εκείνοι που ακολούθησαν τους Ενετούς στα κατακτηθέντα από αυτούς ελληνικά εδάφη, όπως π.χ.  τα Επτάνησα, η Κύπρος και κυρίως η Κρήτη και 3) αυτοί που εκδιώχθηκαν το 1492 από την Ισπανία από τους καθολικούς βασιλιάδες Φερδινάνδο της Αραγωνίας και Ισαβέλλα της Καστίλλης κι […]

Στη νεοελληνική γλώσσα το επίθετο νόστιμος χαρακτηρίζει 1. αυτόν που διαθέτει ευχάριστη γεύση, που προκαλεί γευστική απόλαυση (π.χ. το φαγητό σήμερα είναι ιδιαίτερα νόστιμο) 2. αυτόν που προκαλεί καλή διάθεση και ευχαρίστηση, που λέγεται ή γίνεται με χάρη και κομψότητα(π.χ. μας διηγήθηκε ένα  νόστιμο επεισόδιο των φοιτητικών του χρόνων) 3. αυτόν που είναι ευχάριστος στην όψη, που προκαλεί ευχάριστες εντυπώσεις (π.χ. ο Νίκος τά ΄φτιαξε με μία πολύ νόστιμη κοπέλα). […]

Όλο και συχνότερα τα τελευταία χρόνια ακούω διάφορους τηλεοπτικούς ή ραδιοφωνικούς δημοσιογράφους να εκφέρουν κάποιες απόψεις τους ή να κρίνουν διάφορα γεγονότα πάντοτε «κατά την ταπεινή τους γνώμη». Όμως  μόνο ταπεινότητα δεν δείχνει η φράση αυτή. Κατ’ αρχάς είναι υπερφίαλο να αποδίδει κάποιος αυτόν το χαρακτηρισμό  στον εαυτό του. Τούτο μόνο ένας τρίτος μπορεί να το κάνει. Πόσος αλήθεια εγωισμός δεν κρύβεται πίσω από μια τέτοια  φράση; Και μήπως κερδίζει […]

Παραδοσιακά γκέτο ονομάζεται  μια περιτειχισμένη και απομονωμένη συνοικία σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις, στην οποία κατοικούσαν αποκλειστικά Εβραίοι (βλ. το γνωστό γκέτο της Βαρσοβίας). Η λέξη είναι αβέβαιου ετύμου. Εικάζεται ότι προέρχεται από το ρήμα ghettare, που στην ενετική διάλεκτο σημαίνει «χυτεύω μέταλλο» και το ουσιαστικό ghetto που σημαίνει «χυτήριο». Η σημασία της λέξης προήλθε από ένα χυτήριο, το οποίο όντως  λειτουργούσε στη βενετσιάνικη   συνοικία Καναρέτζιο (Cannaregio) και στο οποίο υποχρεώθηκαν […]