Φοίβος Πιομπίνος

Η γνωστή σε όλους μας λέξη αίθουσα είναι κατ’ ουσίαν το θηλυκό της μετοχής αἲθων του αρχαίου ρήματος αἲθω, που σημαίνει καίω, και προέκυψε από τη φράση αἲθουσα στοά, η οποία δήλωνε τον εξωτερικό χώρο του σπιτιού, όπου άναβαν τη φωτιά. Ομόρριζες είναι οι λέξεις αἰθ-άλη, αἲθ-ριος, αἰθ-ήρ (-έρας) κ.ά.   Φοίβος Ι. Πιομπίνος    piombinos.com

Συχνότατα μένω άναυδος με τον φαρισαϊσμό της εξουσίας και των διαχειριστών της. Η τελευταία φορά που το έπαθα αυτό ήταν με την απόφαση της Κυβέρνησης να τιμολογήσει τη χρήση της πλαστικής σακούλας στις πάσης φύσεως αγορές, κυρίως όμως σε εκείνες που πραγματοποιούνται στα μεγάλα πολυκαταστήματα. Θα καταλάβαινα και θα ευχόμουν την για περιβαλλοντικούς λόγους παντελή απαγόρευση της πλαστικής σακούλας, όπως συμβαίνει από χρόνια σε πολλά ξένα κράτη. ΄Αλλωστε η γενιά […]

     Το ρήμα συντελώ απαντάται σε επίσημο ύφος λόγου με τη λόγια άτονη αύξηση αορίστου «συνετέλεσα». Η έννοια του ρήματος διαφοροποιείται από την ενεργητική στην παθητική φωνή. Το συντελώ σημαίνει βοηθώ, συμβάλλω σε κάτι (π.χ. η χιονοθύελλα συνετέλεσε στην αναβολή της εκδρομής μας), ενώ το συντελούμαι σημαίνει πραγματοποιούμαι, ολοκληρώνομαι (π.χ. συντελούνται διεργασίες για την ανάδειξη νέου προέδρου του σωματείου). Για το ρήμα συρράπτομαι δεν συνηθίζεται ο αόριστος οριστικής. Και για […]

Ο έλληνας μοναχός και λόγιος του 16ου αιώνα Παχώμιος Ρουσάνος, ο επικαλούμενος Ρακένδυτος,  γεννήθηκε το 1509 στη Ζάκυνθο, όπου και εκάρη μοναχός στη Μονή του Αγίου Γεωργίου των Κρημνών. Περιηγήθηκε πολλά μέρη της ηπειρωτικής Ελλάδας (΄Ηπειρο, Θεσσαλία και Μακεδονία), τα νησιά του Αιγαίου πελάγους Λέσβο και Χίο, όπου συνέστησε τα πρώτα μετά την ΄Αλωση σχολεία και γι’ αυτό θεωρείται ο πρώτος διδάσκαλος και θεμελιωτής της πνευματικής τους κίνησης και παιδείας, […]

΄Ακουγα τις προάλλες στο ραδιόφωνο έναν ανεγκέφαλο δημοσιογράφο να διατείνεται πως είναι ακατανόητο να συζητάμε και να παθιαζόμαστε για το όνομα του κράτους των Σκοπίων  ή το Κυπριακό ζήτημα αντί να ασχολούμαστε με πολύ σοβαρότερα, φλέγοντα ζητήματα όπως η οικονομία. Βλέπετε, στις μέρες μας, τα εθνικά ζητήματα θεωρούνται δευτερεύοντα σε σχέση με τα οικονομικά· και παγκοσμίως παρατηρείται το φαινόμενο  πλούσιες επαρχίες να επιζητούν την απόσπασή τους από το κράτος του […]

Στα μεταπολιτευτικά κυρίως χρόνια και μες στο ευρύτερο πλαίσιο της κακώς εννοούμενης  παγκοσμιοποίησης, που παγίδευσε ισοπεδωτικά όλους τους λαούς, οι Νεοέλληνες βάλθηκαν με αυξανόμενο ρυθμό να πηθικίζουν αλόγιστα πρακτικές και συνήθειες των  ξένων. Ακούμε, λοιπόν,  σε κάποιες αντίξοες περιστάσεις και περιπτώσεις αναγγελίες από μεγάφωνα για την καθυστέρηση ή την ακύρωση λόγου χάριν μιας αεροπορικής πτήσης, για  την άφιξη μιας αμαξοστοιχίας, ή διαβάζουμε για τη μη λειτουργία ενός μηχανήματος. ΄Ολες ανεξαιρέτως […]

     Η άκλιτη λέξη η/το διαπασών προέρχεται από το γαλλικό αντιδάνειο diapason, που έχει προκύψει από την ομόηχη λατινική λέξη, η οποία με τη σειρά της προέρχεται από την ελληνική διαπασῶν. Η λέξη σημαίνει στη  μουσική (α) το διάστημα μουσικής κλίμακας (β) την έκταση μιας φωνής ή ενός οργάνου από τον χαμηλότερο μέχρι τον οξύτερο φθόγγο. Τη λέξη αυτή τη χρησιμοποιούμε συνήθως στη φράση στη διαπασών για ήχο οργάνου ή […]

Ο σημαντικός ζωγράφος και αγιογράφος  Εμμανουήλ Λαμπάκης, μικρότερος αδελφός του Γεωργίου Λαμπάκη, θεμελιωτή στη νεότερη Ελλάδα της χριστιανικής αρχαιολογίας, γεννήθηκε  στο Μουντάδο της Τήνου  το 1856 ή 1859 και πέθανε φρενοβλαβής στο Δρομοκαΐτειο Θεραπευτήριο της Αθήνας το 1909. Σπούδασε ζωγραφική καταρχάς στη Σχολή των Καλών Τεχνών στην Αθήνα και κατόπιν επί πέντε χρόνια στην Ακαδημία των Ωραίων Τεχνών  του Μονάχου, όπου είχε διδάσκαλο τον Νικόλαο Γύζη (1842-1901). Στη συνέχεια σπούδασε […]

Τα τελευταία χρόνια όλο και συχνότερα προβάλλονται ξένες κινηματογραφικές ταινίες είτε ανεβάζονται θεατρικά έργα με τίτλο αμετάφραστο στα Ελληνικά. Τις σκέψεις που ακολουθούν μού τις γέννησε η προβολή στις κινηματογραφικές αίθουσες της τελευταίας ταινίας του Γούντι ΄Αλεν «Wonder Wheel”, στην οποία αδυνατώ να αναφερθώ για τον απλούστατο λόγο ότι, μη γνωρίζοντας την αγγλική γλώσσα, αφενός δεν καταλαβαίνω τι σημαίνει ο τίτλος της και αφετέρου δεν μπορώ να  τον προφέρω. Εξάλλου   […]