φοίβος πιομπίνος

Υπάρχουν κάποιες λέξεις και γλωσσικές εκφράσεις που έχουν καταντήσει καραμέλες ιδίως στο στόμα των δημοσιογράφων της ραδιοτηλεόρασης, οι οποίοι τις χρησιμοποιούν κατά κόρον θεωρώντας πιθανότατα πώς έτσι κάνουν τα λεγόμενά τους πιο έγκυρα, πιο επίσημα και σοβαροφανή. ΄Ετσι λόγου χάριν όταν γίνει κάποια ληστεία και οι ληστές κατορθώσουν να διαφύγουν, οι αστυνομικοί πάντοτε εξαπολύουν ανθρωποκυνηγητό για τον εντοπισμό των δραστών. Κι εγώ τους φαντάζομαι να τρέχουν σαν παρτσακλά εδώ κι […]

Τα ανθρώπινα όντα είναι μεν διαφορετικά μεταξύ τους, μοναδικά και ανεπανάληπτα, όμως η διαφορετικότητά τους δεν αποκλείει την πιθανότητα ομοιογένειας μεταξύ κάποιων απ’ αυτά ως προς, λόγου χάριν, τις κλίσεις, τον τρόπο εκδήλωσης, τα ενδιαφέροντα, τις συνήθειές τους κ.λπ. Οι άνθρωποι μπορεί να είναι δηλαδή ομοιογενείς ως προς τις αρετές που εκφράζουν, δεν παύουν ωστόσο να διαφέρουν μεταξύ τους ως προς τον τρόπο και το βαθμό που τις εκφράζουν. Μέσα […]

Να το ξεκαθαρίσουμε εξαρχής ότι η ελευθερία δεν έχει απολύτως καμία σχέση με την ελευθεριότητα και την ασυδοσία, ούτε η διακωμώδηση ή η παρωδία κάποιων γεγονότων με τη χυδαιότητα ή τη φτήνια. Τα πάντα επιδέχονται την κριτική της παρωδίας μέσω της πένας των γελοιογράφων, κυρίως οι εξουσίες και οι όποιοι καταπιεστικοί θεσμοί. Μέσα σε αυτό το πνεύμα είναι θεμιτό να διακωμωδούνται οι παντοειδείς εκπόσωποί τους (πάπες, καρδινάλιοι, πάστορες, αρχιεπίσκοποι, δεσποτάδες, μητροπολίτες, καλόγεροι, μουλάδες, ουλεμάδες, μουφτήδες, […]

Στην παγκόσμια λογοτεχνία κρατάει  από παλιά η διαμάχη ανάμεσα στους υπερασπιστές της γάτας και  τους ανυποχώρητους υπέρμαχους του σκύλου. Οι γατόφιλοι  θεωρούν την ανεξαρτησία ως τη μεγαλύτερη αρετή του κατοικίδιου αιλουροειδούς,  το οποίο ουσιαστικά δεν εξημερώθηκε ποτέ, σε αντίθεση με τον σκύλο, ο οποίος δεν χρειάστηκε ουσιαστικά ποτέ να εξημερωθεί, αφού ακολούθησε εξαρχής από μόνος του τον άνθρωπο. Γι’ αυτό άλλωστε τού προσάπτουν υπερβολική δουλοπρέπεια.  Συγχέουν, βλέπετε, ανοήτως την καλοσύνη, […]

Κατά την  πρόσφατη επίσκεψή μου στο θαυμάσιο Αρχαιολογικό Μουσείο του Βόλου με τις, μεταξύ άλλων, καταπληκτικές νεολιθικές αρχαιότητες, μαύρισε η ψυχή μου από τα εκθέματα διαφόρων ειδών ταφής που χρονολογούνται από την κλασική εποχή, μεταξύ των οποίων ενός βρέφους και ενός εξαετούς, αν θυμάμαι καλά, κοριτσιού. Ξαφνικά συνειδητοποίησα με δυσφορία πως ουσιαστικά περιεργαζόμουν κάποιους σκελετούς με διάφορα ενδιαφέροντα κτερίσματα  γύρω τους. Και για πολλοστή φορά επιβεβαιώθηκε η άποψή μου πως […]

Οι λέξεις αρουραίος και ποντικός είναι επιθετικοί προσδιορισμοί της λέξης μυς, οι οποίοι λειτουργούν σήμερα ως ουσιαστικά και έχουν πλήρως υποκαταστήσει την αρχαία λέξη στη Νεοελληνική. Το μεν επίθετο αρουραίος παράγεται από τη λέξη άρουρα «γη, αγρός» και η κύρια σημασία του είναι «αγροτικός», ενώ το επίθετο ποντικός ετυμολογείται από τη λέξη πόντος «θάλασσα» (πβ. Εύξεινος Πόντος), σημαίνοντας έτσι τον θαλάσσιο μύ, δηλαδή τον μύ των πλοίων (π.χ. όταν οι […]

Συχνά πυκνά παρατηρείται -στον προφορικό κυρίως αλλά και στον γραπτό λόγο- η εσφαλμένη κλήση των λέξεων μυς και ιχθύς στον πληθυντικό αριθμό. Όταν οι περισσότεροι συμπατριώτες μας αναφέρονται στον ανατομικό μυ στον πληθυντικό, μιλάνε για μύς. Όμως αυτή είναι η ονομαστική του ενικού αριθμού της εν λόγω λέξης, η οποία κλίνεται βέβαια όπως άλλωστε όλα τα ουσιαστικά της Ελληνικής και επομένως δεν μπορεί να κρατάει τον ίδιο τύπο και στον […]

Ο Θεός δημιουργεί εκ του μηδενός την ΄Υλη και παρεπομένως τις φυσικές μορφές, που πληρούν τη Δημιουργία Του, ενώ ο άνθρωπος το μόνο που είναι σε θέση να κάνει είναι να ανασυνθέτει, να αναπλάθει την υπάρχουσα ύλη, να δίνει νέα εμφάνιση στις υπάρχουσες φυσικές μορφές του Κόσμου της ΄Υλης, μεταπλάθοντές τες, να μεταποιεί τα υφιστάμενα πρωταρχικά μορφικά στοιχεία, τα οποία αντλεί από την υλική Δημιουργία και να φτιάχνει με αυτόν […]

Η φράση κατ’ αρχήν/καταρχήν αντιστοιχεί στο λατινικό in principio (αγγλ. in principle, γαλλ. en principe) και σημαίνει «ως θέμα αρχής», «για λόγους αρχής» [π.χ. Κατ’ αρχήν διαφωνώ με την ακολουθητέα διαδικασία / Κατ’ αρχήν συμφώνησε με την άποψή μου, διατηρώντας ωστόσο πολλές επιφυλάξεις] και «στα βασικά σημεία [π.χ. Το νομοσχέδιο ψηφίστηκε κατ’ αρχήν / Η κατ’ αρχήν ψήφιση του νομοσχεδίου πραγματοποιήθηκε σε χρόνο ρεκόρ]. Η φράση κατ’ αρχάς/καταρχάς σημαίνει «στην […]